Những mô hình giảm nghèo bền vững tiêu biểu giai đoạn 2012-2025
(Dân trí) - Chương trình Mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2012-2025 triển khai từ vùng cao Tây Bắc đến Đồng bằng sông Cửu Long. Loạt mô hình sinh kế đã giúp người dân nâng cao thu nhập, thoát nghèo, vươn lên phát triển kinh tế bền vững.
Tại huyện Mường Chà, tỉnh Điện Biên, mô hình trồng bí xanh bước đầu chỉ có 10 hộ dân tham gia với diện tích 2,6ha. Tuy nhiên, nhờ sự hỗ trợ thiết thực từ Chương trình Mục tiêu quốc gia, diện tích này nhanh chóng mở rộng lên hơn 20ha sau ba năm.
Hợp tác xã Nam Dương đứng ra bao tiêu sản phẩm, tạo đầu ra ổn định và giúp người dân an tâm sản xuất. Đây là một trong những mô hình điển hình cho thấy rõ hiệu quả của việc hỗ trợ sinh kế phù hợp với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng và tập quán canh tác của người dân địa phương.

Mô hình nuôi trâu được triển khai tại tỉnh Bạc Liêu.
Cũng tại tỉnh Điện Biên, mô hình trồng khoai sọ ở xã Trung Thu, huyện Tủa Chùa, đã thu hút sự tham gia của hơn 300 hộ dân, với tổng diện tích canh tác lên tới 40ha. Hợp tác xã H'Mông đảm nhận việc cung cấp giống và bao tiêu nông sản, đảm bảo đầu ra cho bà con.
Chị Sùng Thị Pằng, một nông dân ở bản Phô, chia sẻ: “Gia đình tôi trồng khoảng 3ha khoai sọ, thu lợi nhuận từ 15 đến 18 triệu đồng mỗi vụ. Nhờ sự hỗ trợ về giống, phân bón và kỹ thuật từ dự án, chúng tôi đã có thể cải thiện thu nhập và thoát nghèo bền vững”.
Cùng với đó, tại huyện Nậm Pồ, tỉnh Điện Biên, mô hình nuôi ong rừng được triển khai tại hai xã Chà Nưa và Chà Cang, ban đầu với 300 đàn ong cho 30 hộ dân. Đến năm 2023, số lượng đàn đã tăng lên 346, với sản lượng mật đạt gần 1.800 lít/năm. Tổng doanh thu lên đến gần 450 triệu đồng, trung bình mỗi hộ thu được lợi nhuận khoảng 15 triệu đồng.
Ông Lò Văn Cương, một trong những hộ tham gia mô hình cho biết: “Trước đây, gia đình tôi chủ yếu làm nông, thu nhập bấp bênh. Từ khi tham gia mô hình nuôi ong, chúng tôi có thêm nguồn thu từ mật ong, được hỗ trợ kỹ thuật và cả thị trường tiêu thụ”.
Tại huyện Tháp Mười, tỉnh Đồng Tháp, mô hình hỗ trợ chăn nuôi và trồng trọt cho 42 hộ nghèo đã được triển khai hiệu quả ở các xã Mỹ Đông, Láng Biển, Mỹ An và Hưng Thạnh. Các hộ được hỗ trợ vốn từ 20 đến 40 triệu đồng để phát triển sản xuất. Kết quả, 14 hộ đã thoát khỏi diện nghèo và cận nghèo. Cách làm này không chỉ giúp hộ dân có điều kiện đầu tư sinh kế, mà còn góp phần thay đổi tư duy sản xuất, quản lý tài chính trong dân cư nông thôn.
Không chỉ tập trung vào sản xuất nông nghiệp, nhiều địa phương đã chú trọng đào tạo nghề và giải quyết việc làm như tại TP Hồng Ngự, tỉnh Đồng Tháp. Tại đây, 17 lớp dạy nghề đã được mở cho hơn 400 học viên là người nghèo và lao động thu nhập thấp. Sau khóa học, phần lớn người học được giới thiệu việc làm hoặc tự khởi nghiệp tại địa phương, giúp họ có thu nhập ổn định và từng bước thoát nghèo.
Tỉnh Bạc Liêu cũng là điểm sáng với các mô hình sinh kế đa dạng như chăn nuôi trâu, lợn, dê, chồn hương, nuôi cá lưới trên sông, trồng rau má, rau cần nước... Năm 2024, tỉnh đã xây mới và sửa chữa gần 3.000 căn nhà cho hộ nghèo, cận nghèo, với tổng kinh phí trên 113 tỷ đồng. Những hỗ trợ đồng bộ này giúp người dân an cư, lạc nghiệp và tạo nền tảng phát triển kinh tế gia đình.
Tại xã Phúc Ứng, huyện Sơn Dương, tỉnh Tuyên Quang, công tác đào tạo nghề được triển khai sâu rộng, giúp hàng nghìn lượt lao động, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số, có tay nghề và tham gia hiệu quả vào lao động sản xuất. Nhờ đó, tỷ lệ hộ nghèo giảm qua từng năm.
Các mô hình kể trên cho thấy hiệu quả rõ rệt từ việc triển khai Chương trình Mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững. Không chỉ cải thiện thu nhập, chương trình còn giúp thay đổi tư duy sản xuất, nâng cao năng lực và khơi dậy tinh thần tự lực của người dân. Việc nhân rộng các mô hình phù hợp với điều kiện từng vùng miền sẽ là chìa khóa quan trọng để hướng đến một Việt Nam không còn đói nghèo, phát triển toàn diện và bền vững trong tương lai.
Chương trình Mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2012–2025 được Chính phủ triển khai nhằm hỗ trợ người nghèo và hộ nghèo tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản, phát triển sinh kế, nâng cao thu nhập và từng bước thoát nghèo một cách bền vững.