Khói thuốc lá - "kẻ thù" của sức khỏe

Hưởng ứng Ngày thế giới không thuốc lá 31/5, sáng 28/5 tại Hà Nội Trung ương Đoàn phối hợp với Quỹ Phòng chống tác hại của thuốc lá, Tổ chức Y tế cộng đồng toàn cầu tổ chức chiến dịch Thanh niên Việt Nam nói không với thuốc lá và thuốc lá điện tử. 

Ban Tổ chức kêu gọi đoàn viên, thanh thiếu niên không sử dụng thuốc lá hay bất cứ sản phẩm nào từ thuốc lá. Đồng thời ủng hộ việc cấm các sản phẩm thuốc lá điện tử tại Việt Nam để cùng chung tay xây dựng cuộc sống không khói thuốc.

Ông Ngô Văn Cương, Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đoàn cho biết, Việt Nam nằm trong nhóm 15 nước có số người hút thuốc lá cao trên thế giới. Hiện nay, tình trạng trẻ hóa đối tượng nghiện thuốc lá đang là thực tế đáng báo động. Điều này đòi hỏi sự quyết liệt vào cuộc của các cấp, ngành chức năng trong việc tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho thanh thiếu niên về những tác hại do thuốc lá gây ra.

Theo báo cáo mới nhất năm 2022, tỷ lệ sử dụng thuốc lá trong thanh niên độ tuổi 15-24 đã giảm từ 26% xuống 13%; trong độ tuổi 13-15 giảm từ 2,5% xuống 1,9%. Tuy nhiên, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử lại tăng nhanh ở giới trẻ dù các sản phẩm này chỉ mới xuất hiện ở trên thị trường. 

"Tôi tin tưởng rằng bằng sự xung kích, sức trẻ, sức khỏe các bạn đoàn viên, thanh niên sẽ góp phần rất lớn trong việc chung tay thực hiện mục tiêu giảm tỷ lệ hút thuốc lá trong thanh thiếu niên Việt Nam, bảo vệ sức khỏe cho chính bản thân mình, cho gia đình và cho cộng đồng", ông Cương nói.

TS Nguyễn Trọng Khoa, Phó cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh, Bộ Y tế cho biết, với những nỗ lực không ngừng của chương trình Phòng chống tác hại của thuốc lá tại Việt Nam, giới trẻ đã có những nhận thức tốt hơn về tác hại của thuốc lá và thay đổi hành vi. Tỷ lệ sử dụng thuốc lá trong thanh thiếu niên 13-15 tuổi giảm từ 2,5% (năm 2014) xuống 1,9% (năm 2022). Tuy vậy, những năm gần đây, xuất hiện nhiều sản phẩm được gọi là thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng. Mặc dù chưa được phép, việc mua bán, quảng cáo đang diễn ra phổ biến.

"Tỉ lệ hút thuốc lá điện tử năm 2020 ở cả nam và nữ tăng 18 lần so với năm 2015 (từ 0,2% lên 3,6%). Đặc biệt, xu hướng sử dụng thuốc lá điện tử tập trung cao ở nhóm tuổi 15 - 24 tuổi", TS Khoa nói.

Tiến sĩ Tom Carroll, Cố vấn cấp cao về Truyền thông và Vận động chính sách của Vital Strategies cho biết thêm, sử dụng thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng có thể gây tổn thương phổi, tim và não, đặc biệt là ở những người trẻ tuổi. Giống như hút thuốc lá thường, thuốc lá nung nóng và thuốc lá điện tử cũng tỏa ra các hóa chất độc hại như nitrosamine và hydrocarbon có trong khói xe ô tô và thuốc trừ sâu gây ung thư. 

"Sử dụng thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng nhanh chóng gây nghiện nicotine và khó cai nghiện. Với những thực tế và bằng chứng cụ thể về tác hại của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, chúng ta hãy nói "Không" với thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng để bảo vệ thế hệ trẻ", TS Tom Carroll nói.

Khói thuốc có thể tồn tại ở khắp mọi nơi và đặc biệt không có ngưỡng an toàn khi phơi nhiễm với khói thuốc lá thụ động. Nó gây ảnh hưởng đến cộng đồng mà nạn nhân chủ yếu đa phần là phụ nữ và trẻ em. Phụ nữ phơi nhiễm với khói thuốc lá thụ động chiếm tỷ lệ tới 80%, còn trẻ em là 50%. Khói thuốc lá chứa 7.000 hóa chất, trong đó có 69 chất gây ung thư.