Những điều ít biết về nhà sáng lập hãng xe Rolls-Royce

Cuộc đời phi thường

Ngài Charles Stewart Rolls đã sinh sống trong một thời đại quan trọng của lịch sử, khi thời đại Victoria nhường chỗ cho thế giới mới của thế kỷ 20. Và theo như câu chuyện về ông tiết lộ, bản thân ông chính là trung tâm của những thay đổi và phát triển góp phần hình thành thế giới hiện đại.

Cuộc đời ngắn ngủi nhưng đầy những biến chuyển của ông là tiêu biểu cho tinh thần phiêu lưu của thời đại. Là một tay đua tiên phong, vận động viên khinh khí cầu và phi công, vào năm 1910, ông trở thành phi công đầu tiên thực hiện chuyến bay thẳng qua eo biển Manche và quay trở lại mà không cần trạm dừng chân. Nhờ kỳ tích ấn tượng này, ông đã nhận được lời chúc mừng từ Vua George V và được một tờ báo vinh danh là 'anh hùng vĩ đại nhất trong ngày'.

Là một cá nhân xuất sắc, thế nhưng một khía cạnh tính cách khác của ông lại thường bị che khuất bởi xuất thân quý tộc, phong cách hào hoa và tài năng giao thương. Không chỉ là một tay chơi liều lĩnh hay một tài tử với những đặc quyền riêng biệt, Rolls còn là một kỹ sư và nhà cải cách đáng gờm với tài năng vượt trội.

Có lẽ việc ông qua đời khi còn quá trẻ, trong một vụ tai nạn máy bay khi mới 32 tuổi, giải thích lý do vì sao ông thường bị lu mờ bởi người cộng sự Henry Royce, vốn nổi tiếng là người cầu toàn và tham công tiếc việc. Tuy nhiên, tinh thần táo bạo, yêu thích cái mới, đam mê với những khả năng và mong muốn không ngừng chế tạo ra tác phẩm với chất lượng vượt xa hơn, tốt hơn bất kỳ ai khác đã từng dám thử của ông tiếp tục là động lực thúc đẩy các cá nhân làm việc tại trung tâm của công ty mang tên ông ngày nay.

Xuất thân cao quý

Charles Rolls sinh ngày 27/8/1877, là con trai thứ ba của Lord và Lady Llangattock. Mặc dù nơi sinh đăng ký của ông ghi là ở 35 Hill Street, bên ngoài quảng trường Berkeley ở London, nhưng trái tim ông luôn hướng về khu dinh thự của tổ tiên có tên là The Hendre, ở Monmouthshire, trên biên giới giữa xứ Wales và Anh Quốc.

Từ khi còn thơ ấu, ông đã thể hiện rõ năng khiếu và niềm đam mê đối với ngành kỹ thuật. Khi mới lên chín tuổi, ông đã tự lắp một chiếc chuông điện giữa phòng ngủ của mình và khu chuồng ngựa tại dinh thự The Hendre.

Vài năm sau đó, ông đã có thể tự lên kế hoạch và giám sát việc lắp đặt hệ thống điện trong ngôi nhà chính. Điều đáng ấn tượng là ông đã thành công thuyết phục cha mình chi trả cho dự án này, phần nào chứng tỏ khả năng thương thuyết nổi danh sau này. 

Tay lái cừ khôi

Bên cạnh khả năng chế tác kỹ thuật, Rolls cũng sớm thể hiện niềm đam mê dành cho xe động cơ. Năm 1896, ông đã đến Paris và mua chiếc xe động cơ đầu tiên của mình, chiếc Peugeot Phaeton 33/4 HP, khi mới 18 tuổi. Khi còn là sinh viên kỹ thuật tại trường đại học Trinity College, Cambridge, ông được các đồng nghiệp của mình gọi là 'Dirty Rolls', một biệt danh có phần thiếu hoa mỹ, nhưng phần nào đó phản ánh chính xác cá tính của ông, vì niềm đam mê của ông với việc mày mò, hàn vá những chiếc xe ô tô nhập khẩu từ châu Âu.

Là người gan dạ và hiếu chiến, sau khi nhận được tấm bằng Cơ khí & Khoa học Ứng dụng, Rolls đã nhanh chóng tạo nên tên tuổi của mình với tư cách là một tay đua. Trong cuộc đua đầu tiên, trên tuyến đường từ Paris đến Boulogne năm 1899, ông đã về thứ tư trong cuộc thi đấu với chiếc Panhard & Levassor 8 HP. Bốn năm sau, ông tham gia cuộc đua định mệnh từ Paris đến Madrid, 34 tay đua và khán giả đã bỏ mạng tại sự kiện này. Cùng năm đó, ông lập kỷ lục về tốc độ không chính thức trên đất liền là gần 83 dặm/h (134 km/h) với chiếc Mors 80 HP của mình.

Một con người đầy tham vọng

Rolls cũng bắt đầu niềm yêu thích sâu sắc đối với những chuyến bay ngay từ khi lĩnh vực này mới chớm nở. Ông là thành viên sáng lập ra Câu lạc bộ Hàng không Hoàng gia (Royal Aero Club). Với vai trò là một vận động viên khinh khí cầu, ông đã thực hiện hơn 170 chuyến bay và giành được Huy chương Vàng Aero Club de France Gold Medal vào năm 1906 cho thời gian bay lâu nhất.

Trong chuyến bay đầu tiên của mình trên một chiếc tàu bay có động cơ, Ville de Paris, vào năm 1907, ông đã mô tả trải nghiệm này là 'điều gì đó đáng để sống; đó là cuộc chinh phục trên không'.

Mùa xuân năm 1909, khi hai anh em nhà Wright từ Mỹ đến Anh với tư cách là khách của câu lạc bộ Royal Aero Club, Rolls đã được giao nhiệm vụ tiếp đón họ. Một năm sau đó, ông trở thành người thứ hai ở Anh được cấp bằng lái máy bay; và chính trong chiếc Wright Flyer, ông vừa trở thành người Anh đầu tiên lái máy bay qua eo biển Manche, vừa là phi công đầu tiên thực hiện chuyến bay thẳng hai chiều từ Anh đến Pháp và ngược lại.

Cuộc gặp gỡ lịch sử

Vào ngày 4/5/1904, Rolls đi từ London đến khách sạn Midland ở Manchester, Anh. Tại đây, ông được Henry Edmunds, một thành viên của Câu lạc bộ Ô tô, giới thiệu với một kỹ sư tên là Henry Royce. Khi trở về London, Rolls nói với đối tác kinh doanh của mình - Claude Johnson - rằng ông đã tìm thấy 'kỹ sư động cơ vĩ đại nhất thế giới'. Cứ như vậy, Rolls đã đưa ra thỏa thuận đồng ý bán tất cả những chiếc xe mà Royce có thể chế tác được.

Là một doanh nhân có tầm nhìn, Rolls dễ dàng nhận thấy tầm quan trọng của việc tiếp thị và quan hệ công chúng. Với cương vị là Giám đốc Điều hành Kỹ thuật, ông đã tận dụng các mối quan hệ rộng rãi của mình trong chính trị, truyền thông và thậm chí cả hoàng gia để quảng bá

Rolls-Royce và những chiếc xe động cơ của hãng. Ông được biết đến là người thích thể hiện sự tinh tế của chiếc Silver Ghost huyền thoại bằng cách đặt một chiếc cốc nước đầy trên động cơ đang chạy và quan sát phản ứng của mọi người khi không một giọt nước bị đổ ra ngoài.

Cái kết thảm khốc

Ngày 12/7/1910, chưa đầy hai tháng sau khi hai lần thành công vượt qua eo biển Anh, Rolls đang tham gia một cuộc thi tại Bournemouth thì phần đuôi máy bay bị đứt khỏi chiếc Wright Flyer của ông. Chiếc máy bay đã lao xuống đất từ độ cao 100 feet (30m), đâm xuống gần khán đài đông đúc và biến thành một mớ thanh đòn và bạt. Rolls bị gãy xương sọ và được xác định là đã tử vong tại hiện trường. Ông là người thứ 12 trong lịch sử đã thiệt mạng trong một vụ tai nạn máy bay, và là người Anh đầu tiên mất mạng trong một chiếc máy bay chạy bằng năng lượng. Khi đó, ông chỉ mới 32 tuổi.

Là con người với bộ óc kỹ thuật xuất sắc và một tinh thần táo bạo, mạo hiểm, không có gì đáng ngạc nhiên rằng lĩnh vực hàng không và ô tô có những sức hút mạnh mẽ, gần như kỳ diệu đối với Charles Rolls. Với những chiến công kỷ lục của mình, ông là một nhà tiên phong thực thụ trong cả hai lĩnh vực, và đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển cả máy bay và ô tô. Việc ông đã đạt được vô số thành tích trong cuộc đời ngắn ngủi của mình quả thực là một điều phi thường và truyền cảm hứng. Hơn một thế kỷ trôi qua, trí tưởng tượng và lòng dũng cảm của ông vẫn còn sống mãi tại Trụ sở Home of Rolls-Royce.