VKS: Giải pháp khắc phục của bà Trương Mỹ Lan chưa thể hiện bằng thực tế

Gần một tháng xét xử vụ án Vạn Thịnh Phát giai đoạn 2, bà Trương Mỹ Lan cùng các đồng phạm thừa nhận hành vi phạm tội như cáo trạng quy kết. Bà chủ Vạn Thịnh Phát cam kết dùng toàn bộ tài sản để khắc phục hậu quả cho các trái chủ.

Tại phần tranh luận, đại diện VKS đề nghị HĐXX phạt bị cáo Trương Mỹ Lan mức án tù chung thân về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Những bị cáo còn lại bị đề nghị mức án từ 2 đến 27 năm tù.

TAND TPHCM sẽ đưa ra phán quyết vào ngày mai, 17/10.

Ân hận muộn màng

Giai đoạn 1 của vụ án đã được TAND TPHCM xét xử sơ thẩm hồi tháng 4 và tòa tuyên bà Trương Mỹ Lan mức án tử hình về tội Tham ô tài sản. Sau đó, bà Lan kháng cáo toàn bộ bản án sơ thẩm và vụ án chưa được xét xử phúc thẩm.

Trong lần xét xử này, bà Trương Mỹ Lan bị cáo buộc đã có hành vi vận chuyển trái phép hơn 4,5 tỷ USD (khoảng 106.730 tỷ đồng) qua biên giới trong 10 năm; rửa tiền hơn 445.000 tỷ đồng và lừa 35.824 bị hại qua hình thức phát hành trái phiếu khống, chiếm đoạt hơn 30.869 tỷ đồng.

Suốt thời gian xét xử, bà Trương Mỹ Lan không kêu oan, luôn nói mình tôn trọng mọi quyết định của các cơ quan tố tụng nhưng lại cho rằng bản thân không có đề ra chủ trương phát hành trái phiếu, không chiếm đoạt tiền của các trái chủ. Đồng thời, bị cáo cam kết dùng toàn bộ tài sản của mình để bồi thường cho các bị hại trong vụ án.

Trình bày trước HĐXX, bà Lan nhiều lần khóc, tỏ ra ân hận trước những việc đã xảy ra và nói chấp nhận định mệnh. Người phụ nữ này bày tỏ ân hận khi tham gia vào công việc tái cơ cấu Ngân hàng SCB, khiến cho hàng chục nghìn bị hại phải khổ cùng, gần 100 bị cáo phải rơi vào vòng lao lý.

Bên cạnh việc cam kết đem các tài sản vào để khắc phục hậu quả của vụ án, bị cáo Trương Mỹ Lan xin lại 2 chiếc Hermès bạch tạng để làm kỷ niệm cho con cháu. Đồng thời, nữ bị cáo xin lại máy tính để bàn, sổ tiết kiệm đứng tên con gái vì cho rằng không liên quan tới vụ án.

Trong quá trình tự bào chữa tại tòa, Lan cho rằng mức án VKS đề nghị với mình là quá nghiêm khắc và xin HĐXX khoan hồng cho bà được hưởng mức án nhẹ nhất.

Những tài sản được đưa vào để khắc phục

Về hướng xử lý khắc phục thiệt hại cho các trái chủ, bà Lan cho biết, ở giai đoạn một của vụ án, tòa đã tuyên buộc các cá nhân, tổ chức hoàn trả cho bà tổng cộng 21.000 tỷ đồng. Ngoài ra, có nhiều tổ chức tín dụng đã sử dụng tổng cộng 17.000 tỷ đồng có nguồn gốc từ tiền phát hành trái phiếu nên bị cáo đề nghị tòa ưu tiên dùng số tiền này khắc phục thiệt hại.

Bị cáo Trương Mỹ Lan cũng cho biết, sẵn sàng dùng toàn bộ tài sản của gia đình để khắc phục thiệt hại. Trong đó, SCB đang "mượn" dự án 6A ở khu Trung Sơn - có trị giá lên đến 20.000 tỷ đồng và 65 tài sản khác của bị cáo. "Đề nghị tòa hỗ trợ để bị cáo lấy lại các tài sản này, khắc phục thiệt hại cho các trái chủ", bà Lan nói.

"Nếu không đủ, bị cáo còn có một dự án ở khu trung tâm quận 1 gấp 3 lần Times Square là tài sản chưa bị kê biên", bà Lan nói thêm, cho rằng bị cáo có rất nhiều cơ hội khắc phục hậu quả nhưng đang bị tạm giam nên không thể làm gì. "Bị cáo một lòng một dạ muốn khắc phục thiệt hại cho người dân", bà Lan vừa khóc vừa nói.

Đối với tòa nhà 29 Liễu Giai, bà Lan nói đây là "tòa nhà đẹp nhất Hà Nội có giá trị một tỷ USD" và đang nợ ngân hàng nước ngoài 250 triệu USD. Hiện có người trả giá 330 triệu USD nhưng phải ưu tiên trả nợ cho ngân hàng nước ngoài nên cũng không còn được bao nhiêu. "Bị cáo đang mong muốn tìm nhà đầu tư trả mức giá cao hơn để khắc phục hậu quả", bà Lan nói.

Ngoài ra, bà Lan đồng ý dùng hàng loạt tài sản khác có giá trị hàng nghìn tỷ đồng để đưa vào nhằm khắc phục hậu quả cho vụ án.

Trong vụ án này, cơ quan tiến hành tố tụng xác định bà Lan chiếm đoạt tiền và có nghĩa vụ bồi thường. Tuy nhiên, quá trình điều tra, xét xử, tất cả bị cáo đã nộp số tiền 200 triệu đến 19 tỷ đồng để khắc phục hậu quả.

Chồng, cháu gái bà Lan khai gì?

Bị cáo Trương Huệ Vân là cháu gái bà Trương Mỹ Lan, có vai trò trong cả 2 giai đoạn của vụ án. Theo hồ sơ dự án, thực hiện chủ tài khoản phát hành trái phiếu của bà Trương Mỹ Lan, bà Trương Huệ Vân đã ký các hợp đồng, phát hành trái phiếu, giúp sức cho cô ruột chiếm đoạt hơn 13.000 tỷ đồng.

Tại tòa, bị cáo Vân khai được trình lên một bộ hồ sơ, trong đó các lãnh đạo đã ký hết, mọi người rất khẩn trương, nên Vân chỉ ký vào vị trí đã đánh dấu sẵn. Bị cáo cho rằng mình không tham gia bất kỳ cuộc họp phát hành trái phiếu nào của Công ty An Đông, không ai chỉ đạo bà và bị cáo cũng không chỉ đạo ai. Khi được mời lên cơ quan công an thì bị cáo mới biết.

"Số tiền quá lớn, với mức lương 80 triệu đồng/tháng nên bị cáo khó có khả năng giải quyết, nhưng bị cáo sẽ tác động gia đình cố gắng khắc phục. Thâm tâm bị cáo không muốn lừa, sử dụng tiền của ai. Bị cáo xin lỗi bị tổn hại vì chính mình đã gây ảnh hưởng đến gia đình người ta như thế", được trình bày tại tòa nhà.

Tại phần tranh luận, bị cáo Vân xin HĐXX miễn hình phạt cho ông Chu Lập Cơ (chồng bà Lan) và xin tòa giảm nhẹ hình phạt cho mình, bà Lan cùng các đồng phạm.

Trong vụ án này, ông Chu Lập Cơ bị cáo buộc giúp bà Lan "rửa" 33 tỷ đồng. Tại tòa, bị cáo khai thường đi công tác nước ngoài, hay sử dụng thẻ tín dụng và không biết nguồn tiền khi tất toán. Sau khi bị khởi tố, ông Cơ đã nộp lại 19 tỷ đồng để khắc phục hậu quả. Nói lời sau cùng, ông Cơ xin HĐXX xem xét giảm nhẹ hình phạt cho bà Trương Mỹ Lan và Trương Huệ Vân.

Các bị cáo còn lại trong vụ án thừa nhận hành vi phạm tội như cáo trạng quy kết, cho rằng chỉ làm công ăn lương, không hưởng lợi..., xin HĐXX giảm nhẹ hình phạt. 

Cần áp dụng mức án nghiêm khắc nhất

 Phát biểu quan điểm giải quyết vụ án, đại diện VKS xác định, bà Trương Mỹ Lan và đồng phạm đã thực hiện hàng loạt hành vi: Lừa đảo chiếm đoạt tài sản (30.081 tỷ đồng thông qua việc phát hành trái phiếu); Rửa tiền (445.747 tỷ) và Vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới (4,5 tỷ USD). Cơ quan công tố cho rằng, việc truy tố, xét xử các bị cáo là có căn cứ. Trong đó, bà Lan là người chịu trách nhiệm chính, các bị cáo khác thực hiện hành vi với vai trò giúp sức.

Ở tội lừa đảo, từ năm 2018 đến năm 2020, bà Lan cùng các nhân sự chủ chốt tại Ngân hàng SCB, Tập đoàn Vạn Thịnh Phát và Công ty chứng khoán Tân Việt (TVSI) đã họp bàn sử dụng 4 công ty thuộc tập đoàn (Công ty An Đông, Sunny World, Quang Thuận và Setra) để phát hành 25 mã trái phiếu khống, không có tài sản đảm bảo. Bằng các thủ đoạn gian dối, bà Lan và đồng phạm đã bán trái phiếu cho gần 36.000 bị hại chiếm đoạt số tiền hơn 30.000 tỷ đồng. 

"Các bị cáo đã có hành vi lừa đảo chiếm đoạt tiền của số lượng bị hại đặc biệt lớn. Hành vi của các bị cáo ảnh hưởng nghiêm trọng đến thị trường chứng khoán, môi trường đầu tư trong và ngoài nước; gây hoang mang, mất niềm tin của người dân...", VKS lập luận.

Ở tội Rửa tiền, VKS xác định, từ 1/1/2018 đến 7/10/2022, bà Trương Mỹ Lan nhằm che giấu nguồn gốc và hợp thức số tiền hơn 415.000 tỷ đồng tham ô của SCB, đã chỉ đạo các thuộc cấp thực hiện nhiều thủ đoạn chuyển tiền ra khỏi hệ thống SCB; hoặc chuyển khoản cho cá nhân, pháp nhân rút tiền mặt ra khỏi tài khoản. Hành vi này nhằm tránh việc các cơ quan chức năng phát hiện, truy vết dòng tiền.

Tổng hợp với số tiền lừa đảo chiếm đoạt của các trái chủ (hơn 30.000 tỷ đồng), bà Lan và đồng phạm đã thực hiện hành vi Rửa tiền tổng cộng 445.747 tỷ đồng.

Ngoài ra, trong vòng 10 năm (từ 27/10/2012 đến 7/10/2022) đã có 21 công ty thuộc tập đoàn Vạn Thịnh Phát thực hiện 78 giao dịch chuyển tiền ra nước ngoài trái quy định với tổng số tiền hơn 1,5 tỷ USD. 21 công ty thuộc Tập đoàn Vạn Thịnh Phát đã nhận tiền từ nước ngoài chuyển về trái quy định, với 152 giao dịch (tổng cộng hơn 3 tỷ USD). Như vậy, bà Lan và đồng phạm đã Vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới hơn 4,5 tỷ USD - tương đương 106.730 tỷ đồng.

Đại diện VKS cũng cho rằng, mặc dù trong quá trình điều tra, xét xử giai đoạn 2, dưới sự hỗ trợ của luật sư, bị cáo Lan đã hết sức phối hợp với luật sư, gia đình tìm giải pháp, có nguồn tiền khắc phục. Tuy nhiên, đến thời điểm này, những biện pháp đó chỉ là phương án, giải pháp, lời nói, chưa thể hiện thực tế, cần thêm thời gian để có kết quả.

Theo đại diện cơ quan công tố, khi luận tội, VKS đã ghi nhận nhiều tình tiết giảm nhẹ, thái độ chuyển biến của bị cáo Trương Mỹ Lan, ý thức khắc phục hậu quả, nhưng xét tính chất, mức độ của vụ án vẫn cần thiết áp dụng mức hình phạt cao nhất của tội danh bị truy tố (trong 3 tội danh bị truy tố, tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản có khung hình phạt cao nhất là chung thân).

Từ đó, VKS đề nghị HĐXX tuyên phạt bà Lan mức án chung thân về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản; 12-13 năm tù về tội Rửa tiền; 8-9 năm tù về tội Vận chuyển tiền tệ trái phép qua biên giới. Tổng hợp hình phạt là tù chung thân.

Những đồng phạm còn lại trong vụ án bị VKS đề nghị mức án từ 2 năm tù đến 27 năm tù.