45% người sau khi uống rượu vẫn lái xe

82% bệnh nhân tai nạn giao thông có nồng độ cồn vượt ngưỡng

Bà Trần Thị Trang, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Y tế) cho biết, nghiên cứu trên 100 người tử vong do TNGT có liên quan đến rượu bia được thực hiện tại BV Việt Đức, BV Đại học Y Hà Nội trong 2 năm cho thấy 82% bệnh nhân tai nạn giao thông có nồng độ cồn trong máu trên 50mg/100ml.

Các vụ tai nạn đều rất nghiêm trọng, 68% nạn nhân có thời gian sống dưới 30 phút sau tai nạn.

Người đi xe máy có nồng độ cồn 50mg/100ml máu, nguy cơ tai nạn giao thông tăng gấp 40 lần với người không uống. “Chỉ cần uống 2 lon bia, nguy cơ gây tai nạn giao thông đã tăng 40 lần”, bà Trang cho biết.

Nghiên cứu của WHO tại Việt Nam trên 18.412 nạn nhân tai nạn giao thông nhập viện thì có tới 28% người đi xe máy có nồng độ cồn cao hơn mức cho phép; 63% người lái ô tô có nồng độ cồn cao hơn mức cho phép.

Trong khi đó, rượu bia làm chậm phản ứng 10 – 30%; làm hạn chế khả năng phối hợp vài hoạt động trong cùng một lúc; hạn chế khả năng nhận biết các vật từ xa. Khi uống rượu bia, tầm nhìn đêm có thể giảm tới 25%.

"Rượu bia khiến tầm nhìn ban đêm có thể giảm tới 25%. Điều này cũng phù hợp với nhận định của Ủy ban An toàn giao thông quốc gia, thời điểm có nhiều tai nạn giao thông nhất là từ 20h tối đến 0h đêm", ông Nguyễn Huy Quang, Vụ trưởng Vụ Pháp chế cho biết.

Cần tăng mạnh hình phạt

Theo bà Trang, kinh nghiệm các nước cho thấy có chế tài mạnh mẽ sẽ giảm được nguy cơ tai nạn giao thông do rượu bia.

Như tại Victoria (Úc), trung bình 1 năm thử nồng độ cồn trong máu cho 3,5 triệu người. Nhờ đó, từ năm 1987 đến 2006, lái xe tử vong có nồng độ cồn >= 50mg/dl giảm từ 38% xuống 18%.

Mức phạt tại đây cũng rất cao, từ 5.000 hoặc tù 18 tháng; Có thể tước bằng lái vĩnh viễn cho các hành vi liên quan đến sử dụng bia rượu vẫn lái xe.

Tại Pháp, lái xe có nồng độ cồn trong máu từ 50mg-80mg/dl: trừ 6 điểm; tước giấy phép lái xe 3 năm, phạt tiền €135- € 750.

Lái xe có nồng độ cồn trong máu >80mg/dl sẽ thêm phạt tù 2năm, tăng phạt tiền lên € 4500. Nếu có hành vi tái phạm sẽ phạt tù 3 năm, tăng gấp đôi mức phạt tiền.

Nhờ những chính sách "rắn" này, số ca tử vong do TNGT liên quan
đến rượu, bia của Pháp năm 2003 giảm từ 38% xuống 20% (so với 2002); Chấn thương do TNGT liên quan đến rượu, bia giảm 60% (so với 2002).

Tại Ba Lan, nồng độ cồn tối đa cho phép khi lái xe là 20mg/dl.

Kinh nghiệm tại Thái Lan, sau khi có các luật kiểm soát rượu, bia đã góp phần giảm 50% số vụ tai nạn giao thông (75.000), tiết kiệm được hơn 6 tỷ đô la chi phí khắc phục hậu quả.

Theo bà Trang, tại Việt Nam cần có hệ thống chính sách và pháp luật đầy đủ nhằm kiểm soát vấn đề lái xe uống rượu, bia (luật Giao thông đường bộ sửa đổi, luật phòng chống tác hại của rượu bia).

Theo đó, cần thống nhất quy định nồng độ cồn đối với ô tô và mô tô/xe máy: 30mg/dl. "Đến nay, 30 nước có quy định mức 30mg nồng độ cồn trong máu hoặc thấp hơn", bà Trang thông tin.

Bên cạnh đó cần có chế tài xử phạt nặng; Tuyên truyền thường xuyên, liên tục về nguy cơ, hậu quả. Thậm chí đưa ra hình thức phạt tù đối với lái xe có nồng độ cồn trong máu cao >80mg/dl; Bắt buộc lao động công ích; Phạt nặng hành vi tái phạm.

"Tại Việt Nam, thiệt hại do TNGT liên quan tới rượu bia là khoảng 1 tỉ đô la Mỹ (năm 2010), trong khi nộp thuế 2014 của các doanh nghiệp rượu bia chỉ đạt 1,2 tỉ đô la Mỹ", ông Quang thông tin.

Hiện nay, dự thảo Luật Phòng chống tác hại của rượu bia đang được hoàn thiện để trình Quốc hội cho ý kiến lần hai trong kỳ họp lần thứ 7 dự kiến vào tháng 5.

Quốc hội đề nghị thay đổi tên từ Luật Phòng, chống tác hại rượu bia sang Luật Phòng chống tác động có hại và kiểm soát rượu bia vì sức khỏe cộng đồng, Bộ Y tế cho rằng cần kiên định giữ lại tên Luật Phòng, chống tác hại rượu bia. Bởi rượu bia ngoài gây tác hại đến sức khỏe mà thực tế còn liên quan đến tai nạn giao thông, bạo lực gia đình, lạm dụng tình dục...

Hồng Hải