Khâu bảo quản ở các nhà thuốc: SOS!

Phải có điều hòa nhiệt độ để bảo đảm nhiệt độ bảo quản thuốc là một trong những điều kiện bắt buộc đối với các nhà thuốc, thế nhưng trên thực tế, hầu hết các nhà thuốc đã không đạt được điều này.

100% nhà thuốc không đạt yêu cầu về nhiệt độ

Theo khảo sát của chúng tôi, hầu hết các nhà thuốc lớn trên các đường Điện Biên Phủ, Cách Mạng Tháng Tám (quận 3), Hai Bà Trưng (quận 1) - TPHCM đều không sử dụng điều hòa nhiệt độ. Các nhà thuốc lớn còn vậy, nói chi đến các nhà thuốc nhỏ, lẻ ở các quận, huyện ngoại thành, chưa kể diện tích mặt bằng của nhiều nhà thuốc lại quá nhỏ (chỉ 5 - 6 m²) nên thuốc được trưng bày ngay trong tủ kính phía ngoài, nơi ánh sáng mặt trời thường xuyên rọi vào.

Chuyện diện tích chật chội không chỉ thường có ở các nhà thuốc nhỏ lẻ mà ngay cả nhà thuốc của bệnh viện (BV) cũng có diện tích cực kỳ khiêm tốn. Mới đây (ngày 21/9), Đoàn Thanh tra các hoạt động của nhà thuốc trong các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh trên địa bàn TPHCM của Bộ Y tế đã đến thanh tra đột xuất nhà thuốc BV Hoàn Mỹ. Đoàn Thanh tra ghi nhận nhà thuốc này chứa hơn 500 mặt hàng thuốc, bán hàng chục triệu đồng tiền thuốc mỗi ngày, thế nhưng diện tích nhà thuốc cũng chỉ vỏn vẹn 10m².

Theo một số dược sĩ, nhà thuốc quá chật, nhiệt độ không bảo đảm, thuốc bị phơi nắng nhiều là nguyên nhân dẫn đến hiện tượng chảy nước hay nứt nẻ ở một số loại thuốc, làm thuốc mất đi những tác dụng dược lý trong khi hạn sử dụng vẫn còn.

Một kết quả khảo sát 10 kho thuốc lớn của các công ty dược và 30 nhà thuốc bán lẻ tại 7 quận nội thành trên địa bàn Hà Nội của dược sĩ Nguyễn Thị Song Hà và Hà Văn Thúy (Trường Đại học Dược Hà Nội) cho thấy, phần lớn các kho thuốc quá chật chội, hệ số sử dụng diện tích và thể tích 100% các kho thuốc đều gấp 2 - 3 lần mức cho phép. Không những thế, nhiều kho vừa là nơi bảo quản vừa là nơi xuất hàng. Nhiều loại thuốc phải được bảo quản trong điều kiện nhiệt độ thích hợp nhưng trong số 10 kho thuốc được khảo sát, chỉ có một kho duy nhất có nhà lạnh và 50% số kho có tủ lạnh để bảo quản thuốc. Qua khảo sát 30 nhà thuốc, chỉ có 2 nhà thuốc có tủ lạnh bảo quản thuốc, 5 nhà thuốc có giá, kệ để hàng. Đặc biệt, về độ ẩm và nhiệt độ tại các kho thuốc thường và các nhà thuốc bán lẻ đều vượt quá giới hạn cho phép. Đây là một trong những nguyên nhân chính làm giảm chất lượng các thuốc lưu hành.

Gây thêm bệnh cho người sử dụng

Mới đây, Sở Y tế Hà Nội đã tiến hành kiểm tra đột xuất một số nhà thuốc tư nhân trên địa bàn và phát hiện nhiều loại thuốc không được bảo quản đúng yêu cầu về độ ẩm, ánh sáng, nhiệt độ... Tại nhà thuốc số 54, Quán Sứ, đoàn kiểm tra phát hiện nhà thuốc không có điều hòa nhiệt độ, trong khi nhiệt độ ngoài trời lên tới trên 30^oC. Điển hình là thuốc Alphachymotuypsine (thuốc chống phù nề) phải được bảo quản ở nhiệt độ dưới 25^oC nhưng thuốc này được bày ngay ở tủ kính nơi ánh nắng trực tiếp chiếu vào.

Ông Nguyễn Văn Yên, Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội, cho biết điều kiện bảo quản không tốt đã khiến nhiều loại thuốc có thể hết hạn sử dụng nhanh hơn tới chục lần so với quy định ghi trên nhãn mác.

Theo bác sĩ Lê Thanh Hải, Phó Giám đốc BV Nhi TƯ, nhiệt độ bảo quản ghi trên bao bì là nhiệt độ lý tưởng nhất để bảo quản đối với loại thuốc đó. Nếu không bảo quản được ở nhiệt độ này, tuổi thọ của thuốc sẽ giảm xuống. Nguy hiểm là chất lượng của thuốc cũng sẽ không còn tốt và có thể dẫn tới thuốc sẽ bị biến tính. Điều này ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng điều trị, thậm chí còn gây thêm bệnh cho người sử dụng. Không những thế, việc không bảo quản trong môi trường nhiệt độ quy định có thể ảnh hưởng đến tính mạng người sử dụng, nhất là đối với các loại vắc xin và các chế phẩm sinh học.

Theo N.Dung - Đ.Ngọc

Người lao động