Kết thúc phiên xử vụ trộm than “động trời”, bỏ lửng trách nhiệm của địa phương

Tiếp tay cho “thổ phỉ” đào trộm than 

Theo cáo trạng của Viện kiểm sát, chỉ trong 8 ngày liên tiếp dịp tết Canh Dần 2010, các đối tượng “ thổ phỉ” than đã đào trộm trái phép trên 28.000 tấn than nguyên khai tương đương với 19.600 tấn than sạch, ước tính trị giá theo kết quả giám định của Sở Tài chính Quảng Ninh vào thời điểm giám định là hơn 16,6 tỉ đồng.  

Sau khi vào cuộc điều tra làm rõ, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Quảng Ninh đã xác định bản chất của vụ án không phải là trộm cướp than mà đã có sự thông đồng, móc ngoặc giữa các đối tượng khai thác than trái phép với một số cán bộ nguyên là lãnh đạo Công ty Than Mạo Khê.  

Trong số này, nguyên Trưởng và Phó phòng Bảo vệ quân sự Công ty Than Mạo Khê là Lê Khắc Hùng (54 tuổi) và Phạm Duy Nghĩa (40 tuổi) được xác định là đã tạo điều kiện cho “than tặc” đưa máy móc vào đào trộm than của công ty.  

 

Trước đó, tại CQĐT, Hùng khai đã nhận tổng số tiền 110 triệu đồng, tuy nhiên các đối tượng đưa tiền cho Hùng đã không chịu khai nhận số tiền đã đưa cho bị cáo này, nên sau khám xét CQĐT đã quyết định truy tố Hùng tội danh “nhận hối lộ” số tiền 40 triệu đồng từ tay các “than tặc”.  

Bị cáo Hùng còn bị truy tố thêm tội danh “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”. Ngoài ra, 5 bị cáo nguyên là lãnh đạo chủ chốt của Công ty Than Mạo Khê gồm Giám đốc Lê Viết Ngự (53 tuổi, Giám đốc Công ty than Mạo Khê) và 4 Phó Giám đốc gồm: Trần Văn Thiện (48 tuổi), Uông Hồng Hải (48 tuổi), Nguyễn Văn Tuân (32 tuổi), Phạm Văn Khôi (41 tuổi) bị được xác định là có hành vi buông lỏng công tác quản lý. Các đối tượng này đã có biểu hiện che giấu bằng cách chỉ đạo cho san lấp, hoàn nguyên hiện trường bị khai thác để che giấu hậu quả.  

7 bị cáo nguyên là cán bộ Công ty Than Mạo Khê bị xét xử về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”. Riêng 24 bị cáo “thổ phỉ” than bị xét xử về tội “Vi phạm các quy định về thăm dò, khai thác tài nguyên” và 8 bị cáo bị xét xử về tội “Chứa chấp hoặc tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có”.  

Trách nhiệm của chính quyền địa phương tới đâu? 

Trả lời tại tòa, hầu hết các bị cáo đều loanh quanh chối tội và phủ nhận trách nhiệm. Các bị cáo nguyên là cán bộ Công ty Than Mạo Khê cho rằng đã làm hết trách nhiệm của mình khi sự việc xảy ra, đã báo cáo sự việc mất than lên cấp trên cũng như các cơ quan liên quan của huyện Đông Triều 

Bị cáo Nguyễn Viết Ngự - Nguyên GĐ Công ty Than Mạo Khê - cho rằng bản thân không có tội mà chỉ có thiếu sót trong công tác quản lý, để xảy ra sự việc mất than là do chế tài trong việc quản lý tài nguyên than còn nhiều bất cập. Ông Ngự cho rằng, chính quyền huyện Đông Triều còn không ngăn chặn được thì làm sao công ty than của ông lại ngăn chặn nổi?

 

Tại phiên tòa, ý kiến của các luật sư bào chữa cho rằng trách nhiệm bảo vệ tài nguyên, khoáng sản không chỉ thuộc về Công ty Than Mạo Khê mà còn thuộc về các cơ quan chức năng, ban ngành tại huyện Đông Triều. Như vậy, cần phải thấy các cơ quan này cũng phải gánh chịu trách nhiệm trong vụ việc đã xảy ra. 

Căn cứ theo điều 18, Luật Khoáng sản ban hành năm 2010, quy định về trách nhiệm bảo vệ khoáng sản chưa khai thác của UBND các cấp, có thể thấy rằng việc tổ chức bảo vệ, ngăn chặn hoạt động khoáng sản trái phép tại địa phương còn thuộc trách nhiệm của UBND cấp tỉnh, huyện và xã.  

Tuy nhiên, trong phiên tòa xét xử lần này chưa thấy đề cập tới trách nhiệm của các cơ quan nêu trên.  

Kết thúc phiên tòa, Thẩm phán Trương Hồng Căn - Chủ tọa phiên tòa thay mặt HĐXX đọc phần tuyên án dành cho các bị cáo gồm: Lê Khắc Hùng 5 năm tù giam về hai tội “Nhận hối lộ” và “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”. Các bị cáo Lê Viết Ngự, Trần Văn Thiện bị tuyên phạt án tù bằng đúng thời gian tạm giam và được trả tự do ngay tại tòa; Uông Hồng Hải, Nguyễn Văn Tuân, Phạm Duy Nghĩa bị tuyên án từ 6-9 tháng nhưng cho hưởng án treo; Phạm Văn Khôi bị phạt cảnh cáo.