Thị trường vẫn "đói" lao động kỹ thuật cao

Năm 2012, kinh tế nước ta gặp nhiều khó khăn, nhiều doanh nghiệp phải phá sản hoặc thu hẹp sản xuất khiến số người lao động bị mất việc làm và thiếu việc làm tăng. Tuy nhiên, theo thống kê của Bộ LĐ-TB&XH, tại nhiều khu công nghiệp, khu chế xuất nhất là các doanh nghiệp trong các khu công nghiệp, khu chế xuất khu vực phía nam như tại Bình Dương, Đồng Nai, Thành phố Hồ Chí Minh... nhu cầu tuyển dụng lao động vẫn ở mức cao, chủ yếu là lao động phổ thông. Tiến sỹ Nguyễn Thị Hải Vân, Cục phó Cục Việc làm, Bộ LĐ-TB&XH, Giám đốc Trung tâm quốc gia cũng đưa ra thông tin: Theo dự báo năm 2013, kinh tế Việt Nam tăng trưởng cao hơn so với năm 2012 theo 3 kịch bản (5%, 5,68% và 6,34%).

Thực tế cho thấy nhóm lao động phổ thông khi bị mất việc làm vẫn khá dễ dàng tìm được công việc phù hợp tại các doanh nghiệp khác. Hơn nữa, với việc các doanh nghiệp được thành lập mới trong năm 2013 cũng góp phần thu hút thêm số lượng đáng kể lao động phổ thông vào làm việc. Do vậy, thị trường lao động tiếp tục ổn định và có hướng phát triển theo hướng tích cực.

“Từ nay đến cuối năm, những nghề có nhu cầu tuyển dụng nhiều nhất trong năm 2013 phân bổ ở các nhóm ngành lao động giản như: thợ xây, thợ mộc, thợ nề; nhóm nghề khai thác mỏ, xây dựng, nhuộm, nbán hàng, nhân viên thu tiền và bán vé; nhóm công nghiệp, giao thông vận tải; nhóm nghề vận hành máy sản xuất nguyên liệu”- Bà Vân nói

Tuy nhiên, theo nghiên cứu từ Cục Việc làm, năm 2013 cơ cấu lao động sẽ tiếp tục chuyển dịch từ ngành nông lâm ngư nghiệp sang công nghiệp – xây dựng và dịch vụ - thương  mại. Cụ thể, dựa trên kết quả dự báo thị trường lao động năm 2013 cho thấy có sự thay đổi trong nhu cầu tuyển dụng lao động. Cụ thể nhu cầu thị trường vẫn tiếp tục tìm kiếm nhóm lao động có chất lượng cao như: Kỹ thuật viên khoa học vật lý và kỹ thuật bậc trung như Kỹ thuật viên điện, Kỹ thuật viên kỹ thuật xây dựng, Kỹ thuật viên kỹ thuật cơ khí,…; nhà chuyên môn bậc cao về kỹ thuật (trừ kỹ thuật điện) như Kỹ sư kỹ thuật xây dựng, Kỹ sư cơ học cơ khí, Kỹ sư công nghiệp chế biến, chế tạo,…; nhóm lao động có kỹ năng thị trường trong lâm nghiệp, thủy sản.

Nhận định về thị trường, nhiều chuyên gia lao động cho rằng, hiện thị trường vẫn đang đứng trước tình trạng khó khăn trong tuyển dụng chủ yếu là lao động chuyên môn bậc cao (như kỹ sư khai thác mỏ, luyện kim hay các ngành liên quan về hóa học, công nghiệp chế biến, chế tạo,...). Do đó, trong thời gian tới cần tăng cường công tác đào tạo nguồn lao động chất lượng cao đáp ứng yêu cầu thực tiễn. Cùng đó,thị trường cũng đang có sự mẫu thuẫn giữa những nhóm nghề có nhu cầu tuyển dụng nhiều nhưng lại gặp khó khăn trong tuyển dụng đó là những nhóm nghề như: Thợ vận hành máy móc, thiết bị, thợ may và các thợ có liên quan.

Để giải quyết những mâu thuẫn của thị trường lao động hiện nay, bà Vân cho rằng, ngoài các chính sách của Chính phủ nhằm tăng cường và nâng cao chất lượng đào tạo nghề cần có thêm đòn bẩy từ cơ quan chức năng đẩy mạnh kết nối cung - cầu giữa người lao động và doanh nghiệp. Đó là: Xây dựng và củng cố hệ thống thông tin thị trường lao động, nâng cao năng lực Trung tâm giới thiệu việc làm, đa dạng hóa hoạt động dịch vụ việc làm đáp ứng nhu cầu của người lao động. Cùng đó, cần tận dụng tối đa tần suất hoạt động của các Trung tâm Giới thiệu việc làm để người lao động, người sử dụng có nhiều cơ hội gặp và trao đổi thông tin.

Không thể đứng ngoài cuộc, hệ thống Trung tâm Giới thiệu việc làm ở các địa phương cần được đầu tư đồng bộ về đội ngũ cán bộ, chuyên nghiệp hơn nữa mới có thể đem lại hiệu quả cao hơn trong hoạt động tư vấn, cung ứng, giới thiệu việc làm.

Thống kê cho thấy, hàng năm trên cả nước có khoảng 1 triệu lao động bước vào độ tuổi lao động đang tạo nên sức ép lớn về nhu cầu việc làm mỗi năm. Hiện Quỹ Quốc gia giải quyết việc làm đang quản lý khoảng 5.743 tỷ đồng (trong đó, nguồn do Trung ương quản lý là 4.286 tỷ đồng, nguồn địa phương là 1.457 tỷ đồng), hàng năm cho vay trên 100 ngàn dự án, với doanh số cho vay trên 2000 tỷ đồng/năm, góp phần giải quyết việc làm cho hàng trăm nghìn lao động mỗi năm. Chỉ tính riêng năm 2012, thông qua Quỹ Quốc gia về việc làm đã tạo việc làm cho khoảng 160.000 lao động. Đặc biệt, nguồn Quỹ này đã tạo điều kiện cho các nhóm đối tượng yếu thế như lao động là người tàn tật, lao động là người dân tộc, lao động vùng chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp…

Phạm Thanh