Đau dây thần kinh số 5: Nỗi ám ảnh và giải pháp điện quang can thiệp

Ám ảnh đến mất ăn mất ngủ do cơn đau dây thần kinh số 5 hành hạ

Dây thần kinh số 5 còn gọi là dây thần kinh tam thoa hay dây thần kinh sinh ba. Đây là dây thần kinh sọ mặt lớn nhất, đảm nhiệm đồng thời cả chức năng vận động và cảm giác. Chúng chi phối phần lớn cảm giác ở mặt và đầu nên khi bị tổn thương sẽ gây đau dữ dội, kéo dài.

Đặc biệt, đau dây thần kinh số 5 có tính chất tái phát theo từng cơn, đau nhói như kim châm, điện giật, thường lan từ hàm đến thái dương và mắt. Các cơn đau có thể tái phát nhiều lần trong ngày, bùng phát khi nhai, nói chuyện, cười, gió thổi hoặc thậm chí chỉ cần chạm nhẹ vào mặt.

Tình trạng đau kéo dài ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống, khiến người bệnh mất ăn, mất ngủ, sụt cân, lo âu, thậm chí trầm cảm. Với nhiều bệnh nhân, đây thực sự là nỗi ám ảnh.

BVĐK Hồng Ngọc ghi nhận nhiều trường hợp đến khám trong tình trạng đau dây thần kinh số 5 trong thời gian dài, đã áp dụng nhiều phương pháp điều trị nhưng không đem lại hiệu quả.

Điển hình là trường hợp ông Đ.D.Sứ, 75 tuổi (Nghệ An) được chẩn đoán đau dây thần kinh số 5 từ 10 năm trước. Các cơn đau nhức thường xuyên hoành hành và xuất hiện ngày càng nhiều khiến ông không thể há miệng, việc đánh răng hay ăn uống bị ảnh hưởng nghiêm trọng, thậm chí ăn cháo cũng khó khăn.

Hay trường hợp bà L.T.Cẩm - 90 tuổi (Thái Nguyên) phải chịu đựng những cơn đau giật liên tục một bên mặt, nhiều lần đang ăn cơm phải bỏ dở vì cơn đau ập đến bất ngờ, há miệng uống nước cũng khó khăn. Đêm ngủ bà phải nằm ngửa, ôm một bên mặt để xoa dịu cơn đau.

TS.BS Trịnh Tú Tâm - Trưởng khoa Chẩn đoán hình ảnh và Điện quang can thiệp BVĐK Hồng Ngọc Phúc Trường Minh, người trực tiếp thăm khám và điều trị cho bệnh nhân Sứ và Cẩm chia sẻ: “Các cơn đau dây thần kinh số 5 thường khởi phát bất ngờ, không theo quy luật nào cả hoặc sau khi có tác nhân kích thích như ăn, đánh răng, nói…, chúng có thể tái đi tái lại thường xuyên. Nếu không được điều trị đúng cách, bệnh rất dễ chuyển sang giai đoạn mãn tính, khiến thuốc giảm đau hạn chế tác dụng và việc điều trị trở nên khó khăn hơn rất nhiều”.

Điện quang can thiệp - Phương pháp giúp điều trị đau dây thần kinh số 5 tức thì, ít xâm lấn

Đối với những bệnh nhân đã áp dụng nhiều phương pháp điều trị trong thời gian dài nhưng không khỏi, thậm chí, dùng thuốc liều cao vẫn không đáp ứng thì phương pháp điện quang can thiệp - cụ thể là tiêm cồn diệt hạch Gasser đã mở ra một hướng điều trị mới hiệu quả.

Tiêm cồn diệt hạch Gasser là một kỹ thuật can thiệp tối thiểu, nhằm làm gián đoạn dẫn truyền tín hiệu đau từ dây thần kinh số 5 lên não. Thủ thuật được thực hiện trong phòng can thiệp vô khuẩn tuyệt đối, với sự hỗ trợ của hệ thống máy chụp mạch số hóa xóa nền DSA - thiết bị hiện đại giúp hiển thị cấu trúc giải phẫu thần kinh một cách rõ nét, hỗ trợ bác sĩ xác định chính xác vị trí cần điều trị.

Trước khi tiến hành, bệnh nhân được gây tê tại chỗ để đảm bảo không cảm thấy đau hay khó chịu. Bác sĩ sử dụng một kim siêu nhỏ, đường kính mảnh như sợi tóc - nhẹ nhàng đưa qua vùng má tới hạch Gasser, nơi dây thần kinh số 5 phân chia thành 3 nhánh. Toàn bộ quá trình di chuyển kim đều được theo dõi liên tục trên màn hình máy DSA, giúp định vị chính xác từng milimet.

Khi đầu kim đã vào đúng vị trí, bác sĩ tiêm khoảng 0,3ml cồn tuyệt đối vào hạch, từ đó chặn đứng đường dẫn truyền tín hiệu đau. Nhờ cơ chế này, bệnh nhân gần như cảm nhận được sự thay đổi ngay lập tức, cơn đau dữ dội biến mất.

Toàn bộ thủ thuật chỉ kéo dài khoảng 20 phút, không gây mất máu, không cần gây mê giúp bệnh nhân nhanh chóng hồi phục.

Theo thống kê tại BVĐK Hồng Ngọc, ngay sau thủ thuật, trên 80% bệnh nhân sau can thiệp giảm hẳn cơn đau, ăn ngon và ngủ sâu hơn. Theo dõi nhóm bệnh nhân này trong 6 tháng cho thấy có tới 90% bệnh nhân không tái phát triệu chứng và không cần dùng thuốc giảm đau phối hợp.

Bác sĩ Tâm chia sẻ: “Mỗi bệnh nhân đến với chúng tôi đều phải chịu các cơn đau hành hạ, kéo dài. Sau khi tiêm, bệnh nhân giảm đau ngay. Nhìn người bệnh tươi cười, vui vẻ khác hẳn trạng thái lúc mới vào viện, đội ngũ bác sĩ chúng tôi rất vui mừng. Đây là động lực để ê-kíp tiếp tục cố gắng mang những kỹ thuật tiên tiến đến với nhiều người bệnh hơn”.