11 thủ phạm gây ung thư gan có thể bạn chưa biết
(Dân trí) - Nguyên nhân gây ung thư gan chưa được các nhà khoa học xác định rõ ràng. Tuy nhiên, một vấn đề khác cần được quan tâm chính là những yếu tố nguy cơ của căn bệnh này.
Bệnh xơ gan
Xơ gan có nghĩa là sẹo gan do tổn thương gan. Sẹo này có thể ảnh hưởng tới hoạt động của gan. Xơ gan làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư gan. Nguy cơ khác nhau, tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra xơ gan. Xơ gan có thể được gây ra bởi: Nhiễm một loại virus như viêm gan B hoặc C, sử dụng rượu trong một thời gian dài, tình trạng di truyền như heamochromatosis (rối loạn quá tải sắt) hoặc thiếu men alpha 1 antitrypsin.
Bia rượu
Uống nhiều hơn 80g rượu (khoảng 10 đơn vị) một ngày trong thời gian kéo dài hàng năm làm tăng nguy cơ ung thư gan. Uống nhiều rượu lâu dài gây xơ gan, và cũng có thể gây tổn hại trực tiếp ADN trong các tế bào gan.
Nhiễm virus viêm gan
Mắc bệnh viêm gan B hoặc viêm gan C làm tăng nguy cơ phát triển ung thư gan nguyên phát vì nó gây ra tổn hại cho gan. Theo Hiệp hội Ung thư Mỹ, viêm gan C là nguyên nhân phổ biến nhất của ung thư gan tại quốc gia này. Bên cạnh đó, một số bệnh gan di truyền cũng làm tăng nguy cơ ung thư gan.
Hút thuốc
Hút thuốc làm tăng nguy cơ ung thư gan. Các nhà nghiên cứu ước tính rằng, gần 1/4 các bệnh nhân ung thư gan ở Anh là do hút thuốc. Nếu người hút thuốc cũng bị viêm gan C hoặc viêm gan B thì nguy cơ mắc ung thư gan càng tăng thêm. Bên cạnh đó, những người hút thuốc có thói quen uống bia rượu có thể có nguy cơ mắc ung thư gan cao gấp 10 lần so với hơn những người không hút thuốc hay uống rượu
Suy giảm miễn dịch
Các nghiên cứu cho thấy rằng, những người mắc HIV/AIDS có nguy cơ khởi phát ung thư gan cao hơn gấp 5 lần so với những người không mắc bệnh.
Bên cạnh đó, với những người cấy ghép nội tạng, phải dùng thuốc để ngăn chặn hệ miễn dịch đào thải cơ quan cấy ghép. Những loại thuốc này làm giảm khả năng miễn dịch và điều đó dẫn tới nguy cơ ung thư gan cao.
Tiền sử gia đình
Một nghiên cứu cho thấy, có sự gia tăng nguy cơ ung thư gan ở những người có cha và anh trai được chẩn đoán mắc bệnh ung thư tuyến tiền liệt.
Giới tính
Thống kê cho thấy, nam giới có tỷ lệ mắc ung thư gan cao hơn phụ nữ. Một số chuyên gia tin rằng, điều này xuất phát từ đặc điểm lối sống, nam giới có xu hướng hút thuốc và lạm dụng rượu bia nhiều hơn nữ.
Bệnh tiểu đường
Người bị tiểu đường có nguy cơ mắc bệnh ung thư gan cao hơn so với những người không mắc căn bệnh này. Nguy cơ cao có thể là do mức độ insulin cao hơn ở những người bị bệnh tiểu đường hoặc do tổn thương gan gây ra bởi bệnh tiểu đường. Một số phương pháp điều trị cho bệnh tiểu đường như metformin có thể làm giảm nguy cơ ung thư gan.
Cắt bỏ túi mật
Những người đã từng cắt bỏ túi mật do sỏi mật có thể có nguy cơ ung thư gan cao hơn. Nguy cơ gia tăng do áp lực lớn ở ống mật gây viêm lâu dài trong các mô gan.
Trọng lượng cơ thể
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, nguy cơ ung thư gan cao hơn ở những người thừa cân và béo phì. Cụ thể, nguy cơ ung thư gan cao hơn ở những người có nhiều trọng lượng quanh eo (cơ thể hình quả táo).
Aflatoxin
Aflatoxin là một chất được tìm thấy trong đậu phộng, lúa mì, đậu tương, lạc, ngô và gạo mốc. Những người đã ăn chất này trong khoảng thời gian dài có thể tăng nguy cơ phát triển ung thư tế bào gan.
Sau khi vào cơ thể, aflatoxin chủ yếu được gan chuyển hóa thành một loại dẫn xuất khác, có khả năng gắn chèn với ADN nên gây ra đột biến gen. Nếu đột biến gen khiến tế bào phân chia không ngừng nghỉ thì sẽ khởi phát ung thư. Tiếp xúc lâu dài với aflatoxin nồng độ cao cũng được xác định là nguyên nhân chính gây ung thư gan.
Bên cạnh đó, các nghiên cứu cũng cho thấy aflatoxin độc hơn asen (thạch tín) tới 68 lần. Việc hấp thu 1 mg aflatoxin có thể gây ung thư và 20 mg đủ gây ra cái chết cho một người trưởng thành.