Phát hiện hơn 520 tỉ đồng nợ BHXH qua giám sát tại 4 tỉnh

Thứ tư, 08/04/2015 - 16:46

(Dân trí) - “Trong năm 2013 và 9 tháng đầu năm 2014, công tác giám sát đã triển khai tại 4 tỉnh với hơn 5.200 đơn vị đang sử dụng 152.000 lao động. Số nợ BHXH được phát hiện là hơn 520 tỉ đồng. Nhiều vi phạm được phát hiện như chưa ký hợp đồng lao động, trốn đóng BHXH, chậm đóng tiền và chốt sổ BHXH…”

Đóng BHXH là cách để dành cho người lao động khi về hưu (Ảnh minh họa)

Ông Mai Đức Chính - Phó Chủ tịch Tổng LĐLĐ Việt Nam, Trưởng đoàn giám sát - báo cáo kết quả giám sát thực hiện pháp luật BHXH tại 4 tỉnh Bắc Giang, Hưng Yên, Bà Rịa Vũng Tàu và Tiền Giang. Chương trình do Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, TổngLĐLĐ VN, Bộ LĐ-TB&XH tổ chức chiều 8/4 tại Hà Nội.

Bên cạnh công tác giám sát chung, đoàn giám sát đã trực tiếp làm việc tại 12 doanh nghiệp. Các doanh nghiệp trên đều có tình trạng đóng chậm BHXH. Những vi phạm BHXH chủ yếu ở những điểm sau: 7/12 doanh nghiệp chưa thực hiện ký HĐLĐ và đăng ký tham gia BHXH, BHYT, BHTN đầy đủ, kịp thời cho người lao động.

Nhiều doanh nghiệp chưa đăng ký đóng BHXH cho người lao động lớn tuổi đang làm việc thường xuyên tại doanh nghiệp. Theo báo cáo của doanh nghiệp có 867 người lao động thuộc diện phải tham gia BHXH, BHTN nhưng chưa tham gia BHXH bắt buộc.

Ông Mai Đức Chính cũng cho biết, 4/12 doanh nghiệp đóng chậm, đóng thiếu tiền BHXH với số tiền lớn và thời gian dài; 8/12 doanh nghiệp thường đóng chậm từ 1 - 2 tháng chưa đúng với quy định tại khoản 1 Điều 18 Luật BHXH.

Thông qua giám sát trực tiếp, nhiều doanh nghiệp đã đóng BHXH và giúp thu về cho quỹ BHXH được trên 7 tỉ đồng (trường hợp công ty Cổ phần May Bắc Giang đã nộp tiền BHXH của tháng 9/2014 cho 10.000 lao động tương đương là 6 tỉ đồng trước khi đoàn đến giám sát và Công ty TNHH MTV Dịch vụ khảo sát và công trình ngầm PTSC nộp 1,8 tỉ đồng ngay sau hôm đoàn kết thúc giám sát).

“Khi Chính phủ công bố mức lương tối thiểu vùng mới thì doanh nghiệp ký lại HĐLĐ hoặc bổ sung phụ lục hợp đồng để làm căn cứ đóng BHXH, nhưng thấp hơn nhiều so với tiền lương thực lĩnh của NLĐ” - ông Mai Đức Chính cho biết.

Một hiện tượng đáng lo ngại, số doanh nghiệp nợ BHXH kéo dài, hàng tháng đều trích tiền đóng BHXH từ tiền lương, tiền công của người lao động nhưng không đóng vào quỹ BHXH. Thay vào đó, doanh nghiệp chỉ đóng theo kiểu “trừ nợ dần” vào quỹ BHXH làm ảnh hưởng lớn đến quyền lợi hưởng BHXH của người lao động.

Kết quả giám sát cũng cho thấy, một số doanh nghiệp sai phạm trong việc sử dụng lao động thời vụ, có hiện tượng lao động nữ nghỉ hết 6 tháng thai sản là nghỉ việc, sử dụng thường xuyên học sinh học nghề, ký hợp đồng dưới 3 tháng đối với lao động làm việc thường xuyên nhưng không trọn ngày, trọn giờ.

“Đề nghị Bảo hiểm xã hội Việt Nam chỉ đạo BHXH 4 tỉnh, thành phố được giám sát thực hiện thu BHXH đúng, đủ theo theo quy định tại điểm c khoản 3 Điều 7 Nghị định số 49/2013/NĐ-CP ngày 14/5/2013 của Chính phủ” - ông Mai Đức Chính cho biết.

Ông Mai Đức Chính cho biết: “Nhưng doanh nghiệp trên chỉ ký hợp đồng lao động thời vụ hoặc hợp đồng học nghề để tránh tham gia BHXH bắt buộc cho người lao động” .

Bên cạnh đó, tình trạng chốt sổ và trả sổ BHXH cho người lao động sau khi người lao động thôi việc còn chưa đầy đủ, đúng quy định. Tại thời điểm giám sát, hơn 850 sổ BHXH doanh nghiệp giữ lại không trả cho người lao động khi người lao động đã nghỉ việc.

Đa số doanh nghiệp đều không biết quy định của BHXH Việt Nam là sau 12 tháng nghỉ việc người lao động không đến nhận sổ BHXH thì doanh nghiệp phải bàn giao lại sổ BHXH cho cơ quan BHXH quản lý.

Hoàng Mạnh

Qua kiểm tra, đoàn giám sát đã đề xuất nhiều kiến nghị.

Kiến nghị Quốc hội xem xét bổ sung tội danh trốn đóng BHXH và tội chiếm dụng tiền đóng BHXH của người lao động vào Bộ luật Hình sự (sửa đổi).

Kiến nghị với Chính phủ có giải pháp xử lý nợ BHXH ở các doanh nghiệp không còn hoạt động, phá sản hoặc có chủ là người nước ngoài bỏ trốn khỏi Việt Nam; khoanh nợ BHXH cho những doanh nghiệp thực sự khó khăn để đảm bảo quyền lợi cho người lao động và cả doanh nghiệp.

Kiến nghị cấp có thẩm quyền giải quyết và đảm bảo quyền lợi của người lao động ở các doanh nghiệp nợ BHXH trên địa bàn 4 tỉnh được giám sát nói riêng và toàn quốc nói chung.