Khi bác sĩ quyết “vượt tuyến” thay bệnh nhân

Đó chính là ThS.BS Vũ Giang An (Sinh năm 1977), Phó giám đốc bệnh viện Đa khoa huyện Mộc Châu, Sơn La – Người thầy thuốc trẻ tuyến huyện duy nhất có tên trong 10 gương mặt Thầy thuốc trẻ Việt Nam tiêu biểu được Trung ương Hội Liên hiệp thanh niên Việt Nam, Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam vinh danh vào ngày 17/2 vừa qua tại Hà Nội.

Nhân dịp này, phóng viên báo Dân trí đã có cuộc trò chuyện với anh về quá trình "vượt tuyến" thay bệnh nhân này:

Xin BS cho biết, vì sao Bác sĩ lại “vượt tuyến”, đưa kỹ thuật nội soi tái tạo dây chằng chéo khớp gối, một kỹ thuật của tuyến Trung ương mà chưa bệnh viện nào ở Sơn La thực hiện được, về bệnh viện huyện Mộc Châu?

BS Vũ Giang An: Tôi lựa chọn kỹ thuật này xuất phát từ chuyên ngành tôi học thạc sĩ năm 2010 và từ quá trình làm việc, tôi nhận thấy chấn thương khớp, đứt dây chằng chéo rất nhiều.

Mỗi lần khám, tôi đều tư vấn bệnh nhân chuyển tuyến trên. Nhưng nhiều bệnh nhân đi 1 lần không giải quyết được ngay, thường ít nhất 2 lần, có những bệnh nhân tới 3 lần và có cả những bệnh nhân bỏ cuộc vì không đủ tiền đi lại, chữa bệnh.

Vậy nên tôi đã triển khai ngay kỹ thuật này với sự trợ giúp của các thầy từ bệnh viện 103, bệnh viện Việt Đức.

Kỹ thuật này không quá khó đối với bác sĩ nhưng vì sao phải đến năm 2015, tức là sau 5 năm học, bác sĩ mới có thể thực hiện kỹ thuật nội soi này?

BS Vũ Giang An: Trong thời gian đi học cao học, tôi được học nhiều và đi phụ mổ nhiều. Các kiến thức về chấn thương dây chằng chéo, kỹ thuật mổ, các bước phẫu thuật tôi đều nắm rõ nhưng vấn đề là trang thiết bị.

Có con người mà thiếu máy móc cũng ko làm được. Do đó, đến cuối năm 2014, khi máy nội soi ổ bụng về Bệnh viện, cùng với sự hỗ trợ của các thầy từ bệnh viện Quân y 103, bệnh viện Việt Đức, chúng tôi mới triển khai được kỹ thuật này.

Vậy ca mổ đầu tiên đã diễn ra như thế nào, thưa bác sĩ?

BS Vũ Giang An: Đó là bệnh nhân nữ 49 tuổi, nhà cách bệnh viện chỉ hơn 100m. Chị bị tràn dịch khớp gối do ngã xe máy. Chị đã đi lại được sau khi được xử trí chọc hút dịch khớp gối và bó bột trong 3 tuần. Tuy nhiên, 3 tháng sau, gối lại tràn dịch và lúc này tôi chẩn đoán chị bị đứt dây chằng chéo trước. Khi hướng dẫn chị về Hà Nội chụp cộng hưởng từ, kết quả đúng như chẩn đoán thì chị đã nhất trí thực hiện phẫu thuật tại Bệnh viện. Ca đó diễn ra vào đầu 2015 và sau nhiều lần thăm khám, đến nay đầu gối của chị rất tốt.

Kể từ ca phẫu thuật đầu tiên đó, đến nay đã có bao nhiêu trường hợp được phẫu thuật, thưa bác sĩ?

BS Vũ Giang An: Chính xác đến thời điểm này là 17 ca, trong đó có 12 bệnh nhân được hưởng bảo hiểm y tế.

Trong đó, tôi nhớ nhất bệnh nhân nam hơn 40 tuổi, bị đau gối 5 năm rồi, chỉ bó bột, đắp thuốc dù đã có chỉ định mổ cách đây 3 năm. Trước mổ mấy tháng, bệnh nhân có biểu hiện bị kẹt khớp (tức là khi gập chân thì rất khó duỗi ra và ngược lại). Khi khám, tôi đã thấy có cục di động trong khớp. Tôi đã tư vấn bệnh nhân đi chụp cộng hưởng từ nhưng bệnh nhân chỉ đưa phim đã chụp trước đó 3 năm.

Tôi thấy dấu hiệu đứt dây chằng chéo rất rõ, như vậy là có chỉ định mổ, ko cần chụp lại nữa và tư vấn về khả năng trong khớp có thể có chuột khớp

Và đúng như vậy. Trong cuộc phẫu thuật đã phát hiện một khối xơ sợi to cỡ 2x3cm di động tự do trong khớp.

Thực sự người dân mình mức độ chịu đựng rất cao, với tình trạng khớp bị tổn thương như vậy mà vẫn lao động, làm việc được trong nhiều năm đến vậy.

Nhiều ca mổ đã thành công và được Hội Thầy thuốc trẻ đánh giá cao, bác sĩ nghĩ tới ai lúc này?

BS Vũ Giang An: Ca mổ thành công là sự phối hợp của toàn bộ ê kíp. Không thể coi nhẹ một khâu nào, từ gây mê đến công tác khử khuẩn. Có như vậy mới an toàn cho người bệnh trong và sau ca mổ. Vì bệnh nhân bị nhiễm trùng sau mổ là ca đó thất bại thảm hại.

Thêm nữa, vai trò lãnh đạo hết sức quan trọng. Thực tế cho thấy thế hệ ra sau sẽ cập nhật thông tin tốt hơn, nếu nghĩ các em giỏi hơn, kiến thức cập nhật nhiều hơn, tin tưởng giao trách nhiệm sẽ kích thích các em phát huy hết khả năng, đồng thời cũng tạo ra sự phát triển chung của bệnh viện.

Chúng tôi rất may mắn có 1 giám đốc cử cán bộ đi học, “đặt hàng” là khi đi học về phải làm được cái này cái kia. Điều này đã kích thích con người phải cố gắng hết sức.

Giờ đây, khi đã làm chủ kỹ thuật nội soi dây chằng chéo khớp gối và thay khớp háng, hẳn bác sĩ đã đặt ra cho mình một mục tiêu nào mới mẻ hơn trong năm 2017 này?

Mục tiêu và mong muốn của tôi trong năm 2017 là thay được khớp gối và phẫu thuật cột sống.

Xin chúc cho những mong ước của Bác sĩ An thành hiện thực!

Trần Phương (thực hiện)