Có nên cho trẻ ăn óc lợn, tim gà?

Thông thường chúng ta hay cho trẻ ăn tim, gan, bầu dục, óc của lợn, bò. Ngoài ra còn phải kể đến tim, gan của gà, vịt, ngan, ngỗng.

Theo Viện Dinh dưỡng Quốc gia (Bộ Y tế), các loại phủ tạng (óc, tim, gan, bầu dục…) đều chứa nhiều chất đạm, vi chất dinh dưỡng như vitamin A, sắt, kẽm, có tác dụng giúp trẻ tăng trưởng tốt, phòng chống thiếu máu, tăng cường sức đề kháng và sáng mắt. Do vậy, chúng đều là thức ăn tốt cho trẻ. 

Chẳng hạn, gan có tác dụng cung cấp sắt để chống thiếu máu thiếu sắt rất tốt cho trẻ em và phụ nữ mang thai cũng như phụ nữ lứa tuổi sinh đẻ. Nó cũng cung cấp nhiều vitamin A có tác dụng bổ mắt tăng cường sức đề kháng và tăng trưởng ở trẻ em.

Tuy nhiên, nhược điểm của các loại phủ tạng là hàm lượng chất béo khá cao, đặc biệt là cholesterol. 

Lượng cholesterol cao nhất là trong óc, trong 100g óc lợn có 2195mg cholesterol. Con số này trong 100g gan và bầu dục là từ 275mg đến 411mg. Nếu ăn nhiều phủ tạng sẽ gây mỡ cao trong máu, đó là tiền đề của một số bệnh rối loạn chuyển hóa.

Ví dụ, óc lợn có hàm lượng chất đạm thấp, chỉ bằng một nửa gan hoặc thịt, cá. Nhưng hàm lượng cholesterol lại rất cao. 100g óc lợn chỉ cung cấp 9g chất đạm, 9,5g chất béo, 1,6g sắt nhưng có đến 2.500mg cholesterol (cao hơn rất nhiều so với gan lợn, với 300mg cholesterol). 

Như vậy, chỉ cần ăn 100g óc lợn lượng cholesterol đã gấp 8 lần nhu cầu hàng ngày. Một ngày mỗi người chỉ nên ăn khoảng 250-300mg cholesterol. 

Vì thế, những người đau đầu mà do tăng huyết áp thì ăn óc là cực kỳ nguy hiểm. Trẻ em cần nhiều chất đạm để phát triển trí não, còn ăn quá nhiều chất béo thì có thể gây thừa cân - béo phì còn ảnh hưởng đến phát triển trí não.

Trẻ em, phụ nữ có thai, cho con bú, người thiếu máu thiếu sắt, thanh thiếu niên và người trẻ tuổi nên ăn các loại phủ tạng, trong đó có gan. Tuy nhiên, chỉ nên vừa phải, mỗi tuần ăn 2-3 lần, mỗi lần ăn 50-70g đối với người lớn, còn trẻ em chỉ ăn với lượng ít (20-30g/ngày) và 1-2 lần/tuần.

Mặt khác, các nội tạng động vật nếu không rõ nguồn gốc, không đảm bảo vệ sinh sẽ tiềm ẩn nhiều nguy cơ nhiễm vi khuẩn, virus, ký sinh trùng (giun, sán) lây bệnh sang người. 

Nội tạng có thể là nguồn lây các bệnh nhiễm khuẩn như lao, than, lợn đóng dấu, nhiễm liên cầu khuẩn streptococcus suis..., các bệnh ký sinh trùng như sán dây, sán chó và giun xoắn cho người. Do vậy, khi chọn mua phủ tạng để sử dụng phải hết sức cẩn thận đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. 

Các loại ký sinh trùng như sán lá gan cũng thường trú ngụ ở gan. Mặt khác ở những con lợn bị bệnh viêm gan thì gan sẽ chứa nhiều virus và độc tố gây bệnh.

Không nên ăn gan còn tái mà phải lưu ý để lửa to, cho gan chín kỹ để diệt được các vi khuẩn gây bệnh và các ký sinh trùng. Điều duy nhất cần phải nhận thức rằng nội tạng động vật chỉ cung cấp đầy đủ các thành phần dinh dưỡng cho người ăn, đặc biệt là trẻ em khi nó tuyệt đối an toàn.