Quảng Bình: Làng cá chép đỏ ảm đạm trong dịp Tết ông Công, ông Táo

Làng Hữu Hậu, nay là Thượng Hậu, xã Võ Ninh, huyện Quảng Ninh (Quảng Bình) nổi tiếng với nghề nuôi cá chép đỏ, phục vụ Tết ông Công, ông Táo. Toàn thôn hiện có hơn 100 hộ dân nuôi cá.

Trước ngày tiễn Táo Quân về trời, chúng tôi đã có dịp trở lại với làng cá chép đỏ Thượng Hậu. Khác với mọi năm, năm nay làng cá chép nổi tiếng xứ Quảng ảm đạm hơn bao giờ hết. Nhiều diện tích ao nuôi cá của bà con bỏ hoang, một số hồ đã được cải tạo để trồng rau màu.

Cá chép đỏ được người dân thả giống ngay từ đầu năm và thu hoạch vào dịp 23 tháng chạp. Thế nhưng năm nay, do ảnh hưởng của lũ lụt vào tháng 10/2020, hầu hết diện tích hồ nuôi cá của người dân Thượng Hậu đều bị mất.

Cá được người dân nuôi suốt nhiều tháng ròng trôi theo dòng lũ, một phần thì bị sốc nước lũ mà chết, kéo theo công sức bà con "đổ xuống sông, xuống biển".

Bà Trần Thị Liền, thôn Thượng Hậu có 4 hồ nuôi cá chép đỏ. Như dịp Tết ông Công, ông Táo năm ngoái, những hồ cá này mang lại cho bà nguồn thu nhập gần 50 triệu đồng, số tiền này giúp bà Liền mua sắm, chi tiêu trong dịp Tết được dư giả hơn. Thế nhưng năm nay, những hồ cá của bà trơ đáy, không còn cá thu hoạch.

"Như thường lệ thì cứ dịp đầu năm là tôi thả cá, tiền giống bỏ ra thì không nhiều nhưng nuôi cá chép đỏ rất mất công sức, phải chăm cá mới phát triển nhanh và đẹp được. Đợt lũ vừa rồi, cá của gia đình tôi chết và trôi đi nhiều, chỉ còn lại hơn 20 con. Tết là trông đợi vào mấy ao cá, nhưng năm ni mất cả, Tết buồn rồi chú ạ", bà Liền buồn bã nói.

Tình cảnh của bà Liền cũng là thực trạng chung của làng cá chép đỏ Thượng Hữu hiện nay. Với hầu hết các hộ nuôi cá, hiện nay họ đang nỗ lực cải tạo, mua giống cá để triển khai mùa vụ mới.

Toàn thôn Thượng Hậu chỉ còn lại một số hộ bảo vệ được đàn cá trong trận lũ lịch sử. Những ngày này, họ cũng đang tất bật bơm hồ, thu hoạch cá chép để phục vụ ngày Tết ông Công, ông Táo. Nhiều hộ khác thì đang cố gắng thu hoạch, vớt vát lấy số ít cá hiếm hoi còn lại trong hồ. Mỗi hồ cá ngay sau khi thu hoạch đều được các tiểu thương đến thu mua tận nơi.

"Chỉ còn mấy hộ ở vùng cao hơn hoặc họ quây lưới kịp thời mới giữ được một ít cá để bán dịp Tết Ông Táo chứ còn lại thì chỉ vừa thả giống cá khác, hoặc đang cải tạo hồ để nuôi cá cho dịp Tết năm sau thôi. Những năm trước thì nhà nào ít cũng được chục triệu, có nhà thì kiếm được 40-50 triệu, nhưng năm nay do lũ nên mất trắng cả", ông Lê Văn Côi, một hộ dân khác chia sẻ.

Cũng vì lũ lụt, không còn cá chép đỏ để phục vụ Tết ông Công, ông Táo, nhiều tiểu thương thu mua cá đến rồi lại về tay không, không có cá để cung ứng ra thị trường, dù giá cả vẫn ổn định, có phần cao hơn các năm trước.

"Cá ở Thượng Hậu không có, chỉ được mấy hộ còn giữ được cá thì họ tranh nhau mua hết rồi. Giá cá chép đỏ tăng lên nhưng các hộ nuôi không có bán, bọn tôi thì chẳng có mà mua. Đành phải nhập cá từ các tỉnh khác về phục vụ trong ngày mai", chị Minh, một tiểu thương đi thu mua cá  cho hay.

Những người dân ở làng Hữu Hậu cũng cho biết, nghề nuôi cá chép đỏ rất đặc thù và có cái dễ, cái khó khác nhau. Dễ là bởi thức ăn của cá chép đỏ khá đơn giản, chủ yếu là tận dụng nguồn thực vật phù du, ít tốn kém nhưng thời gian nuôi kéo dài cũng kéo theo lo dịch bệnh. Bên cạnh đó giá cả cũng phụ thuộc vào thị trường.

Là vùng quê sống chủ yếu bằng nghề nông nên dường như cả cái Tết của các gia đình nơi đây hầu như trông chờ cả vào tiền bán cá trong ngày ông Công, ông Táo. Thế nhưng vì lũ lụt, người nuôi cá Thượng Hậu đã không còn một cái Tết như kỳ vọng.

Ông Nguyễn Duy Tiễn, Chủ tịch UBND xã Võ Ninh cho hay, trận lũ vào đợt tháng 10/2020 đã khiến địa phương này thiện hại nặng nề, trong đó ảnh hưởng rất lớn đến các hộ nuôi cá chép đỏ.

Hiện chính quyền đại phương cũng đang nỗ lực cùng người người dân, hỗ trợ giống cũng như tạo mọi điều khiện để các hộ dân khởi động vụ cá mới. Phía chính quyền xã Võ Ninh cũng đang phối hợp với các đơn vị định hướng, nâng cao kỹ thuật nuôi trồng cho bà con để tăng năng suất, không chỉ cá chép đỏ mà còn nhiều loại cá khác.

Bên cạnh đó cũng sẽ tìm thị trường ổn định, giúp bà con phát triển ổn định, bền vững, góp phần đưa làng cá chép đỏ ngày càng phát triển, đi lên.