1. Dòng sự kiện:
  2. Viện Y dược học dân tộc TPHCM

Liên tiếp 2 người tử vong, 1 nguy kịch vì uống thuốc tễ chữa tiểu đường

(Dân trí) - Chỉ trong một thời gian ngắn, khoa Hồi sức tích cực (BV Bạch Mai) tiếp nhận 3 bệnh nhân tiểu đường với cùng biểu hiện đau bụng, tiêu chảy, suy tim, suy thận... và lọc máu vẫn không đáp ứng khiến 2 người tử vong, một trường hợp trải qua 10 ngày điều trị tích cực bác sĩ mới qua nguy kịch. Đáng nói, cả 3 trường hợp đều dùng thuốc tễ Tiểu đường hoàn.

Ngày 6/11, BS Phạm Thế Thạch, Khoa Hồi sức tích cực, BV Bạch Mai cho biết, bệnh nhân thoát khỏi nguy kịch sau hơn 10 ngày điều trị căng thẳng là nam bệnh nhân 70 tuổi ở ngay Hà Nội. Bệnh nhân vào viện 10 ngày trước đó trong tình trạng đau bụng, đau ngực, suy đa tạng, axit lactic trong máu tăng, nhồi máu cơ tim cấp, bị hôn mê và phải thở máy… Lập tức, bệnh nhân đã được lọc máu khẩn cấp. Sau 3 ngày lọc máu ban đầu trong tình trạng "căng như dây đàn" do dấu hiệu không suy giảm, may mắn ở những ngày tiếp theo bệnh nhân đáp ứng điều trị, đến nay đã được bỏ thở máy, thoát khỏi tình trạng nguy hiểm.


Thuốc tễ xanh, vàng Tiểu đường hoàn mà các bệnh nhân đã uống.

Thuốc tễ xanh, vàng Tiểu đường hoàn mà các bệnh nhân đã uống.

Bệnh nhân này dù vẫn tái khám, sử dụng thuốc theo tây y nhưng Tiểu đường hoàn cũng là loại thuốc ông uống kết hợp hàng ngày trước khi phải vào viện cấp cứu.

Trước bệnh nhân này cũng có 2 trường hợp được chuyển đến khoa Hồi sức tích c ực là bệnh nhân nam 57 tuổi (Lạng Sơn) và một bệnh nhân nam 66 tuổi ở Hai Bà Trưng (Hà Nội) cũng nhập viện với biểu hiện tương tự, đau bụng, đau ngực, axit lactic tăng, sốc, suy đa tạng và dù rất nhiều nỗ lực, lọc máu 3 ngày đều không mang lại hiệu quả, bệnh nhân diễn biến nặng, tử vong.

Kết quả xét nghiệm cho thấy thuốc tễ viên màu xanh dương tính với Phenformin - một chất cấm dùng trong điều trị tiểu đường.
Kết quả xét nghiệm cho thấy thuốc tễ viên màu xanh dương tính với Phenformin - một chất cấm dùng trong điều trị tiểu đường.

"Cả ba trường hợp này đều bị tiểu đường nhiều năm và đều dùng loại thuốc Tiểu đường hoàn. Kết quả xét nghiệm mẫu thuốc bệnh nhân mang theo cho thấy có thành phần chất Phenformin - đây là hoạt chất đã bị các nước trên thế giới và cả Việt Nam cấm lưu hành từ nhiều năm qua", BS Thạch cho biết.

"Các viên thuốc tễ này có màu xanh, màu vàng và chúng tôi nghi ngờ bị trộn tân dược, vì kết quả xét nghiệm cho thấy trong một loại thuốc tiểu đường hoàn dương tính với Phenformin", BS Thạch chia sẻ thêm.

TS.BS Nguyễn Quang Bảy, Phụ trách Khoa Nội tiết và Đái tháo đường, BV Bạch Mai cho biết, trước đây, Phenphormin là hoạt chất thuộc nhóm sử dụng trong điều trị đái tháo đường.

Tuy nhiên, đến nay chất này đã bị cấm dùng trong điều trị đái tháo đường bởi hoạt chất Phenphormin gây ra nhiều biến chứng, đặc biệt là nhiễm toan lactic, gây rối loạn chuyển hóa tất cả các cơ của người bệnh tiểu đường.

Trực tiếp tham gia hội chẩn cả 3 ca bệnh trong đó 2 ca tử vong, 1 nguy kịch cho thấy các bệnh nhân uống thuốc tễ Tiểu đường hoàn không rõ nguồn gốc, xét nghiệm dương tính với chất Phenformin, dù gia đình bệnh nhân khăng khăng đây là "nam dược", vì thế TS Bảy cũng đặt nghi vấn thuốc nam bị trộn tân dược.

Không chỉ nguy hiểm khi dùng Tiểu đường hoàn không rõ nguồn gốc, TS Bảy cũng cảnh báo, điều trị đái tháo đường là điều trị theo đặc điểm bệnh của từng người bệnh, chứ không phải điều trị bệnh chung chung. Vì thế, bệnh nhân tuyệt đối không dùng chung đơn của người khác, không tùy tiện dùng thuốc không rõ nguồn gốc xuất xứ. đặc biệt có những chất cấm sẽ gây nhiều hệ lụy cho sức khỏe, sau một thời gian sử dụng bệnh nhân có thể bị tổn thương gan, mạch máu, tim, thận ở mức độ nào đó, khiến bệnh không khỏi mà còn thúc đẩy tổn thương nặng lên hoặc tác dụng phụ nặng thêm.

BS Phạm Thế Thạch cho biết, cả 3 bệnh nhân tiểu đường uống thuốc tễ đều có chung triệu chứng khi nhập viện, diễn biến rất nặng, lọc máu không đáp ứng và hai trường hợp đã không thể qua khỏi.
BS Phạm Thế Thạch cho biết, cả 3 bệnh nhân tiểu đường uống thuốc tễ đều có chung triệu chứng khi nhập viện, diễn biến rất nặng, lọc máu không đáp ứng và hai trường hợp đã không thể qua khỏi.

BS Thạch cho biết, người nhà bệnh nhân chia sẻ dễ dàng mua loại thuốc Tiểu đường hoàn không rõ nguồn gốc ngay tại Hà Nội, nhiều bệnh nhân tiểu đường đều "truyền tai" loại thuốc nam mà họ nghĩ rất an toàn này, với chi phí chỉ 50 nghìn đồng đủ dùng cả tháng.

Tạm dừng, thu hồi toàn quốc thuốc dương tính với Phenformin

Về thông tin bệnh nhân tiểu đường gặp tai biến vì dùng thuốc đông y không rõ nguồn gốc xuất xứ, lãnh đạo Cục Y dược học cổ truyền cho biết, cách dây không lâu, Cục cũng nhận được báo cáo về việc có người bệnh đái tháo đường sử dụng thuốc đông y không rõ nguồn gốc, xuất xứ để điều trị đã làm cho bệnh tiến triển thêm.

Cục Quản lý y dược cổ truyền (Bộ Y tế) đã có công văn thông báo về sản phẩm có nhãn ghi là Viên thuốc màu xám (thuốc trị bệnh tiểu đường) dương tính với Phenformin. Mẫu sản phẩm Viên thuốc màu xám được lấy tại tỉnh Cần Thơ do Nhà thuốc YHCT tư nhân Vạn Tế Sanh sản xuất và không có thông tin về số lô, hạn dùng, số đăng ký.

Sản phẩm này qua kiểm nghiệm dương tính với Phenfomin - đây là hoạt chất đã bị các nước trên thế giới và cả Việt Nam cấm lưu hành từ nhiều năm qua.

Vì thế, Cục Quản lý y dược cổ truyền yêu cầu các cơ sở kinh doanh, các cơ sở khám chữa bệnh tạm dừng sử dụng và thu hồi thuốc này; tổ chức tiến hành kiểm tra chất lượng, xác định nguồn gốc xuất xứ của thuốc nói trên và xử lý nghiêm các cơ sở kinh doanh, sản xuất thuốc không đạt chất lượng, không rõ nguồn gốc xuất xứ, báo cáo về Cục trước ngày 10/11/2018.

Đồng thời, Cục Quản lý Dược cũng đề nghị các cơ sở trên chuyển toàn bộ kết quả, hồ sơ, tài liệu xử lý thuốc này cho cơ quan công an trên địa bàn để tiến hành điều tra, xử lý theo quy định.

Bài và ảnh: Hồng Hải