Tuyển người biết dùng AI, doanh nghiệp dự kiến cắt giảm nhân sự?

Hoa Lê

(Dân trí) - Nhu cầu tuyển dụng các vị trí liên quan đến AI cũng đã xuất hiện trên thị trường lao động Việt Nam. 5 năm tới, nhiều doanh nghiệp đưa AI ứng dụng rộng rãi trong công việc.

Công việc yêu cầu biết dùng AI

Khảo sát Xu hướng nhân sự năm 2024 với 4.296 người đi làm, bà Thanh Nguyễn, Giám đốc điều hành & Truyền cảm hứng hạnh phúc của Anphabe cho biết, doanh nghiệp Việt Nam đang từng bước tiếp cận và quan tâm đến ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong môi trường làm việc.

Qua khảo sát, giai đoạn 2024-2025, 28% doanh nghiệp chia sẻ có định hướng ứng dụng AI sâu hơn trong các công việc. Trong 5 năm tới, con số này dự kiến sẽ tăng lên đến 75%, khi các doanh nghiệp đặt mục tiêu đưa AI vào ứng dụng rộng rãi trong công việc.

Để đáp ứng nhu cầu này, bà Thanh Nguyễn cho rằng 5 kỹ năng được doanh nghiệp đánh giá là quan trọng hàng đầu như hiểu biết và ứng dụng trí tuệ nhân tạo; thành thạo các công cụ kỹ thuật số; kiến thức về kỹ thuật và công nghệ; đọc hiểu và phân tích dữ liệu và hiểu biết về an ninh mạng.

Tuyển người biết dùng AI, doanh nghiệp dự kiến cắt giảm nhân sự? - 1

Song song với đó, nhu cầu tuyển dụng các vị trí liên quan đến AI cũng đã xuất hiện trên thị trường lao động Việt Nam. Dù vậy, các tin tuyển dụng mới chủ yếu tập trung vào các nhóm ngành trực tiếp liên quan đến AI như Engineer (kỹ sư), Data Scientist (khoa học dữ liệu), Researcher (nghiên cứu), hay Business Intelligence (BI).

Theo Anphabe, có một xu hướng cũng dần được quan tâm đó là sự xuất hiện của các công việc như AI Content Creator/Moderator (sáng tạo nội dung bằng AI, điều phối nội dung AI) hay AI Filmmaker (sáng tạo phim bằng AI).

Xu hướng ứng dụng AI trong công việc đang mang lại nhiều tín hiệu tích cực, đặc biệt trong nỗ lực tối ưu hiệu suất của các doanh nghiệp.

Trong số những người đã tiếp xúc với trí tuệ nhân tạo tại nơi làm việc, 62,8%  doanh nghiệp chủ động cung cấp một phần hoặc toàn bộ các công cụ và ứng dụng AI hỗ trợ công việc.

Bên cạnh đó, 52,8% nhân viên cũng chia sẻ rằng doanh nghiệp họ đang làm việc có tổ chức các khóa đào tạo và hướng dẫn cách sử dụng hiệu quả các công cụ và công nghệ AI.

Lao động thích nghi cùng sự phát triển AI

Để sử dụng trí tuệ nhân tạo hiệu quả, bà Thanh Nguyễn cho biết, người đi làm nên chủ động tìm hiểu rõ công dụng và các ứng dụng thực tế của công nghệ này.

"Thay vì xem AI như một lời giải cho mọi vấn đề, thì người đi làm nên coi đây là một công cụ hỗ trợ, đồng thời không ngừng học hỏi và nâng cao năng lực, kỹ năng cá nhân để thích nghi cùng sự phát triển của AI", vị giám đốc chia sẻ.

Theo báo cáo của Anphabe, người đi làm cần có 12 kỹ năng thuộc 6 nhóm kỹ năng phổ biến bao gồm: Tư duy phản biện; Giải quyết vấn đề phức tạp; Dẫn dắt thay đổi; Truyền thông gây ảnh hưởng; Hợp tác và Kỹ năng liên quan đến công nghệ.

Trao đổi về tác động của AI có phải mối đe dọa đến việc làm của lao động, bà Thanh Nguyễn cho rằng, mối quan tâm về tác động của trí tuệ nhân tạo và công nghệ đối với việc làm là có thật và cũng là một trong những trăn trở lớn của người đi làm ngày nay.

Vị này dẫn chứng 48,4% người đi làm được khảo sát cho rằng AI nói riêng và công nghệ nói chung sẽ thay thế nhiều vị trí công việc trong các doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, 37,9% lo ngại AI sẽ làm mất việc làm và buộc người đi làm phải định hình lại sự nghiệp.

Tuy nhiên, bà Thanh Nguyễn nêu khảo sát cũng ghi nhận những góc nhìn tích cực hơn khi 58,8% tin rằng AI sẽ đồng hành và hỗ trợ trong công việc để đạt hiệu quả công việc cao hơn.

Tuyển người biết dùng AI, doanh nghiệp dự kiến cắt giảm nhân sự? - 2

Đồng thời, 58,2% nhận định AI đóng vai trò như một "người hỗ trợ", giúp họ phát triển ý tưởng, cải thiện hiệu suất và tập trung vào những kỹ năng đòi hỏi tư duy phức tạp hơn.

"Có thể thấy, trí tuệ nhân tạo không chỉ là thách thức mà còn mở ra những cơ hội mới để người đi làm phát huy và khai thác tiềm năng của mình", vị này cho hay.

Để thích ứng với sự chuyển dịch nhanh chóng trong thời đại số, việc thường xuyên cập nhật những năng lực mới và không ngừng học hỏi là điều kiện tiên quyết để người đi làm không bị đào thải và tự tin nắm bắt cơ hội.

Để hạn chế những nhược điểm và phát huy tối đa các ưu thế của AI, vị giám đốc cho rằng doanh nghiệp cần chủ động giải quyết các thách thức còn tồn tại, đồng thời cân nhắc kỹ lưỡng trước khi mở rộng các ứng dụng AI.

Doanh nghiệp cần tăng cường đào tạo và hướng dẫn, xây dựng chính sách sử dụng AI, khuyến khích sáng tạo, theo dõi và đánh giá hiệu quả của AI...

Bằng cách triển khai đồng bộ các giải pháp này, theo bà Thanh Nguyễn, doanh nghiệp không chỉ giúp nhân viên thích ứng với trí tuệ nhân tạo một cách hiệu quả mà còn mở ra cơ hội khai thác tối đa tiềm năng của công nghệ này trong hoạt động kinh doanh.