Bài 11:
Lời kêu cứu từ Ả Rập Xê Út: Chính thức thu giấy phép của công ty dùng trụ sở "ma"!
(Dân trí) - Sau loạt bài điều tra dài kỳ của Báo Dân trí, ngày 15/3, Bộ LĐ-TB&XH đã ban hành Quyết định số 400/QĐ-LĐTBXH về việc thu hồi giấy phép hoạt động dịch vụ đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài của Công ty cổ phần Phát triển nguồn lực và dịch vụ dầu khí Việt Nam (viết tắt là Cty Petromanning).
Quyết định thu hồi Giấy phép hoạt động dịch vụ đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài của Công ty cổ phần Phát triển nguồn lực và dịch vụ dầu khí Việt Nam theo quy định tại Điểm a, Khoản 2, Điều 15 Luật người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng.
Cũng theo nội dung Quyết định trên, Công ty cổ phần nguồn và dịch vụ dầu khí Việt Nam phải thực hiện các trách nhiệm theo quy định tại Điều 24 Luật người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng và Điểm b, Khoản 7, Mục I Thông tư số 21/2017/TT-BLĐTBXH.
Quyết định trên có hiệu lực từ ngày 15/3/2017.
Trao đổi với PV Dân trí, ông Tống Hải Nam - Cục Phó Cục Quản lý lao động ngoài nước (Bộ LĐ-TB&XH), cho biết thêm nhiều thông tin liên quan.
Trên cơ sở 11 sai phạm do Thanh tra Bộ LĐ-TB&XH phát hiện trong quá trình thanh tra Công ty Petromaning, Cục quản lý lao động ngoài nước nhận thấy sai phạm chưa làm thủ tục đổi giấy phép đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng là rất nghiêm trọng.
Theo ông Tống Hải Nam, quy định tại Điều 11 của Luật người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng, có ghi rõ: Trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày được cấp lại Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, doanh nghiệp dịch vụ gửi hồ sơ đổi Giấy phép đến Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội; quá thời hạn này mà doanh nghiệp không gửi hồ sơ đổi Giấy phép thì Giấy phép mặc nhiên hết hiệu lực.
Ông Nguyễn Tiến Tùng - Chánh Thanh tra Bộ LĐ-TB&XH nói về những sai phạm của Công ty Petromaning.
“Trong khi đó, Giấy phép kinh doanh của Công ty Petromaning đã được đổi mới từ ngày 1/8/2016. Trong vòng 30 ngày, doanh nghiệp trên phải có hồ sơ đổi giấy phép lên Cục trước ngày 1/9/2016. Tuy nhiên, sau đó tới 180 ngày, khi Thanh tra vào làm việc (tháng 3/2017), doanh nghiệp vẫn chưa có hồ sơ gửi lên” - ông Tống Hải Nam cho biết.
Theo ông Tống Hải Nam, giấy phép cũ của Công ty đã hết hiệu lực và đó là lý do để Cục Quản lý lao động ngoài nước trình lãnh đạo Bộ LĐ-TB&XH ra quyết định thu hồi giấy phép của Công ty Petromaning, căn cứ theo Điểm a, Khoản 2, Điều 15 Luật người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng.
Theo Khoản 2, Điều 15 Luật người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng, doanh nghiệp dịch vụ bị thu hồi Giấy phép khi không làm thủ tục đổi Giấy phép hoặc không được đổi Giấy phép...
Trước đó, theo yêu cầu của Bộ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Đào Ngọc Dung, cơ quan Thanh tra Bộ LĐ-TB&XH đã tiến hành thanh tra đột xuất Công ty Petromaning và kết luận 11 sai phạm như:
Công ty Petromanning chưa đổi Giấy phép hoạt động dịch vụ đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài khi thay đổi Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh; Chưa báo cáo danh sách người lao động đi làm việc ở nước ngoài gửi cơ quan đại diện ngoại giao, lãnh sự Việt Nam ở nước sở tại.
Hợp đồng đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài ký với người lao động của công ty này có các nội dung chưa phù hợp với quy định của pháp luật: Hợp đồng đưa người lao động đi làm việc tại Đài Loan (Trần Quang Cường, ký ngày 15/01/2017; Khuất Thị Quỳnh, ký ngày 19/01/2017; Huỳnh Thị Xuân Thu, ký ngày 06/10/2015; Phạm Trung Trọng, ký ngày 14/01/2015; Ngô Văn Doanh, ký ngày 22/11/2016) Điều 2 của hợp đồng quy định tiền môi giới người lao động có trách nhiệm tự chi trả cho đối tác nước ngoài khi nhập cảnh; Hợp đồng đưa người lao động đi làm việc tại Ả rập - Xê út không ghi nội dung người lao động được nghỉ hàng năm 15 ngày theo nội dung hợp đồng cung ứng đã đăng ký với Cục Quản lý lao động ngoài nước.
Hợp đồng với một số lao động đi làm việc ở Ả rập - Xê út của Công ty Petromanning không đảm bảo ít nhất 05 ngày trước khi người lao động xuất cảnh như: Lao động phạm Thị Thu Hoa, ký hợp đồng ngày 20/12/2016, xuất cảnh ngày 21/12/2016; lao động Đỗ Thị Hà, ký hợp đồng ngày 01/9/2015, xuất cảnh ngày 05/9/2015…
Cùng ngày, Bộ LĐ-TB&XH cũng ban hành Quyết định số 401/QĐ-LĐTBXH về việc thu hồi Giấy phép hoạt động dịch vụ đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài của Công ty Cổ phần Hàng Hải Đông Đô. Căn cứ thu hồi dựa trên Điểm a, Khoản 2, Điều 15 Luật người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng.
Công ty này thông báo tuyển dụng người lao động đi làm việc tại Đài Loan không ghi số lượng người cần tuyển, nơi làm việc, quyền và nghĩa vụ cơ bản của người lao động trong thời gian làm việc tại nước ngoài; Giáo viên bồi dưỡng kiến thức cần thiết cho người lao động trước khi đi làm việc ở nước ngoài chưa đảm bảo đủ điều kiện theo quy định (11 giáo viên chưa có chứng nhận tham gia lớp tập huấn nghiệp vụ chuyên môn và sư phạm do Cục Quản lý Lao động ngoài nước tổ chức).
Công ty đơn phương thanh lý hợp đồng khi chưa gửi thông báo bằng thư bảo đảm ba lần đến người lao động trong thời gian một trăm tám mươi ngày kể từ ngày người lao động chấm dứt hợp đồng lao động; Thu tiền của lao động Trương Thị Nhang đi làm việc ở Ả rập - Xê út về nước trước thời hạn số tiền là 3.000 Đô la Mỹ, nhiều hơn mức quy định của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội.
Công ty Petromanning không thu tiền môi giới của người lao động, người lao động nộp trực tiếp tiền môi giới cho đối tác nước ngoài khi nhập cảnh đi làm việc; Công ty thu tiền dịch vụ của 04 lao động đi làm việc ở Đài Loan (Trần Quang Cường, Huỳnh Thị Xuân Thu, Phạm Trung Trọng, Lê Văn Út) trước khi ký hợp đồng dịch vụ.
Sai phạm thứ 11 theo Kết luận thanh tra là Công ty Petromanning chưa thanh lý hợp đồng với 25 lao động (23 lao động bỏ trốn tại Đài Loan và Nhật Bản; 02 lao động làm việc tại Ả rập - Xê út về nước trước thời hạn).
Từ tháng 2/2017, Báo Dân trí đã thực hiện loạt bài về bảo vệ quyền lợi lao động đi xuất khẩu lao động tại Ả rập xê út. Sau khi tiếp nhận Đơn kêu cứu của các nữ lao động được Công ty Petromanning đưa sang Ả Rập Xê Út, PV Dân trí đã vào cuộc điều tra làm rõ nhiều sự bất thường trong hoạt động của công ty này.
Công ty Petromanning đã dùng địa chỉ “ma” trong các bản hợp đồng đưa người lao động đi xuất khẩu. Cụ thể, tại Hợp đồng đưa người lao động đi làm việc có thời hạn tại Ả Rập Xê Út số KSA - 352/2016/PTT, Công ty Petromanning ký với người lao động là chị Trương Thị Nhang không hề ghi rõ thời gian ký hợp đồng.
Theo đơn kêu cứu của chị Nhang gửi Báo Dân trí, ngày 21/9/2016, chị được Công ty Petromanning sắp xếp bay sang Ả Rập Xê Út theo hợp đồng đã ký kết trên. Chị Nhang cho biết, hợp đồng đó được ký kết trước khi chị bay khoảng 5 ngày, tức là khoảng ngày 16/6/2016.
Cũng tại bản hợp đồng bỏ trống thời gian này, trụ sở công ty được ghi rõ: Tầng 10 Maple Tower, Lô C2L, Cụm sản xuất TTCN và CN nhỏ phường Dịch Vọng Hậu - Cầu Giấy (Hà Nội).
Tuy nhiên, sáng ngày 23/2, PV Dân trí đã đến trực tiếp địa chỉ Tầng 10 Maple Tower thì không hề có việc nơi đây đang được sửa chữa. Xác nhận và cung cấp thông tin chính thức cho Báo Dân trí, đại diện Công ty cổ phần Hương Giang, chủ sở hữu của toà nhà Maple Tower khẳng định: Công ty Petromanning đã chính thức thanh lý hợp đồng thuê văn phòng tại tầng 10 và rời khỏi toà nhà này vào ngày 1/2/2016.
Đại diện Công ty Hương Giang còn cho biết thêm, đã có nhiều đơn vị đến địa chỉ này tìm Công ty Petromanning, nhất là cơ quan thi hành án nhưng không thấy vì họ đã chấm dứt hợp đồng thuê trụ sở từ lâu.
Hoàng Mạnh - Anh Thế