Nhiều hồ chứa nước, đập thủy lợi đứng trước nguy cơ mất an toàn

Việc hư hỏng chủ yếu do đập tràn xuống cấp, nước thấm qua thân đập, sạt trượt mái hạ du… Trong số này có các đập lớn như: Nam Thạch Hãn, Triệu Thượng 2 đã bị hư hỏng tới mức báo động, cần được gia cố và sửa chữa.

Đập tràn xả lũ Nam Thạch Hãn được xây dựng cách đây hơn 40 năm. Công trình có nhiệm vụ tưới tiêu trên 15 nghìn ha lúa tại các huyện Hải Lăng, Triệu Phong và thị xã Quảng Trị và hơn 200 ha nuôi trồng thủy sản. Đập thủy lợi còn cung cấp nước sạch cho 86.000 dân trong khu vực.

Tuy nhiên, hiện nay đập đang bị xuống cấp nghiêm trọng. Tháng 10/2016, một trận lũ lớn đã cuốn phăng gần 1.000 m3 bê tông cốt thép kết cấu của con đập.

Hồ chứa nước Triệu Thượng 2 được xây dựng từ năm 1989 bằng nguồn vốn ngân sách Nhà nước và nhân dân đóng góp. Hồ có kết cấu đất đắp đồng chất, gia cố mái thượng lưu bằng tấm lát bê tông, hạ lưu trồng cỏ... Năm 2013, công trình được đầu tư nâng cấp từ nguồn vốn Dự án quản lý thiên tai (WB5) gồm các hạng mục: Đập chính và phụ, tràn xả lũ, cống lấy nước, kênh chính.

Qua nhiều đợt mưa lũ, đập thủy lợi Triệu Thượng 2 bị hư hỏng nghiêm trọng. Cuối năm 2016, cơ quan chức năng đã phát hiện mái hạ lưu đập chính của đập Triệu Thượng 2 bị sạt trượt với chiều dài gần 70 m, sâu 0,6 m. Phía cơ quan quản lý, khai thác hồ là Công ty TNHH MTV quản lý khai thác công trình thủy lợi Quảng Trị đã khắc phục tạm thời bằng cách đóng cọc tre và chằng bao cát quanh vùng sụt trượt.

Tuy nhiên, về lâu dài đập Triệu Thượng 2 cần được gia cố vững chắc. Nếu không sớm khắc phục thì nguy cơ vỡ đập cao, hơn 4,3 triệu m3 nước đe dọa trực tiếp cuộc sống của 3.000 người dân, hàng trăm héc ta hoa màu vùng hạ lưu.

Trước sự xuống cấp đặc biệt nghiêm trọng tại hồ chứa nước Triệu Thượng 2, ngành NN-PTNT đã đề xuất UBND tỉnh này công bố tình trạng khẩn cấp về sạt lở mất an toàn. Sự việc này khiến dư luận đặc biệt quan tâm, bởi đây là lần đầu tiên tỉnh Quảng Trị ban bố tình trạng khẩn cấp về hồ đập.

Liên quan đến việc công bố tình trạng khẩn cấp về đập nước Triệu Thượng 2, lãnh đạo Sở NN-PTNT tỉnh Quảng Trị cho hay, vì tính cấp bách cần sửa chữa nhanh chóng công trình, nhằm đẩy nhanh thủ tục, quy trình xử lí rút gọn và chỉ định thầu.

Phía Công ty TNHH MTV quản lý khai thác công trình thủy lợi Quảng Trị, cho biết, hồ Triệu Thượng 2 đã tích đầy nước, đã chảy qua tràn do vừa qua lượng mưa rất lớn và liên tục nên nguy cơ cao xảy ra sự cố bất cứ lúc nào.

Về giải pháp khắc phục tình trạng sạt trượt tại hồ Triệu Thượng 2, ông Nguyễn Duy Thông, Tổng Giám đốc Công ty TNHH MTV quản lý khai thác công trình thủy lợi Quảng Trị, cho biết, sau khi được tỉnh phê duyệt, đơn vị đã lập phương án gia cố lại phần nền bằng biện pháp khoan phụt vừa xi măng, đắp lại phần đập đã trượt sạt, xử lí phần hiện trạng đang bị trượt sạt.

Tỉnh Quảng Trị đã bố trí 2 tỷ cho công trình này để xử lí kịp thời. Nhưng, hiện cần thời gian để tổ chức thực hiện đấu thầu và triển khai thi công.

Đ. Đức