1. Dòng sự kiện:
  2. Viện Y dược học dân tộc TPHCM

Bí ẩn hiện tượng song sinh

Các cặp song sinh luôn có những mối liên hệ bí ẩn. Sợi dây liên kết giữa họ có thể mạnh mẽ hơn cả tình cảm vợ - chồng, mẹ - con hay cha - con. Mối liên hệ này đã gây nhiều thắc mắc cho cả các nhà di truyền học và thần kinh học.

Bí ẩn hiện tượng song sinh - 1


Tuy hai mà một

Những cặp sinh đôi cùng một trứng là hai phiên bản trung thành của cùng một sinh linh, là tác phẩm nhân bản của tự nhiên. Các nhà khoa học Trường ĐH bang Minnesota (Mỹ), nơi đã nhiều năm tiến hành công trình nghiên cứu mang tên “Tìm kiếm các trường hợp sinh đôi cùng trứng sống cách biệt” đã kết luận như vậy sau khi nghiên cứu hàng ngàn cặp song sinh bị chia cắt môi trường sống ngay khi chào đời.

Jim Lewis và Jim Springer - một trong các cặp sinh đôi được nghiên cứu đã xa cách nhau 39 năm kể từ khi chào đời. Cả hai đều được nhận làm con nuôi trong hai gia đình khác nhau. Lần gặp lại đầu tiên, Jim Lewis kể: “Jim xuất hiện, tôi có cảm giác như mình đang đứng trước gương. So sánh các bộ phận cơ thể: nốt ruồi y hệt nhau trong hốc nách tay trái, trên đùi cũng thế. Chúng tôi đối chiếu bàn chân, bàn tay: y hệt, những móng tay cũng vậy. Thậm chí đến tiếng thét vì ngạc nhiên cũng giống hệt nhau, cùng vang lên một lúc! Không có gì bàn cãi, chúng tôi là một cá thể”.

Trường hợp song sinh hiếm gặp

Những người song sinh cũng thường bị bệnh tật giống nhau, chẳng hạn người này đau đầu thì người kia cũng thế. Thật ra trong thực tế, bệnh tật của những người song sinh rất phức tạp và càng phức tạp nếu là những người sinh 3, sinh 4 trở lên.

Theo các nhà sư phạm Canada, các đôi song sinh (dù ở cấp đại học) luôn cùng có diễn biến tâm lý rất phức tạp. Một số người cực đoan cho rằng đó chẳng qua chỉ là tác động của môi trường nhưng quan điểm này nhanh chóng bị xóa bỏ. Hai cá thể khi còn nhỏ có thể có những nhân cách hết sức bình thường nhưng đến một giai đoạn nào đó bỗng nhiên cùng chuyển theo chiều hướng xấu (hung hăng, giết người, thâm độc, ù lì, phá hoại).

Khoảng 60 đôi song sinh ở Anh và Pháp (từ 97 - 99) bỗng nhiên bị tâm thần phân lập, mất khả năng ngôn ngữ và rối loạn tâm thần cảm giác. 90% những ca này diễn ra khi cặp song sinh được 20 tuổi. Tại sao lại là 20 tuổi mà không phải là sớm hay muộn hơn? Tại sao 86% trong số họ đều có những bà mẹ mắc chứng lãnh cảm hoặc ghê sợ tình dục? Đó là những câu hỏi hóc búa cho đến nay vẫn chưa được giải đáp thỏa đáng.

Thế kỷ của các cặp song sinh

Giới khoa học di truyền đã cho rằng, thế kỷ 21 - về mặt nghiên cứu di truyền - là thế kỷ của những cặp song sinh, bởi các cặp song sinh này đang được coi như những phòng thí nghiệm sống - đối tượng tạo ra cơ hội độc nhất vô nhị để khám phá cái gì trong chúng ta là bẩm sinh, cái gì có được từ cuộc sống. Chính vì thế mà chưa bao giờ khoa học lại quan tâm đến song sinh và dành nhiều ngân sách cho nó đến thế.

Chỉ trong vòng 1 năm qua, tại Pháp đã có hơn 600 bài báo viết về song sinh dưới mọi góc độ, từ thần giao cách cảm, thấu thị, thấu thính đến gen béo phì, gen bạo lực, bệnh chán ăn, bệnh ăn không biết chán, thể thao.

Ủy ban châu Âu vừa bỏ ra 13,4 triệu euro để tập hợp 600.000 đôi song sinh cho công tác nghiên cứu. Song sinh đang có chiều hướng tăng lên trên toàn thế giới. Các nhà khoa học muốn biết tại sao có hiện tượng này, do sự tác động của môi trường, lên cơ thể cha hoặc mẹ, hay do sự biến đổi gen nào đó?

Nhìn ở một góc độ nào đó, nghiên cứu song sinh là một chuyện rất tế nhị. Hiện nay, một số nhà khoa học vẫn bí mật tiến hành những thí nghiệm trên cơ thể những người song sinh nhằm tìm hiểu gen. Họ nhận thấy sự phối hợp và sắp xếp gen trong 10 năm qua đã có phần thay đổi do tác động của môi trường.

Bệnh hen suyễn từ lâu đã ám ảnh các cặp song sinh nhưng ngày nay, những đôi song sinh cùng trứng có sự phản vệ khác nhau. Người này bị hen suyễn nhưng người kia chưa chắc đã bị. Những trường hợp tương tự cũng diễn ra ở rất nhiều đôi song sinh tại Argentina, Hy Lạp, Thái Lan, Nhật Bản, Miến Điện, Hà Lan, Conggo... nhưng vẫn có những trường hợp ngược lại, một trong hai mắc chứng bệnh gì đó và người kia mắc theo gần như lập tức. Đó là tiểu đường, tăng huyết áp, bệnh tim mạch, đau nửa đầu và béo phì. Gu ăn uống và chế độ sức khỏe của người song sinh không phải bao giờ cũng đồng nhất, vậy tại sao anh hoặc em lại cùng bị tiểu đường.

Nhà di truyền học Phần Lan, Leena Peltonen đã đi sâu hơn bằng cách nghiên cứu 600.000 đôi song sinh đủ mọi lứa tuổi ở 7 nước Phần Lan, Đan Mạch, Nauy, Thụy Điển, Hà Lan, Italia và Anh. Trẻ song sinh cũng chênh nhau từ 1 - 2cm, nhưng tại sao đa phần những người thấp hơn lại có những hành động xấu hơn? Theo bà Leena, khoảng 60 - 72% người song sinh có chiều cao ít hơn người kia luôn là những người nóng nảy hơn và dễ bị môi trường tác động hơn. Nhà khoa học Michele Carlier ở Đại học Provence (Pháp) cũng nhận thấy như vậy. Pháp đang là một trong những quốc gia áp dụng biện pháp lấy máu dây rốn của trẻ song sinh để nghiên cứu với sự đồng ý của thai phụ.

Ủy ban châu Âu tính đến nay đã phê duyệt hơn một chục tỷ euro ngân sách cho công tác nghiên cứu trẻ song sinh. Nhiều người cho rằng thế là quá lãng phí, nhưng xét dưới góc độ nhân bản, có lẽ thế là chưa đủ.

Theo Anh Thư

Sức khỏe & Đời sống