Cảnh báo bạo lực gia đình, từ quấy rối trực tuyến đến phát tán ảnh riêng tư

Tình trạng bạo lực gia đình vẫn còn đáng báo động

Khoảng 63% phụ nữ từng trải qua ít nhất một hình thức bạo lực do chồng hoặc bạn tình gây ra trong đời. Thực tế đáng báo động này được nêu tại lễ khởi động Dự án “Nâng cao năng lực phòng ngừa và ứng phó với bạo lực gia đình giai đoạn 2025 - 2026” do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc (UNFPA) tại Việt Nam tổ chức sáng 25/11 tại Hà Nội. 

Theo bà Trịnh Thị Thủy, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, bạo lực gia đình là hành vi vi phạm pháp luật, xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của con người, gây tổn hại nghiêm trọng đến sức khỏe, tinh thần của người bị bạo lực và ảnh hưởng tiêu cực tới sự phát triển toàn diện của trẻ em.

Tại Việt Nam, bạo lực gia đình vẫn chiếm tỉ lệ lớn trong các vụ việc liên quan đến bạo lực trên cơ sở giới và bạo lực đối với trẻ em.

Phát biểu tại sự kiện, ông Matt Jackson, Trưởng đại diện UNFPA tại Việt Nam, dẫn kết quả Điều tra quốc gia về bạo lực đối với phụ nữ năm 2019 cho thấy bức tranh rất đáng lo ngại về bạo lực gia đình.

Bạo lực không chỉ để lại những vết thương thể chất và tinh thần mà còn gây tổn thất kinh tế lớn. Trung bình mỗi phụ nữ bị bạo lực mất khoảng 26% thu nhập hằng năm, tổng thiệt hại ước tính tương đương 1,81% GDP của Việt Nam.

Đáng chú ý, 90,4% phụ nữ bị bạo lực không tìm kiếm hỗ trợ từ bất kỳ dịch vụ chính thức nào và khoảng một nửa không chia sẻ với bất kỳ ai. Sự im lặng này, theo đại diện UNFPA, phản ánh nỗi sợ hãi, kỳ thị xã hội, áp lực gìn giữ “hòa khí gia đình” cũng như sự thiếu thông tin và thiếu niềm tin vào các dịch vụ sẵn có.

“Bạo lực gia đình vẫn là một vấn đề phần lớn bị che giấu. Nhiều phụ nữ phải sống trong bạo lực suốt nhiều năm mà không tìm được lối thoát. Điều đó cho thấy nhu cầu cấp thiết phải tăng cường phòng ngừa, thúc đẩy báo cáo sớm và xây dựng các dịch vụ hỗ trợ lấy người bị bạo lực làm trung tâm để ứng phó với mọi hình thức của bạo lực.” ông Matt Jackson nhấn mạnh.

Hướng tới mạng lưới dịch vụ công lấy người bị bạo lực làm trung tâm

Theo chuyên gia, các mô hình bạo lực cũng đang thay đổi. Bạo lực trên cơ sở giới có sử dụng công nghệ như quấy rối trực tuyến, giám sát qua mạng xã hội, đe dọa qua tin nhắn, sử dụng và phát tán hình ảnh thân mật mà không có sự đồng ý ngày càng gắn chặt với bạo lực do bạn tình gây ra.

Việc kiểm soát và lạm dụng không còn dừng ở bốn bức tường gia đình mà kéo dài sang không gian mạng, khiến nạn nhân chịu tổn thương liên tục, cả khi đang cầm điện thoại.

Các nghiên cứu do UNFPA phối hợp thực hiện tại một số địa phương cho thấy, phụ nữ ở khu vực nông thôn, vùng thường xuyên chịu thiên tai, phụ nữ có chồng đi làm ăn xa, lao động ở khu công nghiệp hoặc thiếu khả năng tiếp cận nguồn lực là nhóm dễ bị tổn thương hơn trước bạo lực gia đình và bạo lực trên cơ sở giới.

Trong nhiều trường hợp, họ không biết phải tìm đến đâu để được tư vấn pháp lý, hỗ trợ y tế, bảo vệ an toàn cho bản thân và con cái.

Bà Thủy cho biết, dự án tập trung vào những nội dung cấp thiết như xây dựng và vận hành Tổng đài điện thoại quốc gia về phòng, chống bạo lực gia đình; nâng cao năng lực số cho đội ngũ cung cấp dịch vụ và hỗ trợ các mô hình sáng tạo tại cộng đồng.

Trong bối cảnh bạo lực đang có nhiều rủi ro và nguy cơ trên nền tảng số, việc tăng cường dịch vụ công, ứng dụng công nghệ và đổi mới cách tiếp cận sẽ là chìa khóa để không phụ nữ và trẻ em gái nào phải tiếp tục chịu bạo lực trong im lặng, dù bạo lực xảy ra trong bếp, ngoài ngõ hay trên màn hình điện thoại.