Vụ lương thực Trà Vinh: Cần truy cứu trách nhiệm lãnh đạo tiền nhiệm?

Ngày 28/9, phiên tòa xét xử vụ án thất thoát hàng trăm tỷ đồng xảy ra tại công ty lương thực Trà Vinh, trực thuộc tổng công ty lương thực Miền Nam (Vinafood II) bước vào phần nghị án.

Tranh cãi về tội danh và thiệt hại

Trước đó, đại diện Viện Kiểm sát đề nghị HĐXX tuyên phạt bị cáo Trần Văn Tâm (nguyên giám đốc công ty lương thực Trà Vinh) mức án 20 năm tù về tội tham ô tài sản, 15-16 năm tù về tội cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng. Tổng hợp hình phạt bị cáo Tâm phải chấp hành cho 2 tội danh là 30 năm tù (tù có thời hạn không quá 30 năm tù). Bị cáo buộc đồng phạm với bị cáo Tâm về 2 tội danh trên, 5 bị cáo bị đề nghị mức án từ 11 -24 năm tù.

Đối với nhóm tội cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng bị đề nghị hình phạt 2 năm tù treo đến 9 năm tù giam.

Bị cáo Huỳnh Thế Năng (nguyên tổng giám đốc Vinafood II) cùng đồng phạm nhóm tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng bị đề nghị mức án từ 30 – 36  tháng tù treo.

Luật sư bào chữa cho bị cáo Huỳnh Thế Năng đề nghị HĐXX làm sáng tỏ bối cảnh chung ở thời điểm bị cáo Năng sai phạm. Theo cáo trạng, bị cáo Trần Văn Tâm bắt đầu thực hiện hành vi phạm tội từ năm 2012. Sai phạm kéo dài từ đó đến năm 2017. Trong khi tháng 4/2014, bị cáo Năng mới đảm nhận chức vụ tổng giám đốc Vinafood II (bị cáo là Phó Chủ tịch UBND tỉnh An Giang trước khi nhận nhiệm vụ tại Vinafood II - PV).

"Khi mới được bổ nhiệm một vài ngày, ông Năng đã gánh chịu những hậu quả đặc biệt lớn tại công ty lương thực Trà Vinh với khoản tiền thiệt hại lên đến hàng trăm tỷ đồng. Những hậu quả, thiệt hại này có từ trước ngày ông Năng về nhận nhiệm vụ. Nếu cần thiết truy cứu trách nhiệm thì đó là trách nhiệm của những lãnh đạo trước đó", luật sư nêu quan điểm.

Đối đáp với cơ quan công tố, luật sư bào chữa cho bị cáo Tâm cho hay đại diện Viện KSND TPHCM không có cơ sở quy kết bị cáo phạm tội tham ô tài sản. Hiện tài sản (hai căn nhà) vẫn do công ty lương thực Trà Vinh quản lý, bị cáo Tâm không đứng tên chủ sở hữu.

Tương tự, luật sư bảo vệ quyền lợi cho những bị cáo là thuộc cấp của bị cáo Tâm thời điểm xảy ra vụ án đều dẫn chứng những bị cáo này chỉ là cấp dưới, làm theo chỉ đạo. Vì thế, cơ quan chức năng chưa đủ căn cứ chứng minh họ phạm tội tham ô tài sản.

Đại diện Vinafood II không đồng tình với quan điểm cơ quan công tố về khoản tiền thiệt hại và trách nhiệm dân sự các bị cáo trong vụ án có thể gánh chịu. Trước đó, đại diện Viện KSND TPHCM nhận thấy bị cáo Trần Văn Tâm điều hành hoạt động kinh doanh vừa thua lỗ vừa thất thoát hơn 814 tỷ đồng. Từ đó, đại diện cơ quan công tố truy cứu trách nhiệm hình sự và buộc bị cáo Tâm cùng đồng phạm bồi thường cho Vinafood II gần 133 tỷ đồng (tiền bị cáo trục lợi từ hành vi tham ô và tiền công ty thiệt hại bởi những sai phạm các bị cáo gây ra). Đối với số tiền doanh nghiệp kinh doanh thua lỗ (hơn 681 tỷ đồng), người thừa hành quyền công tố không đề nghị HĐXX quy trách nhiệm bồi thường.

Đại diện Vinafood II cho rằng mức thiệt hại như đại diện Viện KSND TPHCM tính toán chưa hợp lý. Bởi vì, khoản tiền thua lỗ từ hoạt động kinh doanh trong thời gian bị cáo Tâm lũng đoạn công ty cũng là thiệt hại trên thực tế Vinafood II gánh chịu. Phía công ty "mẹ" đề nghị HĐXX buộc các bị cáo liên đới bồi thường hơn 675 tỷ đồng.

Viện Kiểm sát bảo lưu quan điểm

Đối đáp lại quan điểm của các luật sư, đại diện Viện Kiểm sát cho rằng hồ sơ vụ án đã được làm rõ nên bảo lưu quan điểm truy tố đối với các bị cáo.

Trong phần nói lời nói sau cùng, bị cáo Tâm khẳng định mình không phạm tội tham ô tài sản. Bên cạnh đó, bị cáo Tâm xin HĐXX xem xét giảm nhẹ hình phạt cho các bị cáo thuộc cấp của ông. Ngoài ra, Tâm gửi lời xin lỗi tới lãnh đạo tổng Vinafood II..

Các bị cáo là cấp dưới của Tâm, cho rằng không phạm tội tham ô tài sản, không bàn bạc với bị cáo Tâm, chỉ làm theo chỉ đạo, không được hưởng lợi. Về tội cố ý làm trái thì các bị cáo thừa nhận và xin HĐXX xem xét giảm nhẹ hình phạt.

Còn bị cáo Huỳnh Thế Năng cho rằng những việc mình thực hiện chỉ có mục đích đưa công ty vượt qua khó khăn ban đầu. Bản thân bị cáo Năng đã hoàn thành các công việc được giao còn thiệt hại thì xảy ra trước khi bị cáo Năng về làm tổng giám đốc công ty lương thực Miền Nam.

“Bản thân đau xót khi đứng đây nói lời sau cùng. Bị cáo tin tưởng pháp luật công bằng và nghiêm minh, mong mỏi HĐXX xem xét và đối xử khoan hồng. Mong phán xét công minh, đúng người đúng tội”, bị cáo Năng nói lời nói sau cùng.

Do tính chất phức tạp của vụ án nên HĐXX quyết định nghị án kéo dài và sẽ tuyên án vào ngày 29/9.