Cặp song sinh 1 tuổi mắc ung thư gan do nhiễm virus nguy hiểm từ mẹ

Viêm gan B: Căn bệnh nguy hiểm và phức tạp

Người phụ nữ 42 tuổi, ở Hà Nội, sinh đôi 2 bé trai đều có hiện tượng tăng men gan và mắc bệnh vàng da. Căn nguyên được các bác sĩ chẩn đoán là do lây nhiễm virus viêm gan B từ người mẹ.

Với tình trạng này, 2 bé phải nằm viện điều trị vấn đề về gan mà mình mắc phải ngay từ khi chào đời. Tuy nhiên, các tổn thương gan do virus vẫn ngày một tăng. Sau một năm, cả 2 bé đều mất vì ung thư gan.

Dù đã xảy ra cách đây một thời gian, nhưng trường hợp 2 bệnh nhi này vẫn khiến BSCK II Nguyễn Nguyên Huyền, Trưởng khoa Khám bệnh cơ sở Kim Chung, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương (Hà Nội) đầy trăn trở.

"Nếu người mẹ hiểu biết về căn bệnh viêm gan B mà mình mắc phải hơn và áp dụng các biện pháp dự phòng lây truyền viêm gan B khi mình mang thai, thì 2 em bé rất có thể đã được sinh ra hoàn toàn khỏe mạnh", BS Huyền chia sẻ.

Dưới góc độ của một chuyên gia bệnh truyền nhiễm, BS Huyền nhận định, viêm gan B là một căn bệnh rất nguy hiểm và phức tạp. Ở mỗi người bệnh, diễn biến thể bệnh lại không hề giống nhau.

BS Huyền phân tích: "Diễn biến thể bệnh phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: tuổi, giới tính, yếu tố gia đình, độc lực virus và đáp ứng miễn dịch của bệnh nhân. Có người mắc viêm gan B nhưng lại rất bình thường và gần như không có triệu chứng gì. Ngược lại có bệnh nhân có thể bị biến chứng suy gan cấp, xơ gan, ung thư gan dẫn đến tử vong".

Dẫn chứng về sự phức tạp này, theo BS Huyền, ở những em bé bị lây nhiễm virus từ mẹ, do hệ miễn dịch chưa hoàn thiện thường sẽ dung nạp luôn virus. Đây được gọi là thể dung nạp miễn dịch. Ở các em bé này lá gan không hề bị tổn thương, men gan hoàn toàn mình thường và cơ thể cũng không xuất hiện triệu chứng gì.

Chỉ đến khi trẻ trường thành, cơ thể đã hoàn thiện (thường vào giai đoạn 10-20 tuổi) phản ứng viêm mới xuất hiện. Lúc này việc điều trị viêm gan B mới được tiến hành.

"Tuy nhiên, cũng có trường hợp hy hữu, như hai bé sinh đôi ở trên, vừa sinh ra đã có phản ứng viêm và bệnh diễn tiến thành ung thư gan rất nhanh", BS Huyền nói.

Phụ nữ mắc viêm gan B khi mang thai cần làm gì?

Theo BS Huyền, phụ nữ mắc viêm gan B khi có ý định/đang mang thai cần đến các cơ sở y tế thăm khám và nhận sự tư vấn của bác sĩ, để vừa có thể đảm bảo sức khỏe cho chính bản thân, vừa phòng ngừa nguy cơ lây nhiễm cho con sau này.

Cụ thể, với sản phụ mắc viêm gan B, có 2 vấn đề cần quan tâm. Thứ nhất là tình trạng lá gan của mình và thứ hai là khả năng lây bệnh cho thai nhi.

"Một trong những chức năng của gan là cầm máu. Trong khi đó, trong quá trình sinh nở, người phụ nữ mất rất nhiều máu nên cần phải đảm bảo chức năng đông máu tốt thì quá trình vượt cạn mới thuận lợi. Do đó, nếu mắc viêm gan B, thai phụ cần kiểm tra sức khỏe lá gan để có biện pháp can thiệp sớm", BS Huyền phân tích.

Cũng qua thăm khám, bác sĩ có thể xác định khả năng lây nhiễm viêm gan B từ mẹ sang con và tư vấn biện pháp dự phòng phù hợp. Theo BS Huyền trong trường hợp khả năng lây bệnh cho con cao (ví dụ: 90%), có 3 bước dự phòng cần tuân thủ:

Bước 1: Sản phụ sẽ uống thuốc từ tuần thai thứ 24 của thai kỳ cho đến sau sinh 3 tháng để ngăn ngừa việc lây bệnh cho con.

Bước 2: Em bé sinh ra trong vòng 24 giờ phải được tiêm huyết thanh để phòng bệnh viêm gan B.

Bước 3: Cũng trong 24 giờ sau sinh, trẻ phải được tiêm vắc xin phòng viêm gan B.

Trong trường hợp khả năng lây nhiễm, được xác định, ở mức thấp (ví dụ dưới 30%), sản phụ sẽ không cần uống thuốc, mà chỉ cần em bé được tiêm phòng vắc xin và huyết thanh viêm gan B trong vòng 24 giờ sau sinh.

"Nếu tuân thủ đủ các bước này, thì nguy cơ lây nhiễm virus viêm gan B từ mẹ sang con giảm đến 99%", BS Huyền nhấn mạnh.