Cảnh báo nguy cơ đột quỵ cao trong thời tiết nắng nóng cực đoan

Trường hợp người đàn ông 54 tuổi ở Vĩnh Yên, Vĩnh Phúc là một ví dụ. Bệnh nhân nhập viện trong tình trạng liệt hoàn toàn nửa người phải, đột ngột lơ mơ, rối loạn chức năng ngôn ngữ. 

Trước đó, sau giờ nghỉ trưa, khi đang ngồi làm việc trong phòng điều hòa, ông bỗng dưng cảm thấy cứng đờ nửa người bên phải, không cử động được, không nói được, không đi và đứng được. Đồng nghiệp phát hiện đã nhanh chóng đưa ông đến cấp cứu tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Vĩnh Phúc. 

Sau khi thăm khám ban đầu, các bác sĩ nhận định bệnh nhân bị đột quỵ não tối cấp, kết quả chụp mạch máu não cho hình ảnh tắc động mạch não giữa cấp tính. 

Bệnh nhân được chỉ định can thiệp nội mạch dưới máy chụp mạch số hóa xóa nền, hút huyết khối gây tắc mạch nhằm tái thông mạch não. 

Thời gian tính từ khi khởi phát triệu chứng đến can thiệp tái thông hoàn toàn mạch não cho người bệnh chỉ khoảng một giờ. Ngay sau can thiệp, người bệnh đã tỉnh táo trở lại, sức cơ bên liệt dần phục hồi, không còn tình trạng liệt mặt, nói méo tiếng. 4 ngày sau, bệnh nhân được ra viện.

Bác sĩ Bùi Đức Thọ, khoa Cấp cứu, cho biết, trong thời tiết nắng nóng, nền nhiệt độ tăng cao cùng nhiều cơn mưa lớn đã kéo theo nhiều loại hình bệnh tật như say nắng, say nóng, các bệnh lý truyền nhiễm, hô hấp, tiêu hóa…, đặc biệt đây cũng là yếu tố nguy cơ cao của đột quỵ. 

Trong thời tiết này, người dân hay có thói quen sử dụng điều hòa với nhiệt độ thấp đến rất thấp, gây ra sự chênh lệch nhiệt độ cao giữa các phòng. Việc di chuyển giữa các khu vực có nhiệt độ chênh lệch lớn, cơ thể phải điều chỉnh liên tục để ứng phó với sự thay đổi. 

Cụ thể, khi nhiệt độ cao, các mạch máu sẽ giãn ra để tăng cường quá trình tản nhiệt, ngược lại, khi nhiệt độ lạnh đột ngột, mạch máu sẽ co lại. Sự co giãn mạch bất thường này kết hợp với các yếu tố nguy cơ hiện hữu như người có bệnh lý nền về tăng huyết áp, xơ vữa mạch máu, rối loạn nhịp tim… làm tăng nguy cơ tổn thương mạch máu, tắc mạch gây nên đột quỵ. 

"Trong 2 tuần nắng nóng vừa qua, chúng tôi tiếp nhận số lượng bệnh nhân với triệu chứng đột quỵ tăng cao đáng kể". BS Thọ nói. 

Dấu hiệu cảnh báo đột quỵ

Đột quỵ não có 2 thể là nhồi máu não và xuất huyết não. Trong đó, nhồi máu não là một dạng của tai biến mạch máu não, xảy ra khi một mạch máu bị tắc, nghẽn, gây hoại tử và chết khu vực não không được cung cấp máu, dẫn đến các chứng đột quỵ và có thể tử vong. Xuất huyết não xảy ra khi mạch máu não bị vỡ, máu đột ngột xâm lấn vào não, làm tổn thương não.

Khi bệnh nhân bị đột quỵ não, các triệu chứng sẽ xảy ra ngay lập tức sau vài phút hoặc sau vài giờ. 

Các dấu hiệu cụ thể gồm:

- Đột ngột có cảm giác tê hay yếu liệt ở mặt, tay hoặc chân (các triệu chứng thường xảy ra ở một bên của cơ thể - nửa người).

- Đột ngột không nói được, giọng nói bị méo hoặc bệnh nhân bị nói nhảm, vô nghĩa, không hiểu được lời nói.

- Đột ngột mất thị lực, đặc biệt khi triệu chứng xuất hiện ở một bên mắt.

- Đột ngột đau đầu dữ dội.

- Chóng mặt, cơ thể bị mất thăng bằng hoặc không thể thực hiện vận động theo ý muốn…

Nếu bất cứ ai có biểu hiện bất cứ triệu chứng nào như trên, thậm chí không rõ ràng, ngay lập tức gọi cấp cứu 115, vận chuyển an toàn tới bệnh viện gần nhất tìm cơ hội điều trị trong giờ vàng để "cứu não".

Làm gì để phòng đột quỵ mùa nắng nóng?

Mùa hè là cao điểm nắng nóng, nhiệt độ lên cao là yếu tố nguy cơ ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe, nhất là người già và người mắc bệnh mạn tính. Những đối tượng trên nên hạn chế ra ngoài đường khi nắng gắt, chỉ nên ra ngoài vào buổi sáng sớm và chiều muộn khi trời đã dịu mát. 

Người dân có thể dùng điều hòa để làm mát nhưng chỉ nên giới hạn nhiệt độ ở khoảng 27 độ C cùng mức chênh lệch trong và ngoài phòng không nên vượt quá 7 độ C. 

Ngoài ra, thời tiết nóng khiến cho cơ thể mất nhiều nước, do đó bạn cần chú ý thường xuyên bổ sung đủ nước trong ngày để giúp tăng thể tích dịch cơ thể, tránh máu tăng đặc dẫn tới sự hình thành huyết khối (cục máu đông). Đồng thời, chúng ta cần xây dựng lối ăn uống và sinh hoạt lành mạnh, kiểm soát cân nặng ổn định và không sử dụng chất kích thích như rượu bia, thuốc lá…