Tăng thu nhập từ việc khai thác Facebook, Zalo, bán hàng trên sàn điện tử

Đây là một nội dung được thảo luận tại phiên họp của Ban Chỉ đạo Trung ương tổng kết thực hiện Nghị quyết 26 Trung ương khóa X về nông nghiệp, nông dân, nông thôn về hướng xây dựng nông thôn mới gắn với đô thị hóa ở Việt Nam giai đoạn 2021-2030, vừa diễn ra tại Hà Nội.

Nguy cơ nữ hóa lao động tại nông thôn

Phát biểu tại phiên họp, PGS.TS Đào Thế Anh, Phó Giám đốc Viện Khoa học nông nghiệp Việt Nam cho rằng, nông thôn Việt Nam đang gặp nhiều trở ngại lớn, như: Dịch chuyển lao động tự do từ nông nghiệp sang công nghiệp, lao động nông nghiệp bị già hóa và bị nữ hóa do lao động nam giới đã di cư đến các thành phố để kiếm việc làm.

Nhất là lao động chưa được đào tạo trước yêu cầu công nghiệp hóa, cơ giới hóa, năng suất lao động công thấp. Đầu tư cho nông nghiệp còn hạn chế nên khó mở rộng sản xuất. Quy mô sản xuất còn nhỏ lẻ, tại nông thôn thể chế chính sách về nông thôn chưa đồng bộ. Thêm vào đó là thể chế, chính sách vẫn còn "lý thuyết" và có phần chưa thực tế.

Nêu thực tế dịch Covid-19 đang ảnh hưởng tới sự phát triển của nông nghiệp, PGS.TS Đào Thế Anh cho rằng cần quan tâm tới vấn đề dự báo, bắt kịp theo xu hướng chung của quá trình hội nhập; quan tâm phát triển nông nghiệp số, nông thôn số, tăng trưởng xanh và bền vững.

Để nông thôn hiện đại là phải trở thành miền quê đáng sống, tiếp cận đầy đủ các dịch vụ công, bảo vệ môi trường, thu hút du lịch nông thôn, theo ông xây dựng nông thôn mới gắn với đô thị hóa trong giai đoạn tới phải dựa trên nền nông nghiệp sinh thái, phù hợp với vùng miền gắn với quá trình sản xuất.

Theo đó, trước tiên phải ưu tiên sản xuất dựa trên áp dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số, đa dạng các hình thức tổ chức sản xuất năng động, liên kết theo chuỗi giá trị, tạo được động lực trong mọi thành phần kinh tế. Từ đó khó thu hút thanh niên ở lại làm việc và phát triển nông thôn, xây dựng nền nông nghiệp sinh thái toàn diện bền vững, có tính cạnh tranh.

Ông Lê Văn Nghị, Phó Chủ tịch Liên minh hợp tác xã Việt Nam, kiến nghị cần sớm có nghị quyết Trung ương mới về phát triển hợp tác xã, sửa đổi Luật Hợp tác xã năm 2012. Đầu tư hợp tác xã nông nghiệp khép kín từ sản xuất cho đến phân phối, liên kết các hợp tác xã nhỏ thành hợp tác xã đủ lớn để đấu giá dịch vụ đầu vào nhằm hạ giá thành sản phẩm.

"Đó là kinh nghiệm của thế giới trong 200 năm nay vì nhiều mô hình hợp tác xã nay đã trở thành các tập đoàn. Ví như sữa cô gái Hà Lan hiện đang chi phối 70% thị trường sữa thế giới. Liên kết để đủ lớn, đủ nguồn lực để có nguồn sản phẩm lớn", ông Nghị gợi mở.

Còn kiến trúc sư Hoàng Thúc Hào cho rằng trong xây dựng nông thôn mới gắn với đô thị hóa phải gắn với bảo vệ bản sắc cho nông thôn. Do vậy, việc hiện đại hóa gắn với chỉnh trang, sạch sẽ văn minh, mở rộng đường làng thôn xóm phải tính toán cẩn thận. Gắn dân cư gắn với phát triển kinh tế, tạo lập môi trường cảnh quan nông thôn.

Ông dẫn chứng nước Mỹ xây dựng khu công nghiệp sản xuất chip và trang trại tại nông thôn. Cho nên tại vùng nông thôn chỉ hội nhập những phần chung, còn giữ lại phần riêng. Qua đó giữ gìn, phát huy giá trị văn hóa bản địa, sử dụng.

"Phải làm sao để người nông dân có việc làm mà không phải tha phương ở đô thị, vẫn sống ở nông thôn nhưng sống như đô thị. Xây dựng lực lượng giai cấp nông dân thông minh, nâng cao trình độ cho nông dân", Kiến trúc sư Hoàng Thúc Hào nói.

Tăng thu nhập từ khai thác Facebook, Zalo

Kết luận hội thảo, ông Nguyễn Duy Hưng, Phó Trưởng Ban Kinh tế Trung ương, Phó Trưởng Ban Thường trực Ban chỉ đạo cho biết, các vấn đề được đặt ra tại hội thảo sẽ được tổng hợp để trình Trung ương cho ý kiến tại Hội nghị Trung ương 5 vào tháng 5/2022.

"Tập trung nỗ lực lo cho nông thôn là chiến lược đã được Đảng xác định. Hiện người dân sống ở nông thôn chiếm 62% dân số Việt Nam. Lo cho nông thôn là lo cho đa số người dân Việt Nam. Vì vậy cần đầu tư mạnh mẽ cho khoa học công nghệ để tái cơ cấu mạnh mẽ nông nghiệp", Phó Ban Kinh tế Trung ương nhấn mạnh.

Ông Hưng lưu ý, hiện nông thôn mới còn nhiều vấn đề đặt ra như thiếu bền vững về môi trường, về tiềm năng và kết nối giữa dịch vụ - công nghiệp - nông nghiệp. Trong đó, đáng lo ngại là môi trường tại các vùng nông thôn, nhất là vùng làng nghề đang báo động.

Dẫn chứng Hưng Yên có làng nghề tháo dỡ ắc quy có tỷ lệ ung thư rất cao, Phó Ban Kinh tế Trung ương nhấn mạnh, phải tái cơ cấu mạnh mẽ nông nghiệp, nông thôn cần song hành với đầu tư mạnh mẽ khoa học công nghệ để giảm thiểu tác hại.

"Chỉ có cách tạo việc làm cho người dân tại chỗ sẽ tránh việc phải tha hương. Nhà nước, các hiệp hội ngành nghề, doanh nghiệp, hợp tác xã cần tổ chức hướng dẫn bà con về thương mại điện tử", ông Hưng gợi ý.

Phó Ban Kinh tế Trung ương dẫn chứng vừa qua dịch Covid-19 nhưng nhiều vùng trong nước và trên thế giới vẫn bán được hàng nhờ quảng cáo trên các nền tảng trực tuyến như Facebook, Youtube, Zalo...