Cảnh báo trẻ mất nước, rối loạn ý thức vì sai lầm khi bù oresol

Ngày 26/12, Bệnh viện Nhi Trung ương thông tin về ca bệnh trẻ bị mất nước nặng do tiêu chảy và rối loạn điện giải nghiêm trọng, do tăng natri máu vì bù nước sai cách.

Bé trai 9 tháng tuổi ở Hà Nội nhập viện trong tình trạng mất nước nặng và rối loạn ý thức. Trước đó, trẻ được chẩn đoán mắc tiêu chảy cấp và được chỉ định điều trị tại nhà.

BSCKII Nguyễn Tân Hùng, Phó Trưởng Khoa Cấp cứu và Chống độc cho biết, khai thác thông tin từ gia đình cho thấy người lớn đã pha oresol sai cách.

Theo đó, gia đình đã pha oresol không đúng tỷ lệ (chỉ sử dụng nửa gói oresol với 70ml nước thay vì pha toàn bộ gói thuốc với 200ml nước đun sôi để nguội như hướng dẫn) và cho trẻ uống.

Các bác sĩ chẩn đoán trẻ bị mất nước nặng do tiêu chảy và rối loạn điện giải nặng do tăng natri máu (hàm lượng muối trong máu tăng cao). Ngay lập tức trẻ được các bác sĩ điều trị bù dịch và điều chỉnh rối loạn điện giải, hiện sau hơn 1 tuần điều trị theo phác đồ, sức khỏe của bé đã ổn định và được ra viện.

BS Hùng cho biết, tiêu chảy cấp là một bệnh lý thường gặp ở trẻ nhỏ. Trong điều trị tiêu chảy, bù nước bằng oresol rất quan trọng, để phòng tình trạng mất nước, rối loạn điện giải. Tuy nhiên, việc sử dụng oresol không đúng cách có thể gây tác dụng phụ và làm trầm trọng thêm tình trạng của trẻ.

Triệu chứng nổi bật của bệnh là tình trạng mất nước, mỗi trẻ có các dấu hiệu khác nhau như: khát nước, nôn, đi ngoài, môi khô, mắt trũng, sụt cân, tùy theo các mức độ. Trong tình trạng nặng có thể gây rối loạn điện giải, sốc giảm thể tích, nhiễm khuẩn,… thậm chí có thể gây suy đa tạng, tử vong.

Tiêu chảy cấp là tình trạng đi ngoài phân lỏng trên 3 lần/ngày, do nhiều nguyên nhân gây ra, từ virus, vi khuẩn, ký sinh trùng, ăn phải thức ăn không đảm bảo...

Tiêu chảy ở mức độ nhẹ, gia đình hoàn toàn có thể chăm sóc trẻ tại nhà theo hướng dẫn của bác sĩ, bù nước đúng cách cho trẻ.

Còn khi trẻ xuất hiện các dấu hiệu như: sốt cao liên tục không đáp ứng thuốc hạ sốt, trẻ nôn và đi ngoài nhiều lần trong ngày hoặc có biểu hiện khát nước, ăn uống kém, bỏ bú, phân có máu, bụng chướng, quấy khóc... cần cho trẻ đến ngay các cơ sở y tế chuyên khoa để được thăm khám và điều trị kịp thời.

Khi trẻ bị tiêu chảy, cần bù nước bằng oresol theo đúng hướng dẫn. Hiệu quả của oresol chỉ đạt được khi pha đúng liều lượng, nếu pha quá đặc hoặc quá loãng, có thể gây rối loạn điện giải, thậm chí dẫn đến tổn thương não, tử vong ở trẻ nhỏ.

Theo đó, BS Hùng hướng dẫn pha và sử dụng oresol cho trẻ:

- Đọc kỹ hướng dẫn cách pha oresol trên bao bì, tuyệt đối tuân thủ theo liều lượng quy định… Ví dụ, một gói oresol theo hướng dẫn pha với 200ml thì cần pha chính xác 200ml nước, không ước lượng hoặc đong bằng các dụng cụ đo lường không chính xác, không pha nhiều nước hơn hay ít nước hơn.

- Cho trẻ uống oresol từng thìa nhỏ (với trẻ nhỏ) hoặc từng ngụm (với trẻ lớn). Uống liên tục nhiều lần trong ngày, sau mỗi lần trẻ đi ngoài.

- Chỉ sử dụng dung dịch trong vòng 24 giờ sau khi pha.