Dị tật thai nhi là do thụ tinh nhân tạo?

Để làm rõ vấn đề này, báo Dân trí đã có cuộc trao đổi với bác sỹ Trần Danh Cường, Phó Giám đốc TT Chẩn đoán trước sinh - bệnh viện Phụ sản TƯ.

Xin cho biết quan điểm của ông về vấn đề can thiệp dị tật thai nhi?

Ngay ở trên thế giới, việc can thiệp dị tật thai nhi ngay cũng rất ít, chỉ một vài trường hợp. Theo tôi được biết, tại Mỹ mới chỉ có 1 - 2 trường hợp thai nhi được can thiệp ở khâu thoát vị cột sống. Tuy nhiên, do việc can thiệp dị tật thai nhi không chỉ tốn kém mà còn rủi ro cao, nguy hiểm cho cả người mẹ và thai nhi, nên kỹ thuật này chưa thể áp dụng được rộng rãi.

Trong tương lai, người ta mong muốn có thể can thiệp một số dị tật ở thai nhi như điều trị một số phần ở thành bụng trước hay một số bệnh lý của các chi.

Vậy trong trường hợp nào thì được coi là can thiệp sớm?

Can thiệp sớm ở đây là đánh giá nguy cơ của đứa trẻ sau khi sinh. Nếu có dị tật thì dị tật đó có ảnh hưởng như thế nào đến đứa trẻ sau khi chào đời cũng như sau này? Ví dụ như đối với bệnh thoát vị cột sống, đứa trẻ hoàn toàn có thể sống nhưng dị tật này sẽ gây rối loạn chức năng khiến việc đi vệ sinh không tự chủ được. Một số bất thường khác về NST thường không thể hiện qua vẻ bề ngoài nhưng nó sẽ khiến đứa trẻ chậm phát triển trí tuệ một cách trầm trọng.

Can thiệp của chẩn đoán trước sinh tức là tiên đoán những nguy cơ về tàn phế trong tương lai để thai phụ và gia đình có cách giải quyết phù hợp, hoặc là giữ lại hoặc là bỏ thai.

Nói đến dị tật thai nhi, có một số người liên tưởng đến thụ tinh nhân tạo. Họ cho rằng, thụ tinh nhân tạo hay dùng các biện pháp hỗ trợ sinh sản nói chung đều có liên quan đến dị tật thai nhi. Ông nghĩ sao về điều này?

Tôi xin khẳng định là không có. Dị tật thai nhi phụ thuộc vào quy luật của di truyền. Vì vậy các phương pháp hỗ trợ sinh sản đều không làm tăng tỷ lệ dị dạng.

Chẩn đoán trước sinh để phát hiện dị tật thai nhi chủ yếu dựa vào siêu âm. Tuy nhiên, không phải lúc nào và không phải thai phụ nào cũng biết lựa chọn những cơ sở tin cậy để đến khám. Xin bác sỹ cho lời khuyên đối với họ?

Khi bắt đầu có thai, chị em nên tới các trung tâm, cơ sở y tế để tìm hiểu xem nên chẩn đoán trước sinh vào lúc nào thì tốt nhất. Nếu đi siêu âm thì được khuyến cáo 3 thời điểm quan trọng là 12, 22 và 32 tuần. Vào những thời điểm đó, các chị em cần đến những nơi có uy tín như bệnh viện Phụ sản TƯ, bệnh viện Phụ sản Hà nội... Vì khi đến những nơi đó, nếu các bác sỹ siêu âm có những nghi ngờ thì họ sẽ chuyển về trung tâm của chúng tôi để hội chẩn.

Vì trên thực tế, nhiều phòng khám siêu âm ở ngoài chủ yếu siêu âm để đo vẽ, xem giới tính, xem mặt thai nhi. Và cũng không phải bác sỹ siêu âm nào cũng đều có kỹ năng chẩn đoán trước sinh vì siêu âm chỉ phát hiện hình ảnh còn chẩn đoán trước sinh thì phát hiện có những dị tật gì. 

Lan Hương