Luật phạt nặng, vì sao "lò mổ" gắn mác thẩm mỹ viện vẫn mọc như nấm?

Hà Nội chỉ có khoảng 100 cơ sở phẫu thuật thẩm mỹ được cấp phép

Mặc dù các cơ sở làm đẹp mọc lên như nấm trên địa bàn Hà Nội, nhưng thực tế chỉ có khoảng 100 cơ sở được Sở Y tế Hà Nội cấp phép và đủ điều kiện thực hiện các thủ thuật làm đẹp xâm lấn. Đó là các phòng khám, bệnh viện có chuyên khoa phẫu thuật thẩm mỹ.

Trao đổi với Dân trí, ông Nguyễn Quang Trung, Trưởng phòng hành nghề y dược tư nhân, Sở Y tế Hà Nội nhấn mạnh, các spa, cơ sở dịch vụ thẩm mỹ chỉ được thực hiện các dịch vụ làm đẹp không xâm lấn như: phun xăm thẩm mỹ, chăm sóc da, xoa bóp, massage..., không dùng thuốc tê dạng tiêm, không sử dụng các thiết bị chiếu chụp ánh sáng (như laser) trên da làm thay đổi màu sắc trên da. 

Với các dịch vụ làm đẹp có xâm lấn phải được thực hiện tại phòng khám, bệnh viện có chuyên khoa phẫu thuật thẩm mỹ. Điều kiện để phòng khám phẫu thuật thẩm mỹ đi vào hoạt động được quy định tại luật Khám bệnh, chữa bệnh: phải đảm bảo điều kiện về con người và cơ sở vật chất, trang thiết bị.

Bên cạnh đó, cũng theo chuyên gia này, các cơ sở phòng khám, bệnh viện thẩm mỹ được Sở Y tế cấp phép có thể được nhận diện ngay từ biển hiệu.

"Hiện tại trên địa bàn Hà Nội có khoảng 100 cơ sở đã được cấp phép. Những cơ sở đã được cấp phép thì trên biểu hiện phải có đầy đủ các thông tin, trong đó có thông tin liên quan đến việc được cấp phép theo quy định của pháp luật".

Theo quy định tại Điều 41 Nghị định 109/2016/NĐ-CP thì nội dung biển hiệu của phòng khám phải có các thông tin như sau:

-  Tên đầy đủ của cơ sở, số giấy phép hoạt động khám bệnh, chữa bệnh được cấp;

-  Địa chỉ của cơ sở ghi trong giấy phép hoạt động khám bệnh, chữa bệnh; số điện thoại đăng ký của phòng khám;

-  Thời gian làm việc hằng ngày của phòng khám.

"Bên cạnh đó, các cơ sở này cũng chỉ được thực hiện các thủ thuật nằm trong danh mục đã được Sở Y tế phê duyệt. Danh mục này cũng phải được niêm yết ngay tại khu vực tiếp đón để người dân được biết", ông Trung cho hay.

Như vậy, nếu cơ sở không có đầy đủ các thông tin nêu trên thì đó là cơ sở chui, người dùng cần tỉnh táo và cân nhắc trước khi sử dụng dịch vụ làm đẹp.

Tiêm filler tại chung cư, spa là trái quy định pháp luật

Các cơ sở thẩm mỹ chui thực hiện các thủ thuật xâm lấn khi chưa được cấp phép, đe dọa trực tiếp đến sức khỏe người dân là vấn nạn đang rất nhức nhối hiện nay.

Vừa qua, Bệnh viện Bưu Điện đã tiếp nhận một bệnh nhân đến khám trong tình trạng sốt 38,5 độ C, ngực trái sưng to gấp rưỡi, nóng đỏ, đau tức, có dấu hiệu chọc hút nhiều lần, tâm lý rất nặng nề. Nguyên nhân do tiêm filler không rõ nguồn gốc, không đảm bảo an toàn vô khuẩn và đúng kỹ thuật.

Tuy nhiên, ngay cả khi rất nhiều vụ tai biến xảy ra khiến khách hàng bị mù mắt, hoại tử, nhưng những cơ sở này vẫn mọc lên như nấm và rất đắt khách.

Về vấn đề này, trao đổi với PV Dân trí, luật sư Trần Xuân Tiền, Trưởng văn phòng Luật sư Đồng Đội, Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho hay, pháp luật đã có những quy định rất khắt khe về những điều kiện để mở cơ sở thẩm mỹ. Những quy định này được nêu rõ trong khoản 1 Điều 37 Nghị định 109/2016/NĐ-CP, được sửa đổi bổ sung bởi Điều 11 Nghị định 155/2018/NĐ - CP.

Theo luật sư Tiền, pháp luật quy định, các dịch vụ thẩm mỹ có sử dụng thuốc, các chất, thiết bị để can thiệp vào cơ thể người chỉ được thực hiện tại bệnh viện có chuyên khoa thẩm mỹ hoặc phòng khám chuyên khoa thẩm mỹ hoặc cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có phạm vi hoạt động chuyên môn về chuyên khoa thẩm mỹ tùy theo phạm vi hoạt động chuyên môn được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.

Cụ thể, các dịch vụ này gồm phẫu thuật, thủ thuật, các can thiệp có tiêm, chích, bơm, chiếu tia, sóng, đốt (hoặc các can thiệp xâm lấn khác) làm thay đổi màu sắc da, hình dạng, cân nặng, khiếm khuyết của các bộ phận trên cơ thể; xăm, phun, thêu trên da có sử dụng thuốc gây tê dạng tiêm...

Do đó, việc nhận khách tiêm filler, làm đẹp ngay tại căn hộ chung cư, tiệm làm tóc, cơ sở không đảm bảo tiềm ẩn nhiều rủi ro và vi phạm quy định về an toàn, theo quy định liên quan đến điều kiện hoạt động đối với cơ sở dịch vụ thẩm mỹ tại Nghị định 109/2016/NĐ-CP, được sửa đổi bổ sung tại Nghị định 155/2018/NĐ - CP.

Có thể truy cứu hình sự nếu xảy ra sự cố

Theo luật sư Tiền, nếu xảy ra sự cố y khoa khi thực hiện thủ thuật, trách nhiệm không chỉ của nhân viên thực hiện tiêm filler, mà cả chủ cơ sở thẩm mỹ. Tùy vào tính chất và mức độ của hành vi, họ có thể bị xử phạt

Theo đó, về trách nhiệm của cơ sở thẩm mỹ, việc cung cấp dịch vụ thẩm mỹ trái phép có thể bị phạt tiền từ 40 - 50 triệu đồng, đồng thời bị áp dụng hình thức xử phạt bổ sung là đình chỉ hoạt động trong thời hạn từ 12 tháng đến 24 tháng, căn cứ điểm đ khoản 6, điểm c khoản 7 Điều 39 Nghị định 117/2020/NĐ-CP, được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 124/2021/NĐ-CP.

Ngoài ra, hành vi tiêm filler nếu gây ra các biến chứng nghiêm trọng, gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương từ 61% trở lên hoặc gây thiệt hại về tài sản từ 100.000.000 đồng trở lên hoặc khách tiêm tử vong do tiêm filler, thì nhân viên trực tiếp thực hiện phẫu thuật có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội Vi phạm quy định về khám bệnh, chữa bệnh, sản xuất, pha chế, cấp phát, bán thuốc hoặc dịch vụ y tế khác theo quy định tại Điều 315 Bộ Luật Hình sự 2015, sửa đổi bổ sung 2017 và có thể phải đối diện với mức phạt cao nhất lên tới 15 năm tù.

Ngoài ra, người thực hiện hành vi này còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1 đến 5 năm.

Luật phạt nặng, vì sao thẩm mỹ chui vẫn mọc lên như nấm?

Chế tài xử lý các cơ sở thẩm mỹ trái phép khá nghiêm khắc. Tuy nhiên, có một thực tế là công tác xử phạt vẫn chưa phát huy hiệu quả trong việc đấu tranh, phòng chống các vi phạm trong lĩnh vực này.

Nói cách khác, việc kiểm tra, giám sát hoạt động của các cơ sở thẩm mỹ, cũng như xử phạt đối với những cơ sở hoạt động trái phép của cơ quan nhà nước có thẩm quyền còn chưa thực sự nghiêm túc, chưa kịp thời, theo đánh giá của luật sư Trần Xuân Tiền.

"Hầu hết những cơ sở thẩm mỹ chỉ bị xem xét xử phạt khi có hậu quả nghiêm trọng xảy ra, gây thiệt hại đến sức khỏe, tính mạng của nạn nhân; hoặc khi cơ quan báo chí vào cuộc, dư luận xã hội lên tiếng thì các vụ việc đó mới được làm sáng tỏ. Thậm chí, có nhiều cơ sở thẩm mỹ không phép vẫn ngang nhiên hoạt động vì có sự bao che, làm ngơ của cơ quan quản lý, của chính quyền địa phương", ông Tiền nói.

Trên thực tế, nhiều cơ sở thẩm mỹ sau khi bị xử phạt, vẫn tiến hành hoạt động bằng cách đổi tên, đổi địa chỉ.

"Điều này cho thấy bản thân chế tài xử phạt trong một số trường hợp cụ thể còn chưa đủ sức răn đe và cách áp dụng biện pháp xử phạt cũng chưa kịp thời, nghiêm khắc, dẫn đến việc các cơ sở thẩm mỹ "chui" vẫn hoạt động tràn lan, gây ra nhiều nguy hiểm tiềm ẩn cho người sử dụng", luật sư nhận định.

Luật sư Trần Xuân Tiền nhấn mạnh, nếu nhìn nhận vấn đề một cách rõ ràng, gốc rễ nằm ngay ở việc các cơ sở thẩm mỹ nhỏ lẻ hoạt động mang tính tự phát, tự do với số lượng lớn, gây khó khăn cho cơ quan chức năng trong công tác kiểm tra, giám sát thường xuyên.

Khi xin giấy phép, cơ sở nào cũng đáp ứng đủ điều kiện và hoạt động đúng phạm vi pháp luật cho phép. Tuy nhiên, qua thời gian lâu dài sẽ dễ sinh ra hiện tượng "nhờn", "biến chất", từ đó tiến hành các loại tiểu phẫu can thiệp vào cơ thể người vượt quá phạm vi hoạt động.

Theo ý kiến của nhiều chuyên gia y tế, việc các cơ sở thẩm mỹ chui vẫn thu hút được đông đảo khách hàng dù đã được cơ quan chức năng cảnh báo, trước hết là vì giá thành rẻ.

Những cơ sở này đánh đúng vào tâm lý thích làm đẹp giá rẻ của một bộ phận khách hàng, đặc biệt là học sinh - sinh viên, các cô gái trẻ với năng lực tài chính còn hạn hẹp. Chỉ khi có biến chứng thì chị em mới tìm đến bệnh viện để giải quyết hậu quả.

Không phó thác sức khỏe và nhan sắc cho cơ sở "chui"

Các chuyên gia luôn khuyến cáo người dân tuyệt đối không phó thác số phận và nhan sắc của mình cho các cơ sở "chui", các nhân viên spa không có bằng cấp chuyên ngành.

Việc quảng cáo về thẩm mỹ, làm đẹp rất rầm rộ, tuy nhiên đây chỉ là kênh thông tin có tính chất tham khảo, điều quan trọng là người dân cần tìm hiểu thực tế. 

Để dẹp nạn thẩm mỹ "chui", nhiều chuyên gia cho rằng cần tăng chế tài xử phạt, thậm chí đặt ra trách nhiệm hình sự nhằm mục đích răn đe, nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật của người vi phạm nói riêng và người dân nói chung.

Khi phát hiện cơ sở thẩm mỹ "chui", người dân cần báo ngay với chính quyền địa phương để cơ quan chức năng nhanh chóng vào cuộc, xử lý.