Nguyên lãnh đạo BIDV khai gì khi bị thất thoát hơn 1.500 tỷ đồng?

Theo kết luận điều tra, trong quá trình điều hành ngân hàng, ông Trần Bắc Hà đã có hàng loạt sai phạm, lấy danh nghĩa BIDV trực tiếp thực hiện các hoạt động xúc tiến đầu tư tại Hà Tĩnh cho công ty "sân sau" do ông Hà sáng lập.

Ông Hà chỉ đạo phê duyệt cấp tín dụng với các ưu đãi trái quy định cho 2 công ty sân sau được phê duyệt cho vay, nhận tiền giải ngân đã chiếm đoạt tiền để sử dụng cá nhân và góp vốn lòng vòng, sử dụng vốn vay không đúng mục đích, dẫn đến việc bị thua lỗ, gây thiệt hại cho BIDV hơn 1.500 tỷ đồng.

Gây sức ép với ngân hàng Nhà nước Lào?

Trong vụ án, ông Trần Lục Lang (nguyên phó tổng giám đốc BIDV phụ trách quản lý rủi ro, thành viên phân ban quản trị rủi ro tín dụng, đầu tư) và ông Đoàn Ánh Sáng (nguyên phó tổng giám đốc BIDV phụ trách khách hàng doanh nghiệp, thành viên phân ban quản lý rủi ro tín dụng, đầu tư) bị đề nghị truy tố về tội vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng.

Quá trình điều tra, ông Lang khai đã ký phê duyệt báo cáo thẩm định rủi ro, ký phê duyệt "Thống nhất báo cáo tổng giám đốc, chủ tịch HĐQT" trên các tờ trình ban lãnh đạo của ban quản lý rủi ro tín dụng, trình HĐQT xem xét phê duyệt các điều kiện cấp tín dụng đối với dự án của công ty Bình Hà, ký các công văn chấp thuận sửa đối điều kiện cấp tín dụng đối với dự án chăn nuôi bò giống và bò thịt tại tỉnh Hà Tĩnh của công ty Bình Hà. Ông Lang cho rằng mình làm đúng theo đề nghị của ban quản lý rủi ro tín dụng, đã được HĐQT hoặc ông Trần Bắc Hà phê duyệt.

Bên cạnh đó, bị can Trần Lục Lang khai, trong thời gian ông Lang giữ chức vụ chủ tịch HĐQT Ngân hàng Liên doanh Lào Việt (LaoVietBank) tại Lào, khoảng giữa năm 2015, LaoVietBank tăng vốn điều lệ từ 10 triệu USD lên 100 triệu USD, và thêm cổ đông mới là công ty TNHH Souk Houng Heang (SHH) nắm giữ 10% vốn điều lệ.

Đến khi ông Trần Bắc Hà nghỉ hưu tại BIDV, ngày 31/8/2016, ông Hà gọi điện thoại cho ông Lang yêu cầu được rút vốn tại LaoVietBank. Khi đó ông Lang mới hỏi ông Đoàn Việt Nam (nguyên tổng giám đốc LaoVietBank giai đoạn Công ty SHH góp vốn, lúc này đã được điều về Việt Nam giữ chức vụ giám đốc BIDV - chi nhánh Sở Giao dịch I) thì được ông Nam cho biết công ty SHH là công ty của ông Trần Bắc Hà thành lập bên Lào, nhờ ông Hiền Chitruen (người Lào gốc Việt) đứng tên.

Giai đoạn công ty SHH đàm phán tham gia góp vốn, ông Hà sử dụng quan hệ của mình tại Lào gây sức ép với Ngân hàng Nhà nước Lào và Ngân hàng Ngoại thương Lào ép tăng vốn và bán 10% vốn điều lệ của phía Lào cho công ty SHH.

Ông Nam còn cho ông Lang biết toàn bộ tiền công ty SHH góp vốn vào LaoVietBank đều là tiền mặt. Lúc đầu bị Ngân hàng Nhà nước Lào phản ứng vì sợ rửa tiền, nhưng về sau công ty SHH lại được chấp nhận góp vốn bằng tiền mặt như trên.

Ký đề xuất do bị ép buộc

Bị can Đoàn Ánh Sáng khai nhận đã ký quyết định thành lập tổ thẩm định chung của BIDV để thực hiện việc thẩm định, đề xuất đối với dự án chăn nuôi bò giống và bò thịt tại Hà Tĩnh do công ty Bình Hà làm chủ đầu tư, theo cơ chế dự án lớn, đặc thù và ký phê duyệt tại báo cáo để cấp tín dụng của tổ thẩm định chung, ký phê duyệt đồng ý tại báo cáo đề xuất điều chỉnh tín dụng của ban khách hàng doanh nghiệp lớn.

Ông Sáng còn khai thời điểm ông Sáng ký quyết định thành lập tổ thẩm định chung của BIDV, ông Lê Ngọc Lâm mới được bổ nhiệm phó tổng giám đốc, kiêm giám đốc ban khách hàng doanh nghiệp. Vì vậy, ông Lâm không thể vừa ký giám đốc ban vừa là phó tổng giám đốc phê duyệt nên ông Sáng mới ký thay.

Việc ông Sáng ký phê duyệt tại Báo cáo đề xuất thẩm định chung số 473 là do ông Hà nhiều lần thúc ép và chỉ đạo ráo riết: "Dự án có thiếu điều kiện gì thì cấp thẩm quyền HĐQT ra quy định sẽ quyết định, cứ ký đúng thực trạng tổ thẩm định trình là thiếu điều kiện đó".

Lúc đầu, khi ông Sáng chỉ biết công ty Bình Hà là chủ đầu tư dự án do 3 cổ đông thành lập, có sự tham gia của Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai. Nhưng sau này khi Công an tỉnh Hà Tĩnh điều tra về dự án chăn nuôi bò của công ty Bình Hà, ông Sáng mới biết công ty Bình Hà là sản phẩm của công ty cổ phần Tập đoàn An Phú, do con trai ông Trần Bắc Hà làm chủ tịch HĐQT và dự án chăn nuôi bò do công ty Bình Hà làm chủ đầu tư là của ông Trần Bắc Hà.

Khi dự án chăn nuôi bò của công ty Bình Hà đã bắt đầu đổ vỡ, ông Sáng và ông Phan Đức Tú (tổng giám đốc ) đã làm việc với ông Trần Bắc Hà, yêu cầu ông Hà phải có trách nhiệm khắc phục hậu quả và hoàn trả tiền cho BIDV.  Khi đó, ông Hà có đề nghị BIDV cho tái cơ cấu lại khoản vay của công ty Bình Hà thêm vài năm, ân hạn lãi suất và thời hạn trả nợ. Khi đó ông Hà sẽ lấy doanh thu từ hoạt động đầu tư nông nghiệp tại Lào và Campuchia để trả nợ cho BIDV khoảng 200 tỷ đồng/năm, đến khi hết dư nợ.

Xuân Duy