Mai Châu: Đổi thay từ chính sách hỗ trợ sinh kế, du lịch cộng đồng

Khơi dậy tiềm năng từ du lịch cộng đồng

Xã Mai Châu có diện tích hơn 147km², dân số gần 18.500 người, trong đó trên 90% là đồng bào dân tộc thiểu số. Trước đây, nhiều vùng trong xã thuộc diện đặc biệt khó khăn. Tuy nhiên, với cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ, khí hậu trong lành và bản sắc văn hóa đặc trưng của đồng bào Thái, Mường, Mai Châu có nhiều lợi thế để phát triển du lịch cộng đồng.

Trước đó, chính quyền xã đã vận động các hộ dân mạnh dạn mở homestay (nơi nghỉ dưỡng), đồng thời phối hợp Trung tâm Dạy nghề huyện tổ chức lớp đào tạo kỹ năng quản lý du lịch cộng đồng. Hơn 30 học viên được học thực hành các kỹ năng lễ tân, phục vụ, quảng bá, tổ chức trải nghiệm; nhiều hộ được tiếp cận vốn vay ưu đãi để đầu tư cơ sở vật chất.

Đến nay, Mai Châu đã có ba điểm du lịch cộng đồng, mỗi năm đón khoảng 1.500-1.700 lượt khách, trong đó có nhiều du khách quốc tế. Du lịch đã trở thành nguồn thu nhập quan trọng, góp phần giữ gìn văn hóa truyền thống và cải thiện đời sống của người dân.

Câu chuyện của chị Hà Thị Nhung, bản Thành Sơn là một minh chứng. Trước đây, gia đình chị chỉ trồng ngô, sắn trên nương, thu nhập bấp bênh. Sau khi chị tham gia lớp đào tạo du lịch cộng đồng, được hỗ trợ vay 100 triệu đồng từ nguồn vốn ưu đãi để sửa nhà thành homestay.

Nhờ biết tận dụng lợi thế cảnh quan và phục vụ chuyên nghiệp, mỗi năm gia đình chị đón hàng trăm lượt khách, thu nhập tăng gấp bốn lần so với trước, chính thức thoát nghèo năm 2022.

“Không chỉ cải thiện kinh tế, tôi còn tự hào khi được giới thiệu nét đẹp văn hóa Thái tới du khách”, chị Nhung chia sẻ.

Đa dạng mô hình sinh kế, bứt phá hạ tầng

Song song với phát triển du lịch, Mai Châu chú trọng hỗ trợ sản xuất nông nghiệp, từng bước hình thành các sản phẩm đặc trưng. Từ nguồn vốn Chương trình Mục tiêu quốc gia, xã đã triển khai nhiều mô hình hiệu quả như hỗ trợ giống bò lai, mở rộng diện tích ngô lai, lạc, khoai sọ, khoai lang, tỏi tía. Một số sản phẩm đã được xây dựng nhãn hiệu tập thể như dệt thổ cẩm Thái Mai Châu, tỏi tía Thành Sơn, ngô nếp Thung Khe, góp phần nâng cao giá trị và sức cạnh tranh.

Xã cũng thu hút đầu tư vào các dự án quy mô lớn, điển hình là Noong Luông Retreat, khu nông nghiệp công nghệ cao kết hợp du lịch với diện tích hơn 118ha, tổng vốn 359 tỷ đồng. Một nửa diện tích dự án dành cho sản xuất rau củ quả sạch, cây giống, dược liệu; phần còn lại phát triển khu nghỉ dưỡng cao cấp, tạo việc làm cho nhiều lao động địa phương.

Hạ tầng vùng đồng bào dân tộc thiểu số tiếp tục được cải thiện nhờ huy động nguồn lực từ ba chương trình mục tiêu quốc gia: xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững và phát triển kinh tế - xã hội vùng dân tộc thiểu số, miền núi. Hàng chục công trình điện, đường, trường, trạm đã được xây mới hoặc nâng cấp, rút ngắn khoảng cách phát triển giữa vùng thuận lợi và vùng khó khăn.

Năm 2025 là năm nước rút của giai đoạn 2021-2025, xã Mai Châu đang tập trung giải ngân vốn, tháo gỡ vướng mắc thủ tục để đảm bảo tiến độ các dự án. Định hướng thời gian tới, xã sẽ phát triển kinh tế theo hướng xanh - kết hợp du lịch cộng đồng, dịch vụ và nông nghiệp chất lượng cao; khu vực trung tâm đẩy mạnh du lịch trải nghiệm, vùng cao như Thành Sơn hướng tới du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng và trồng dược liệu dưới tán rừng.

Với quyết tâm và hướng đi đúng, Mai Châu đang từng bước trở thành điểm sáng về phát triển kinh tế - xã hội gắn với bảo tồn bản sắc văn hóa, nâng cao đời sống đồng bào dân tộc thiểu số.

Thanh Hòa