Cựu Bí thư Bắc Ninh nhận hối lộ nhiều nhất, có vai trò cao nhất

Sau 4 ngày xét xử và nghị án, chiều 1/11, Hội đồng xét xử (HĐXX) Tòa án nhân dân tỉnh Bắc Ninh đã tuyên án sơ thẩm đối với cựu Bí thư Tỉnh ủy Bắc Ninh Nguyễn Nhân Chiến và 12 đồng phạm trong vụ án xảy ra tại Công ty AIC, Sở Y tế Bắc Ninh và các đơn vị liên quan.

Vụ án đồng phạm giản đơn 

HĐXX đánh giá, đây là vụ án đồng phạm giản đơn giữa các nhóm bị cáo với nhau.

Cụ thể, bị cáo Nguyễn Thị Thanh Nhàn, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty AIC đã lợi dụng mối quan hệ quen biết với lãnh đạo tỉnh Bắc Ninh để được trúng thầu 3 gói thầu mua sắm thiết bị y tế của 3 bệnh viện đa khoa các huyện Gia Bình, Thuận Thành, Lương Tài.

Từ đó dẫn đến sai phạm của các bị cáo trong việc đấu thầu, gây thiệt hại cho ngân sách nhà nước.

Bà Nhàn thực hiện hành vi độc lập trong việc đưa hối lộ cho các cựu lãnh đạo tỉnh Bắc Ninh nhưng phải chịu trách nhiệm chính về các sai phạm của Công ty AIC và các công ty trong hệ sinh thái của AIC. 

Bị cáo Lã Tuấn Hưng, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Sông Hồng, HĐXX nhận định bị cáo đã thông đồng, cấu kết với nhóm lãnh đạo tỉnh Bắc Ninh để được trúng thầu 3 gói thầu mua sắm trang thiết bị y tế tại 3 bệnh viện đa khoa tuyến huyện của tỉnh này. 

Theo HĐXX, Hưng là đại diện chủ đầu tư, phải có trách nhiệm thực hiện đúng các quy định của pháp luật để triển khai mua sắm thiết bị cho các dự án nhưng vì động cơ vụ lợi đã nhận tiền và đưa tiền cho các cựu lãnh đạo tỉnh Bắc Ninh để được tạo điều kiện trúng thầu.

Trong đó, bị cáo Nguyễn Nhân Chiến thời điểm đó là Chủ tịch UBND tỉnh quyết định về chủ trương phân chia, tạo điều kiện cho Công ty AIC và nhóm Công ty Sông Hồng trúng thầu. Số tiền ông Chiến nhận hối lộ nhiều nhất nên có vai trò cao nhất.

HĐXX cho rằng, bị cáo Trần Văn Tuynh, cựu Giám đốc Ban Quản lý dự án Công trình xây dựng Y tế (Sở Y tế Bắc Ninh) trực tiếp đề xuất, phân chia, triển khai thực hiện các gói thầu trái pháp luật và nhận tiền của các công ty trúng thầu để chia cho các bị cáo khác, số tiền bị cáo hưởng lợi ít hơn bị cáo Chiến nên có vai trò sau bị cáo Chiến.

Đối với các bị cáo Nguyễn Tử Quỳnh và Nguyễn Hạnh Chung khi đó là Phó chủ tịch UBND tỉnh và Giám đốc Sở Y tế đã đồng ý với chủ trương của bị cáo Chiến.

Song bị cáo Chung chỉ tham gia dự án ở giai đoạn đầu, các bước tiếp theo của dự án bị cáo không tham gia thực hiện nên có vai trò thấp hơn các bị cáo khác.

Theo HĐXX, hành vi phạm tội của các bị cáo Nguyễn Thị Thanh Nhàn, Nguyễn Nhân Chiến, Nguyễn Tử Quỳnh, Nguyễn Văn Nhường (cựu Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh),... là đặc biệt nghiêm trọng, gây nguy hiểm cho xã hội, gây mất trật tự trị an nên cần phải xử phạt nghiêm khắc để răn đe, giáo dục chung. 

Dàn cựu lãnh đạo Bắc Ninh có nhiều tình tiết giảm nhẹ

Tuy nhiên, HĐXX xét thấy cần xem xét vị trí, vai trò, số tiền gây thiệt hại, số tiền thu lợi bất chính, nhân thân, các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ của từng bị cáo cụ thể để có mức hình phạt tương ứng với mức độ tội phạm gây ra.

Trong đó, HĐXX xác định các bị cáo Nguyễn Thị Thanh Nhàn và Nguyễn Hồng Sơn, Phó tổng giám đốc Công ty AIC phạm tội nhiều lần, không có và có ít tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự, đã bị xét xử nhiều lần.

Đặc biệt, các bị cáo bỏ trốn nhằm trốn tránh trách nhiệm cá nhân và cản trở hoạt động điều tra nên cần xử lý nghiêm để đảm bảo răn đe và phòng ngừa chung. Đối với các bị cáo Nguyễn Nhân Chiến, Nguyễn Tử Quỳnh, Trần Văn Tuynh, Nguyễn Tiến Nhường, Nguyễn Hạnh Chung có nhiều tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự.

Trong quá trình tố tụng, các bị cáo này đã hợp tác tích cực với cơ quan chức năng trong việc phát hiện, điều tra, xử lý tội phạm; chủ động vận động gia đình nộp lại toàn bộ tiền nhận hối lộ và đã bồi thường thiệt hại do mình gây ra.

Bên cạnh đó, quá trình công tác các bị cáo là những cựu lãnh đạo của tỉnh Bắc Ninh đã có nhiều đóng góp trong việc xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Đặc biệt, giai đoạn 2015-2020, nền kinh tế của tỉnh Bắc Ninh đã có những bước phát triển vượt bậc đem lại nhiều lợi ích cho nhân dân.

Về lĩnh vực y tế, trong bối cảnh thiếu vốn để xây dựng các dự án bệnh viện đa khoa tuyến huyện, các bị cáo nóng vội muốn sớm hoàn thiện cơ sở vật chất cho các bệnh viện mới xây nhằm đảm bảo việc khám chữa bệnh cho người dân nên cũng là nguyên nhân dẫn đến sai phạm.

Quá trình công tác bị cáo Nguyễn Nhân Chiến được tặng thưởng Huân chương Lao động hạng nhất, Huân chương độc lập hạng Ba, Huy chương vì sự nghiệp đoàn kết dân tộc và nhiều kỷ niệm chương, bằng khen.

Bị cáo Nguyễn Tử Quỳnh được tặng thưởng Huân chương lao động hạng nhì, hạng ba, Huy chương vì thế hệ trẻ, Huy chương vì sự nghiệp xây dựng tổ chức công đoàn,... và nhiều kỷ niệm chương, bằng khen.

Do đó, các bị cáo được áp dụng thêm tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự theo điểm v khoản 1 Điều 51 Bộ luật Hình sự.

Theo cơ quan tố tụng, năm 2013, Chủ tịch Công ty Sông Hồng Đặng Tiên Phong (mất năm 2021) liên hệ với Trần Văn Tuynh đặt vấn đề ông phụ trách xin vốn bổ sung từ Thủ tướng Chính phủ cho lĩnh vực y tế tại Bắc Ninh.

Đổi lại, bị can Tuynh và chính quyền Bắc Ninh phải giúp Công ty Sông Hồng trúng 6 gói thầu thiết bị y tế tại bệnh viện các huyện Tiên Du, Quế Võ, Yên Phong, Gia Bình, Lương Tài, Thuận Thành.

Bị can Tuynh đồng ý nhưng sau đó bà Nhàn cũng liên hệ nội dung tương tự. Do biết bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn có quan hệ với lãnh đạo tỉnh Bắc Ninh và Trung ương nên Tuynh báo lại việc này cho ông Sơn.

Hai bên sau đó thống nhất "để tránh va chạm", Công ty Sông Hồng sẽ thực hiện 3 gói tại bệnh viện các huyện Yên Phong, Tiên Du, Quế Võ (các huyện phía bắc sông Đuống) còn Công ty AIC thực hiện 3 gói tại Gia Bình, Thuận Thành, Lương Tài (phía nam sông Đuống).

Viện kiểm sát cáo buộc các bị can đã vi phạm quy định, dùng quân xanh đấu thầu, nâng giá... Đến nay, cả 6 gói thầu đã được bàn giao và gây thiệt hại 48 tỷ đồng cho ngân sách.

Quá trình này, các lãnh đạo Công ty Sông Hồng là ông Đặng Tiên Phong và bị can Lê Tuấn Hưng đã đưa hối lộ cho Trần Văn Tuynh 6 tỷ đồng.

Bị can Tuynh chi lại cho Bí thư Nguyễn Nhân Chiến và Chủ tịch Nguyễn Tử Quỳnh mỗi người 1 tỷ đồng; tặng quà Phó chủ tịch Nguyễn Tiến Nhường nhiều lần, tổng 300 triệu đồng. Ngoài ra, bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn cũng đưa hối lộ cho các lãnh đạo nói trên.

Bị can Nguyễn Nhân Chiến khai từ năm 2014 đến khi nghỉ hưu năm 2020, vào các dịp lễ tết đều được nữ Chủ tịch AIC tặng quà.

Tổng cộng, bà Nhàn có 13 lần lên phòng làm việc của ông Chiến tại trụ sở UBND và Tỉnh ủy Bắc Ninh, mỗi lần đưa từ 500 triệu đến 3 tỷ đồng; tổng 13 tỷ đồng. Ngoài ra, ông Chiến còn nhận 1 tỷ đồng từ Công ty Sông Hồng.

Theo cáo buộc, tổng số tiền cựu Bí thư Tỉnh ủy Bắc Ninh Nguyễn Nhân Chiến đã nhận hối lộ trong vụ án này là 4 tỷ đồng.

Trong những ngày diễn ra phiên tòa, các bị cáo đều thừa nhận hành vi như cáo trạng, song mong được xem xét bối cảnh phạm tội, tình hình địa phương khi đó.

Các bị cáo khai nhận tiền của doanh nghiệp nhưng không thỏa thuận ăn chia, không ra điều kiện mà chỉ ưu tiên tối đa phát triển hoàn thiện hệ thống bệnh viện đa khoa tuyến huyện để chăm sóc sức khỏe cho người dân.

Về dân sự, HĐXX tuyên các bị cáo phải liên đới bồi thường 48,7 tỷ đồng cho bị hại là Ban quản lý dự án các công trình y tế, Sở Y tế Bắc Ninh.

Trong đó, bị cáo Nguyễn Thị Thanh Nhàn phải nộp 21,1 tỷ đồng, Lã Tuấn Hưng phải nộp 22,8 tỷ đồng (đã nộp hết). Các bị cáo còn lại của nhóm tội Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng phải nộp từ 10 đến 50 triệu đồng và tòa ghi nhận đã khắc phục hết.

Ngoài phần tiền nhận hối lộ và hưởng lợi bất chính phải nộp lại, tòa buộc bị cáo Nguyễn Nhân Chiến nộp 500 triệu đồng, bị cáo Nguyễn Tử Quỳnh nộp 300 triệu đồng, Trần Văn Tuynh nộp 350 triệu đồng, Nguyễn Hạnh Chung nộp 100 triệu đồng, Nguyễn Văn Nhường nộp 250 triệu đồng. Tòa ghi nhận những người này đã nộp đủ tiền.