Vụ kiện thừa kế hơn 20 năm ở TPHCM: Người chết, án vẫn chưa xong

Ngày 7/5, TAND quận Tân Bình sẽ đưa ra xét xử vụ án tranh chấp quyền sở hữu nhà ở và thừa kế giữa nguyên đơn là bà Nguyễn Thị Gái (đã qua đời năm 2006) và bị đơn là bà Nguyễn Thị A Phi (60 tuổi, ngụ quận Gò Vấp). Đây là vụ kiện kéo dài suốt hơn 20 năm với nhiều lần hủy án, xét xử lại.

Theo hồ sơ, ông Nguyễn Thiện Vỵ và bà Gái sống chung từ năm 1946, có 2 người con. Năm 1954, ông Vỵ theo lính Pháp vào miền Nam, rồi kết hôn với bà Nguyễn Thị Đời và sinh 6 người con. Năm 1963, ông tiếp tục lập gia đình với người vợ thứ ba, có thêm 5 người con, trong đó có bà Nguyễn Thị A Phi.

Ông Vỵ qua đời năm 2001, để lại di chúc cho bà A Phi được hưởng một nửa căn nhà số 1007/34 Lạc Long Quân (quận Tân Bình). Cho rằng căn nhà là tài sản riêng của mình, bà Gái đã khởi kiện, yêu cầu bác bỏ di chúc. Phía bị đơn phản tố, đề nghị công nhận di chúc hợp pháp và xác định đây là tài sản chung vợ chồng nên bị đơn có quyền thừa kế phần của cha.

TAND quận Tân Bình xét xử sơ thẩm lần đầu (2002), chấp nhận yêu cầu của bà Gái, tuyên hủy di chúc. Bà Phi kháng cáo. TAND TPHCM xử phúc thẩm (2003), xác định bản án sơ thẩm còn nhiều điểm chưa được làm rõ, như năng lực lập di chúc của ông Vỵ, mối quan hệ các con. Vì vậy, tòa phúc thẩm quyết định hủy án sơ thẩm, trả hồ sơ xét xử lại.

Năm 2004, sơ thẩm lần hai vẫn giữ nguyên phán quyết ban đầu, bác yêu cầu của bà Phi. Sau đó, phúc thẩm lần hai tuyên căn nhà là tài sản chung, chia đôi giá trị cho ông Vỵ và bà Gái, phần ông Vỵ thuộc về bà Phi.

Tuy nhiên, Chánh án TAND Tối cao kháng nghị giám đốc thẩm. Năm 2007, Hội đồng thẩm phán hủy cả hai bản án trên, trả hồ sơ. Lúc này, bà Gái đã mất, con trai bà là ông Nguyễn Thế Hùng tiếp tục tham gia tố tụng.

Sơ thẩm lần ba năm 2008, tòa xác định căn nhà có giá trị 1,8 tỷ đồng, tuyên chia bà Gái hưởng 1,2 tỷ, phần còn lại là của ông Vỵ. Yêu cầu hưởng 1/2 giá trị căn nhà của bà Phi tiếp tục bị bác. Phúc thẩm lần ba lại hủy án vì vi phạm tố tụng.

Sơ thẩm lần bốn (2012), tòa tuyên hủy di chúc và chia thừa kế theo pháp luật, mỗi người thuộc hàng thừa kế thứ nhất được 84 triệu đồng. Bà Phi và các bên liên quan tiếp tục kháng cáo.

Phúc thẩm năm 2013 hủy án vì việc chia thừa kế chưa đúng luật, đồng thời không đưa UBND quận Tân Bình tham gia tố tụng - một thiếu sót nghiêm trọng.

Sơ thẩm lần năm (2016), tòa tuyên bà Gái được hưởng 70% căn nhà, phần còn lại thuộc ông Vỵ, và bác yêu cầu của bà Phi. VKSND quận Tân Bình kháng nghị vì cho rằng vi phạm tố tụng.

Phúc thẩm lần năm (2017), TAND TPHCM tiếp tục tuyên hủy bản án sơ thẩm do không triệu tập UBND quận Tân Bình tham gia, và việc xác định tỷ lệ chia tài sản chưa phù hợp.

Năm 2022, ông Nguyễn Thế Hùng qua đời. Vợ và các con ông Hùng hiện là những người kế thừa quyền và nghĩa vụ tố tụng, sẽ đại diện tham gia phiên tòa sơ thẩm lần thứ sáu sắp diễn ra.