Các phương pháp điều trị u tuyến cận giáp

TS.BS Vũ Trung Lương, Phó trưởng Khoa Tai Mũi Họng, BV Bạch Mai cho biết, u tuyến cận giáp là khối u xuất phát từ một hoặc nhiều tuyến cận giáp, phần lớn là lành tính. U thường nhỏ, tăng chế tiết hormon tuyến cận giáp PTH (ParaThyroid Hormone) làm tăng canxi và giảm phospho máu, gây tổn thương đến nhiều cơ quan trong đó chủ yếu là thận tiết niệu, hệ cơ xương khớp, tâm thần kinh, tiêu hóa… từ đó làm suy giảm sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Tại các nước phát triển, thống kê cho thấy u tuyến cận giáp hay gặp thứ ba trong số các bệnh nội tiết, sau đái tháo đường và bệnh lý tuyến giáp. Bệnh gặp với tỷ lệ 0,1 - 0,4% dân số, ở mọi lứa tuổi, hay gặp nhất 50 - 60 tuổi, nữ gặp nhiều hơn nam theo tỷ lệ 3/1. Trái lại ở nước ta, bệnh còn ít gặp, có lẽ do chưa được chú ý phát hiện đầy đủ.

U tuyến cận giáp chiếm 85 - 90% nguyên nhân cường cận giáp nguyên phát. Khoảng 90% trường hợp là u đơn độc, lành tính, ngoài ra cũng có thể gặp tăng sản tuyến hoặc ung thư tuyến cận giáp.

Khi mắc u tuyến cận giáp làm nồng độ canxi, PTH máu cao trong thời gian dài sẽ gây tổn thương lên nhiều cơ quan khác nhau. Tổn thương thận lâu ngày dẫn tới viêm thận, bể thận mạn, suy thận. Xương bị tiêu dần gây gãy xương bệnh lý, mất vận động. Nồng độ canxi máu tăng cao có thể dẫn tới rối loạn ý thức thậm chí hôn mê, rối loạn dẫn truyền tim, ngừng tim.

Vì thế, khi phát hiện u tuyến cận giáp thường được chỉ định theo dõi, điều trị tùy thuộc vào sự tiến triển của khối u.

Cụ thể, với những trường hợp u không triệu chứng và không đủ tiêu chuẩn phẫu thuật, bệnh nhân sẽ được theo dõi định kỳ. Theo đó, bệnh nhân cần được thăm khám lâm sàng, xét nghiệm máu, đo độ loãng xương và siêu âm thận 12 tháng/1 lần.

Điều trị nội khoa: mục đích làm hạ canxi máu tạm thời, giảm triệu chứng trong khi chờ phẫu thuật. Điều trị bằng truyền tĩnh mạch Calcitonin, truyền dịch, thuốc lợi tiểu.

Phẫu thuật: Là biện pháp điều trị tối ưu và triệt để nhất giúp cân bằng lại nồng độ PTH và canxi máu để giải quyết tình trạng cường cận giáp.

Nếu được phẫu thuật sớm, bệnh nhân khỏi hoàn toàn. Có ba phương pháp phẫu thuật cơ bản là: phẫu thuật can thiệp tối thiểu, phẫu thuật thăm dò một bên cổ và phẫu thuật thăm dò hai bên cổ. Ngoài ra có các phương pháp khác như: phẫu thuật bằng robot, phẫu thuật dưới hướng dẫn đầu dò phóng xạ, phẫu thuật nội soi.

Theo các bác sĩ của Khoa Tai Mũi Họng, Bệnh viện Bạch Mai, để phát hiện sớm u tuyến cận giáp cần thực hiện:

-         Định lượng canxi máu thường qui cho tất cả các bệnh nhân đến khám sức khỏe định kì hoặc khám bệnh.

-         Định lượng canxi, PTH máu cho những bệnh nhân có nguy cơ cao như: sỏi thận, suy thận, loãng xương, đau xương khớp.

        Phát hiện và điều trị sớm u tuyến cận giáp sẽ ngăn ngừa biến chứng nặng nề, góp phần nâng cao sức khỏe cho người dân.