Chữa khỏi bệnh ung thư từ... sốt rét

Các nhà khoa học có lẽ đã tình cờ tiến được một bước lớn trong việc tìm kiếm phương pháp chữa trị bệnh ung thư, với một khám phá bất ngờ cho thấy protein sốt rét có thể là vũ khí hiệu quả để chống lại căn bệnh quái ác này.

Trong khi đi tìm một biện pháp để bảo vệ phụ nữ có thai trước bệnh sốt rét - có thể gây ra những vấn đề lớn vì nó tấn công vào bánh rau - thì các nhà nghiên cứu Đan Mạch lại phát hiện ra rằng các protein trong vắc xin sốt rét cũng có thể tấn công tế bào ung thư, một hướng tiếp cận có thể mở ra bước tiến lớn trong việc chữa khỏi các bệnh ác tính.

Họ đã kết hợp phần protein mà vắc-xin sốt rét dùng để “chui’ vào tế bào với một độc chất - để sau đó có thể đưa vào tế bào ung thư và giải phóng chất độc để tiêu diệt những tế bào này.

Các nhà khoa học thấy rằng trong cả hai trường hợp protein vi rút sốt rét đều tự gắn với cùng một carbohydrat. Chính sự tương đồng này có thể mở ra hướng điều trị bệnh.

Carbohydrat đảm bảo cho bánh rau phát triển nhanh. Nhưng nhóm nghiên cứu thấy rằng chất này cũng đảm nhiệm vai trò như vậy trong khối u - và kí sinh trùng sốt rét tự gắn vào khối u theo cách tương tự ở bánh rau, có nghĩa là nó có thể tiêu diệt tế bào khối u.

“Từ hàng chục năm qua các nhà khoa học đã đi tìm một cách để lợi dụng sự giống nhau về đặc điểm phát triển giữa bánh rau và khối u,” Ali Salanti, trường Đại học Copenhagen phát biểu. “Bánh rau là thứ mà chỉ trong vòng vài tháng có thể phát triển từ một vài tế bào lên thành một cơ quan cân nặng xấp xỉ 1kg, và nó cung cấp cho phôi thai ôxy và chất dinh dưỡng trong một môi trường khá xa lạ. Nói theo cách nào đó, khối u cũng “hành xử” y như vậy, chúng phát triển nhanh trong một môi trường khá xa lạ”.

Quá trình đã được thử nghiệm trên tế bào và trên chuột nhắt bị ung thư, các kết quả được mô tả trong bài viết trên tạp chí Cancer Cell. Các nhà khoa học hi vọng rằng họ có thể bắt đầu thử nghiệm phát hiện này trên người trong 4 năm tới.

“Câu hỏi lớn nhất là liệu cơ chế này có tác dụng trên cơ thể người hay không, và liệu cơ thể người có thể dung nạp được liều cần thiết mà không bị tác dụng phụ không,” Salanti nói. “Nhưng chúng tôi lạc quan vì protein có vẻ chỉ tự gắn với một carbohydrat duy nhất thấy ở bánh rau và ở tế bào ung thư trên người.”

Trong các thí nghiệm trên chuột nhắt, những con vật thí nghiệm được cấy ghép 3 loại ung thư khác nhau của người. Phối hợp protein-độc tố đã làm giảm kích thước của khối u lympho không Hodgkin xuống còn khoảng 1/4, loại trừ hoàn toàn ung thư tuyến tiền liệt ở 2 trong số 6 chuột và giữ cho 5 trong số 6 chuột mang ung thư xương di căn vẫn sống so với nhóm đối chứng tất cả đều chết.

"Chúng tôi đã tách riêng protein sốt rét có khả năng tự gắn vào carbohydrat, và sau đó thêm một độc tố," Mads Daugaard, một nhà nghiên cứu thuộc trường Đại học British Columbia của Canada bày tỏ hi vọng. "Bằng cách tiến hành thí nghiệm trên chuột, chúng tôi đã chứng minh rằng phối hợp protein-độc tố này tiêu diệt được các tế bào ung thư."

Cẩm Tú

Theo Independent