Kịch bản đánh tráo 246 lượng vàng SJC của cán bộ ngân hàng

Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP Hà Nội vừa hoàn tất kết luận điều tra, đề nghị truy tố Nguyễn Văn Linh (cựu cán bộ Kho quỹ Ngân hàng TMCP Tiên Phong - TPBank) về tội Tham ô tài sản.

Lỗ hổng trong quản lý vàng

Theo kết luận điều tra, Ngân hàng TPBank thành lập Kho quỹ tập trung để lưu giữ các tài sản gồm vàng, tiền, giấy tờ có giá, ấn chỉ quan trọng… Riêng với vàng, ngân hàng này chia 3 trạng thái để quản lý.

Loại một là vàng giữ hộ, TPBank nhận giữ hộ vàng SJC, DOJI có thu phí; bao gồm giữ hộ nguyên seri (khi hoàn trả sẽ nhận nguyên trạng số đã gửi) và không seri.

Loại hai là vàng giao dịch (mua bán), tức vàng SJC được TPBank lưu trữ, sử dụng để giao dịch mua bán với khách hàng. Hai loại trên được Ban Quản lý kho kiểm kê hàng ngày.

Loại thứ ba, vàng cầm cố, TPBank cho khách hàng vay tiền và sử dụng tài sản đảm bảo là vàng miếng SJC. Sau khi nhận cầm cố, vàng được niêm phong theo quy định của TPBank và bảo quản trong kho tiền. Riêng loại này được kiểm kê định kỳ vào các ngày 30/6 và 31/12 hàng năm.

Khoảng năm 2017, Nguyễn Văn Linh nhận thấy vàng cầm cố trong kho chỉ được kiểm đếm 2 lần/năm, có thông báo trước, nên nảy sinh ý định chiếm đoạt vàng ở trong két vàng mua bán, giữ hộ, rồi lấy vàng ở két vàng cầm cố thay thế vào phần thiếu hụt, qua mặt việc kiểm kê hàng ngày.

Phi vụ 246 lượng vàng

Từ thông tin sổ sách, Linh thấy có khách hàng tên C. thế chấp 246 lượng vàng SJC nhưng chỉ tất toán trên giấy tờ và gửi lưu vàng cố định trong kho.

Ngày 5/7/2017, sau khi hoàn tất việc kiểm kê vàng cuối ngày, Linh lấy 246 lượng vàng SJC trong két chứa vàng mua bán, giữ hộ cho vào túi nilon đen, cất trong một thùng tôn.

Sáng hôm sau, trong quá trình mở kho tiếp quỹ đầu ngày cho các chi nhánh, Linh mang thùng tôn trên ra để ở kho đệm - là không gian phía ngoài kho tiền, việc ra vào không được giám sát.

Vào thời gian cuối giờ sáng, lợi dụng thời điểm các nhân viên kho quỹ đi tiếp quỹ ở cây ATM, Linh vào kho đệm lấy 246 lượng vàng SJC và bán cho bà Trương Thị Hồng Khanh (Công ty Vàng bạc Gia Bách) được hơn 8,8 tỷ đồng. 

Toàn bộ tiền được Linh gửi vào tài khoản chứng khoán của anh ta.

Đến cuối ngày làm việc hôm 6/7/2017, trong quá trình kiểm kê cùng Ban Quản lý kho, Linh đặt túi vàng có chứa 246 lượng vàng SJC của khách hàng C. vào két vàng mua bán, giữ hộ để thay thế vào số vàng đã lấy. Vì vậy, các thành viên khác trong Ban quản lý kho không phát hiện tài sản bị thiếu hụt.

Ngày 22/3/2019, ông C. tất toán khoản vay và nhận lại đủ 246 lượng vàng SJC từ Ngân hàng TPbank.

Để tránh bị phát hiện việc hụt két, Linh cắt niêm phong bao đựng vàng của Công ty Doji trong kho tiền, lấy ra 246 lượng vàng SJC rồi để vào két sắt chứa vàng mua bán của TPBank.

Khi đặt vào, bị can còn dặn mọi người số vàng này do "khách VIP gửi", không ai được động vào.

Đến tháng 1/2021, Linh được giao quản lý 561 lượng vàng được khách hàng tên H. thế chấp. Bị can nhận thấy dùng số vàng này bù vào 246 lượng vàng SJC đã chiếm đoạt sẽ an toàn hơn sử dụng lượng vàng của Công ty Doji trong kho nên quyết định thay thế.

Quá trình thay thế vàng, Linh làm hỏng một chiếc khóa và phải mua thay. Khi bà H. tất toán khoản vay và nhận lại 561 lượng vàng SJC, bà phát hiện một thùng vàng không mở được bằng chìa khóa của mình nhưng do đã nhận đủ vàng nên không có ý kiến.

Theo kết luận điều tra, để che giấu hành vi phạm tội, trước mỗi kỳ kiểm tra tài sản, Linh đều hoàn trả 246 lượng vàng SJC vào két chứa vàng mua bán.

Quá trình kiểm tra, kiểm kê, bị can là người chủ động thực hiện kiểm kê vàng, đọc số liệu cho các thành viên trong đoàn kiểm kê ghi chép, đối chiếu sổ sách nên trong thời gian dài, thành viên Ban Quản lý kho quỹ cùng các tổ kiểm tra không phát hiện sự thiếu hụt.

Chỉ đến khi khách hàng H. tất toán, trong kho không còn vàng phù hợp để thay thế mỗi khi báo cáo, đồng thời Linh cũng không có khả năng trả lại nên không thể che giấu tiếp, bị can mới ra công an đầu thú.

Ngoài hành vi trên, Nguyễn Văn Linh khai được bà Lê Cẩm Tú (kế toán trưởng) nhờ giữ hộ hơn 70 tỷ đồng, cất trong kho tiền của Ngân hàng TPBank. Ngày 16/09/2023, Linh đưa lại bà Tú 40 tỷ đồng.

30 tỷ đồng còn lại và số tiền thu được từ việc bán 246 lượng vàng SJC, bị can Linh dùng để mua tiền ảo USDT nhằm đầu tư ngoại hối (Forex), mua xổ số Vietlott và hiện đã thua lỗ, không thể hoàn trả.

Về hậu quả, TPBank cho hay đã được các công ty bảo hiểm thanh toán hơn 468.000 USD và hơn 5,3 tỷ đồng.

Theo kết luận điều tra, bà Trương Thị Hồng Khanh phủ nhận việc mua lại vàng từ Linh và khẳng định bà không trực tiếp liên lạc, trao đổi hay trả lời Linh.

Trong khi đó, bị can Linh cũng không quen biết với người nhận vàng, giao tiền cho mình nên cảnh sát cho rằng không đủ cơ sở xác định bà Khanh phạm tội Tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có hoặc đồng phạm với Linh trong hành vi tham ô tài sản.