(Dân trí) - Là đối tượng chịu tác động nặng nề không kém người trưởng thành song thanh thiếu niên ở các nước châu Á vẫn chưa nhận được sự quan tâm đúng mức, dẫn tới tỷ lệ tự tử tăng cao.
TỶ LỆ NGƯỜI TRẺ TỰ TỬ TĂNG CAO Ở MỘT SỐ QUỐC GIA CHÂU Á TRONG ĐẠI DỊCH COVID-19
Vào tháng 8/2021, một nữ sinh Singapore được cứu sống kịp thời khi có ý định lao ra đường ray tự sát. Trước đó, một nữ sinh khác ở Tokyo (Nhật Bản) không may mắn như vậy khi nhảy ra trước một đoàn tàu hồi tháng 5. Người lái tàu nhìn thấy cô và nhấn phanh, song đã quá muộn.
Cảnh sát cho biết, cô gái 16 tuổi để lại một bức thư tuyệt mệnh trong túi xách. Cái chết của nữ sinh nằm trong số hàng trăm vụ trẻ dưới 18 tuổi tự tử xảy ra tại Nhật Bản kể từ khi đại dịch bùng phát.
Theo South China Morning Post, gần hai năm trôi qua, đại dịch Covid-19 đã gây ra ảnh hưởng nặng nề trên khắp châu Á. Từ những người kinh doanh nhỏ bị mất kế sinh nhai đến những người cao tuổi bị cô lập trong các đợt phong tỏa. Tuy nhiên, những người quan tâm đến vấn đề sức khỏe tâm thần nhận định có một nhóm khác ít được chú ý hơn: những người dưới 18 tuổi.
Theo Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi Nhật Bản, năm 2020, quốc gia này ghi nhận 499 vụ trẻ em 7-18 tuổi tự tử. Con số này cao hơn 25% so với năm 2019 và hơn 73% so với năm 2016 (289 vụ), trái ngược với tỷ lệ tự sát giảm chậm nhưng ổn định ở đất nước mặt trời mọc trong hơn một thập kỷ trước đó.
Tại Singapore, tỷ lệ tự tử ở người trẻ trong độ tuổi 10-19 đã tăng từ 4/100.000 vào năm 2019 lên 5,5/100.000 vào năm 2020. Ở Malaysia, 1/4 trong số 266 vụ tự tử của thanh thiếu niên 15-18 tuổi được ghi nhận từ giữa tháng 3 năm ngoái - khi bắt đầu phong tỏa - tới tháng 10.
Cuộc khảo sát gần 2.400 thanh niên 18-24 tuổi vào tháng 5-6/2021 tại Indonesia cho thấy khoảng một nửa trong số người được hỏi từng nghĩ đến việc tự làm hại bản thân hay tự sát.
Bộ Y tế Thái Lan cũng ghi nhận 141 vụ tự tử ở những người từ 10-19 tuổi vào năm 2020, tăng 30% so với năm 2019.
Varoth Chotpitayasunondh, Giám đốc Trung tâm Sức khỏe Tâm thần Quốc tế thuộc Cục Sức khỏe Tâm thần Thái Lan, cảnh báo tình hình có thể còn tồi tệ hơn nữa, vì những số liệu hiện tại thể hiện "Những tác động ngắn hạn từ đại dịch lên người trẻ" nhưng "Về lâu dài, chúng ta đối mặt với những điều chưa rõ ràng và phải chuẩn bị cho điều đó", ông nhận định.
NGƯỜI TRẺ KHÓ THÍCH NGHI VỚI CUỘC SỐNG ĐẠI DỊCH
Theo các chuyên gia sức khỏe tâm thần, người trẻ khó thích nghi với cuộc sống đại dịch hơn so với thế hệ trước.
Lim Boon Leng, bác sĩ tâm thần ở Singapore, cho biết đại dịch khiến việc học ở trường trở nên khó khăn và căng thẳng hơn. Giãn cách xã hội làm cho giới trẻ không thể tiếp cận với mạng lưới hỗ trợ như bạn bè hay các hoạt động xã hội.
Lim nhận xét rằng những người trẻ tuổi có xu hướng bốc đồng hơn những người đã trưởng thành và có nhiều khả năng hiểu sai thông điệp, nhìn nhận vấn đề một cách tiêu cực, vội vàng kết luận rồi gây xung đột với bạn bè và gia đình.
Trong đại dịch, nhiều người trẻ phải vật lộn với các khó khăn về tài chính, tình cảm (Ảnh: Canva).
Vickie Skorji, giám đốc kênh tư vấn sức khỏe tâm thần TELL Lifeline tại Tokyo (Nhật Bản), cho biết những người trẻ tuổi mà tổ chức của cô làm việc cùng tỏ ra lo lắng về trường học, gia đình, bạn bè, môi trường và thậm chí cả biến đổi khí hậu.
"Họ thắc mắc liệu cuộc sống của họ có tốt đẹp như của thế hệ cha mẹ mình hay không và kết luận họ đi tới thường là: không!", Skorji cho hay.
Tại Thái Lan, cuộc khảo sát do UNICEF (Quỹ Nhi đồng Liên Hiệp Quốc) thực hiện cho thấy cứ 10 trẻ em và thanh niên thì có 7 người gặp vấn đề về sức khỏe tâm thần do đại dịch trực tiếp gây ra, hoặc do đối mặt khó khăn do tài chính của gia đình, cũng như lo sợ về việc học hành và tương lai.
Theo bác sĩ Lim: "Những người trẻ tuổi chưa đủ sự chín chắn để chấp nhận mọi thứ như chúng vốn có. Vì vậy, đối với họ, đại dịch gây ra tác động đặc biệt nặng nề".
CHẤM DỨT "SỰ KỲ THỊ XÃ HỘI VỀ TỰ TỬ"
Doreen Kho (sống tại Singapore) cảm thấy khó khăn trong việc nuôi dạy ba người con còn lại kể từ khi một con trai của cô tự tử.
Evan Low (11 tuổi) con trai của Kho, tự kết liễu đời mình vào tháng 11/2017. Cậu bé được chẩn đoán mắc chứng trầm cảm vào đầu năm, được chỉ định uống thuốc hai tháng trước khi chết. Trước đó, Low đã từng viết một bài văn về việc nhảy khỏi tòa nhà cao tầng.
Con út của Kho năm nay 8 tuổi, thỉnh thoảng khóc và nói nhớ anh trai. Cô con gái lớn, 13 tuổi, tự trách rằng Low có thể vẫn còn sống nếu cô nói ra ý định tự sát trước đó của em mình.
Bản thân Kho cũng luôn mang cảm giác tội lỗi và đau buồn, cố gắng gượng để chăm sóc các con còn lại. Cô cũng tham gia PleaseStay Movement, một nhóm ngăn chặn nạn tự tử và hỗ trợ người trẻ ở Singapore.
Đối với Doreen Kho, tư vấn bắt buộc trong trường học sẽ giúp xác định, điều trị sớm các vấn đề sức khỏe tâm thần và "có thể cứu một mạng sống ngay từ đầu".
Theo cô, mong đợi người trẻ tự đi tìm sự giúp đỡ là không đủ vì ngay cả người lớn cũng thường không làm vậy. Bản thân cô từng không muốn tiếp nhận tư vấn sau khi con trai tự sát.
"Chúng ta cũng phải chấm dứt tư tưởng rằng trẻ em chỉ cần im lặng và lắng nghe. Chúng ta cần bắt đầu nghe và thừa nhận cảm xúc của con cái mình, nếu không, vòng luẩn quẩn này sẽ chẳng bao giờ kết thúc", người mẹ nói.
Theo các chuyên gia, cần quan tâm hơn đến sức khỏe tinh thần của người trẻ (Ảnh: Unsplash).
Bác sĩ Lim Boon Leng cho biết, thanh thiếu niên nên được dạy cách quản lý những suy nghĩ tiêu cực của mình, giúp giảm bớt lo lắng và kiểm soát tâm trạng.
Benny Prawira Siauw, người sáng lập tổ chức phi lợi nhuận ngăn chặn tự tử Into The Light Indonesia, cho rằng điều quan trọng là phải bình thường hóa các cuộc trò chuyện về sức khỏe tâm thần và chấm dứt "sự kỳ thị xã hội về tự tử".
Jinda Chaipon thuộc Tổ chức Childline Thái Lan, điều hành đường dây trợ giúp 24/24 cho trẻ em dưới 18 tuổi, cho biết đôi khi mọi người cần có một đôi tai biết lắng nghe và cảm thông.
"Thế giới của thiếu niên rất nhỏ và các em cần bạn bè và gia đình. Chẳng có gì là quá đáng để người lớn sắp xếp thời gian, ngồi xuống và lắng nghe chúng", Jinda Chaipon nói.
