El Nino bất thường gây sức tàn phá lớn nhất trong lịch sử

El Nino là sự nóng dần lên của nước biển ở phía Đông Thái Bình Dương, chủ yếu dọc theo đường Xích đạo. Hiện tượng này thường xảy ra từ 2-7 năm một lần với những cường độ khác nhau và khiến cho bầu khí quyển nóng lên, từ đó ảnh hưởng không nhỏ đến cơ cấu dịch bệnh ở các quốc gia bị ảnh hưởng.

Năm nay, theo báo cáo của NOAA, Việt Nam, Lào, Cam phu chia, Philipines, Malaysia,... sẽ kéo dài khí hậu nóng ấm đến cuối năm do nằm trong vùng chịu tác động bởi El Nino. Do đó, sẽ kéo theo nguy cơ bùng phát và kéo dài dịch bệnh sốt xuất huyết (SXH) tại các quốc gia trên.

Theo PGS.TS Trần Đắc Phu, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, sự bất thường của hiện tượng El Nino sẽ tạo điều kiện lý tưởng cho muỗi sinh sôi và phát triển. Cả hai loại muỗi Anopheles minimus và Anopheles dirus (vật chủ chính truyền bệnh sốt rét) và muỗi Aedes Aegypti (trung gian truyền bệnh sốt Dengue và sốt xuất huyết-DHF) đều phát triển lý tưởng ở nhiệt độ 25-32 độ C.

“Hiện tượng El Nino mạnh nhất trong lịch sử vào lúc này là điều kiện cho muỗi gây bệnh phát triển mạnh, đời sống và tuổi thọ của muỗi có xu hướng kéo dài hơn, nghĩa là có điều kiện hoàn thành chu kỳ để gây bệnh của chúng hơn, bởi lẽ côn trùng gây bệnh thường là các vector biến thái, dễ bị thay đổi bởi các yếu tố môi trường và tự nhiên”, TS Phu nói.

Tại Việt Nam, mỗi năm ghi nhận từ 50.000 – 100.000 ca sốt xuất huyết nhưng thường tập trung cao điểm vào mùa mưa bởi đây là thời điểm độ ẩm tăng cao, muỗi có điều kiện phát triển. Đỉnh dịch thường rơi vào các tháng 4 -5 và tháng 9-10 trong năm ở miền Bắc, Trung Nam. Tuy nhiên trong năm 2015, đến thời điểm này tại Việt Nam SXH vẫn diễn biến phức tạp, số mắc gia tăng ở hầu hết các tỉnh, thành.

Các tuần gần đây số mắc có chững lại nhưng chưa có dấu hiệu giảm rõ rệt. Từ đầu năm đến nay, nước ta đã ghi nhận hơn 54.000 ca mắc sốt xuất huyết, ít nhất 34 người tử vong. Ngay tại miền Bắc đến nay đã bước vào cuối tháng 11, nhưng thời tiết vẫn nóng bức, dịch SXH vẫn căng thẳng, con số bệnh nhân phải nhập viện vẫn ở mức cao. Như tại BV Bệnh Nhiệt đới Trung ương, mỗi ngày trung bình vẫn tiếp nhận 20 bệnh nhân đến khám.

Còn tại khoa Truyền nhiễm (BV Bạch Mai) số ca bệnh SXH Dengue nặng  phải nhập viện điều trị từ tháng 5/2015 đến nay là 412 ca (tăng gấp 10 lần so với cả năm 2014). Chỉ tính riêng trong 2 tháng 10 và nửa đầu tháng 11 năm nay, số bệnh nhân SXH Dengue được điều trị tại khoa là 310 (chiếm 75% tổng số các ca), trong số đó nhiều ca nặng có biến chứng, tuy nhiên chưa có trường hợp nào tử vong. Hiện số bệnh nhân điều trị tại khoa lên tới 184 trường hợp, trong đó chủ yếu là SXH.

Ngoài ra, theo UNICEF, EL Nino còn có thể dẫn đến gia tăng đáng kể các dịch bệnh khác đối với  trẻ nhỏ, gồm: sốt rét, sốt xuất huyết, tiêu chảy, dịch tả - những căn bệnh dễ gây tử vong cao nếu không lưu ý đề phòng và khám chữa kịp thời.

Tú Anh