Kiểm soát ô nhiễm môi trường nhìn từ kho chứa hóa chất

Thứ năm, 08/11/2012 - 16:04

Được đánh giá là điểm nóng nhất cả nước về thu giữ hàng hóa nguy hại, trong đó có hóa chất bảo vệ thực vật (BVTV), nhưng hiện nay các kho lưu chứa tại Lạng Sơn đang ở mức báo động khẩn về tình trạng xuống cấp, gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng.

Theo Chi cục BVTV tỉnh Lạng Sơn, hiện có khoảng hơn 30 loại thuốc BVTV cực độc, không được phép sử dụng nhưng vẫn được bày bán công khai trên địa bàn, trong đó, có những loại Việt Nam đã cấm sử dụng từ những năm 1980 như: Thuốc trừ sâu 666, thuốc trừ cỏ 2.4.5 T (Brochtox, Decamine, Veon...).

Số liệu của chi cục này cũng cho biết, từ năm 1996 đến nay, lực lượng liên ngành tỉnh đã kiểm tra, thu giữ trên 12 tấn hóa chất, thuốc BVTV nhập lậu từ Trung Quốc, không rõ nguồn gốc, bao gồm nhiều loại không nhãn mác, không rõ xuất xứ, nguồn gốc.

Điều đáng nói, số lượng các hóa chất này nhiều năm qua vẫn chỉ được lưu chứa trong kho chứa mà chưa có các biện pháp xử lý, tiêu hủy. Trong khi đó, các kho chứa này đều là những kho chứa không đạt chuẩn, thậm chí khá đơn sơ do được tận dụng từ nhà xe, văn phòng cũ.

Kho chứa hóa chất BVTV không đạt chuẩn của Chi cục BVTV tỉnh Lạng Sơn

Theo quan sát, các kho chứa này đều không đạt tiêu chuẩn về điều kiện chiếu sáng, không có chống thấm, thông gió, không có hệ thống thu gom xử lý chảy tràn, khoảng cách từ kho so tới khu dân cư là rất gần (cách nhà dân một bờ tường 20cm; cách hệ thống thoát nước đang được xây dựng của thành phố khoảng 0,5 m), trong khi diện tích kho chứa lại nhỏ, khoảng 15 - 20 m2, nên hóa chất BVTV bị bắt giữ chủ yếu được Chi cục BVTV tỉnh Lạng Sơn sắp xếp theo phương thức chất đống, không phân loại, không ghi nhãn mác, không phân hàng lối, khó tránh khỏi đổ vỡ, ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường xung quanh.

“Các kho lưu chứa hóa chất BVTV bị bắt giữ tại Lạng Sơn hiện đang xuống cấp trầm trọng, nền đất đã rạn nứt, gây rò rỉ, thẩm thấu hóa chất làm ô nhiễm đất và nguồn nước, chỉ cần mở cửa kho là hóa chất BVTV bị thu giữ sẽ đổ tràn ra ngoài”, Tiến sỹ Nguyễn Thị Việt Hương - Phó trưởng Viện Nhà nước và Pháp luật, Chuyên gia đánh giá hiện trạng các kho lưu chứa hóa chất bị bắt giữ tại biên giới cho biết.

Chị Dương Thị Mơ và nhiều người dân sống gần kho thuốc này cho biết: Do để lâu ngày, bao bì mục nát, thuốc tràn ra cả bên ngoài, mùi hôi bốc lên nồng nặc không thể chịu được. Người dân đã nhiều lần làm đơn kiến nghị lên các cơ quan chức năng nhưng đến nay vẫn chưa được giải quyết.

Bên trong kho hóa chất BVTV bị bắt giữ được để trong “kho” của Chi cục Quản lý thị trường Lạng Sơn mà thực chất là toilet cũ.

Thừa nhận đều này, ông Hoàng Văn Bát - Chánh thanh tra Chi cục BVTV tỉnh Lạng Sơn chia sẻ: “Đây thực chất là gara xe của Chi cục nhưng do không có kho chuyên dụng để lưu giữ HCBVTV nên phải để tạm ở đây. Từ năm 2009 đến nay, dù đã quá tải nhưng kho vẫn chưa được cải tạo hay nâng cấp lần nào”.

Theo Chi cục BVTV Lạng Sơn, hiện tỉnh còn tồn đọng trên 12 tấn thuốc BVTV ngoài danh mục, song vì không có kho lưu chứa lại chưa được sự hướng dẫn và cấp kinh phí để xử lý, tiêu hủy nên từ nhiều năm nay các hóa chất bị bắt giữ này vẫn nằm rải rác trong các kho của các lực lượng chức năng như Chi cục BVTV tỉnh, Sở Y tế, đội kiểm soát huyện Cao Lộc, Văn Lãng…

Trước thực tế này, Tiến sỹ Nguyễn Thị Việt Hương cho rằng: Việc hóa chất BVTV không rõ nguồn gốc được nhập lậu và bày bán tràn lan là mối nguy hại lớn cho cả cộng đồng. Thế nhưng, lượng lớn thuốc cực độc bị thu giữ nhiều năm qua vẫn được “om” tại các kho lưu chứa đang xuống cấp mới là hiểm họa trực tiếp, đáng sợ nhất của con người cũng như môi trường.

Đã đến lúc cần nhanh chóng xây mới và nâng cấp kho chứa đạt tiêu chuẩn lưu giữ hóa chất BVTV; cấp tốc trang bị phương tiện chuyên dụng và hướng dẫn chi tiết cho các đơn vị chức năng trong công tác lưu giữ hóa chất BVTV trước khi xử lý, tiêu hủy. Có như vậy tình hình ô nhiễm môi trường từ hóa chất BVTV tồn lưu mới được kiểm soát và hiệu quả.

Vân Anh