Đau bụng trên, vàng da có thể cảnh báo ung thư túi mật
(Dân trí) - Túi mật là một cơ quan nhỏ, hình quả lê ở phía bên phải của bụng, ngay bên dưới gan. Túi mật lưu trữ mật, một chất lỏng tiêu hóa do gan sản xuất.
Ung thư túi mật hình thành khi các tế bào túi mật khỏe mạnh phát triển những thay đổi (đột biến) trong ADN của chúng. ADN của tế bào chứa các chỉ dẫn cho tế bào biết phải làm gì. Những thay đổi ADN khiến các tế bào phát triển ngoài tầm kiểm soát. Các tế bào tích tụ tạo thành một khối u có thể phát triển ra ngoài túi mật và lan sang các khu vực khác của cơ thể.
Ung thư túi mật là một bệnh lý tương đối hiếm gặp và có tiên lượng xấu. Ở Việt Nam trước đây, ung thư túi mật ít được đề cập đến do thiếu phương tiện phát hiện, chỉ có một số trường hợp phát hiện qua phẫu thuật đường mật tụy. Hiện nay nhờ phương tiện siêu âm, chụp cắt lớp, chụp đường mật ngược và đặc biệt với sự phổ biến của phẫu thuật nội soi, ngày càng có nhiều báo cáo về ung thư mà trước đó hoàn toàn không có dấu hiệu nào nghi ngờ trước và trong khi mổ.
Theo các chuyên gia, không có dấu hiệu sớm của ung thư túi mật nguyên phát, và chỉ khoảng 1/4 số bệnh nhân có thể được phát hiện sớm. Do ung thư túi mật rất dễ di căn nên dù phát hiện ở giai đoạn đầu thì tỷ lệ sống 5 năm sau phẫu thuật chỉ khoảng 50%, nếu phát hiện ở giai đoạn 4 thì tỷ lệ sống 5 năm chỉ còn 2 đến 4%.
Túi mật nằm sâu trong khoang bụng. Đây là một khó khăn để phát hiện ung thư bằng cách sờ nắn. Do đó, trong nhiều trường hợp phải đến khi ung thư túi mật trở nên lớn hơn và có tác động tiêu cực đến cơ thể thì bệnh nhân mới nhận thức được sự tồn tại của khối u.
Các triệu chứng liên quan đến ung thư túi mật bao gồm: đau bụng trên, buồn nôn và nôn, chán ăn và giảm cân không rõ nguyên do, nổi cục ở bụng bên phải và vàng da.
Theo các nghiên cứu, có nhiều yếu tố sẽ làm nguy cơ mắc ung thư túi mật của một người cao hơn bình thường, có thể kể đến như:
- Là phụ nữ;
- Trên 65 tuổi;
- Béo phì, lượng đường trong máu cao;
- Thường xuyên tiếp xúc với các chất gây ung thư (như dioxin, hút thuốc lá…);
- U tuyến túi mật, vôi hóa túi mật;
- Xơ cứng đường mật nguyên phát;
- Viêm túi mật mãn tính;
- Nhiễm trùng mãn tính với Salmonella hoặc Helicobacter pylori;
- U nang đường mật bẩm sinh;
- Bất thường chỗ nối ống mật chủ.
Nếu muốn ngăn ngừa ung thư túi mật, các chuyên gia khuyến cáo cần duy trì một lối sống lành mạnh, tránh xa những yếu tố nguy cơ, giữ cân nặng phù hợp. Ngoài ra, nếu được chẩn đoán là sỏi mật hoặc polyp túi mật thì nên tham vấn chỉ định của bác sĩ, có thể cắt bỏ túi mật.