Khánh Hòa: Được trao “cần câu”, nhiều hộ vươn lên thoát nghèo

Trong đó, hai huyện miền núi Khánh Sơn, Khánh Vĩnh được Thủ tướng công nhận thoát khỏi huyện nghèo năm 2025. Không chỉ chú trọng đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng vùng nghèo, nhiều hộ nghèo ở Khánh Hòa được hỗ trợ nhà ở, điều kiện sản xuất để vươn lên thoát nghèo.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến cái nghèo, như thiếu đất, thiếu vốn sản xuất. Có gia đình vì không may mắn mắc phải bệnh hiểm nghèo, tiền bạc, tài sản phải “ra đi” để giành lấy sự sống, mất mát trụ cột lao động thu nhập chính. Có gia đình làm ăn thất bại do tính toán sai lầm, hoặc không nắm bắt kỹ thuật trong sản xuất.

Nắm bắt được hoàn cảnh cụ thể từng hộ nghèo, chính quyền, mặt trận, đoàn thể ở cơ sở tỉnh Khánh Hòa đã lên phương án, hỗ trợ cụ thể tùy theo điều kiện từng hộ gia đình để đáp ứng nhu cầu của hộ nghèo theo phương châm “trao cần câu chứ không cho con cá”.

Nhờ vậy mà nhiều hộ nghèo ở Khánh Hòa, nhất là hộ nghèo vùng đồng bào miền núi, dân tộc được quan tâm hỗ trợ xây dựng nhà ở theo chương trình xóa nhà tạm, được vay vốn phát triển sản xuất, trồng các loại cây phù hợp với thổ nhưỡng tại địa phương cho năng suất, thu nhập cao và quan trọng nhất là ý chí tự lực vươn lên thoát nghèo của bà con. 

Vợ chồng anh Cao Nghĩa và chị Cao Thị Thiểu ở tổ 5, xã Khánh Vĩnh (mới) là hộ gia đình người dân tộc Raglai vừa mới thoát nghèo vào cuối năm 2023. Trong căn nhà nhỏ gọn gàng, sạch sẽ mới được sửa chữa lại vào đầu năm, chị Thiểu vui vẻ cho biết, trước đây, gia đình là hộ nghèo, được nhà nước hỗ trợ xây dựng, nay gia đình đã thoát nghèo, vợ chồng dành dụm được ít tiền sửa chữa lại cho tươm tất, rồi chị cũng mở quầy tạp hóa buôn bán nhỏ cho người dân trong vùng kiếm thêm thu nhập.

Chị Thiểu cho biết thêm, trước đây, vì mới cưới nhau, vợ chồng chưa có việc làm ổn định, đất nông nghiệp chỉ là vườn đồi trồng bắp, mì không có thu nhập là bao. Nay gia đình thoát khỏi hộ nghèo là vì ông xã đã có việc làm ổn định ở Công ty TNHH Minh Khôi. Ông xã làm công nhân buôn bán vật liệu xây dựng, lương tháng khoảng 7 triệu đồng, được công ty thực hiện đầy đủ các chế độ chính sách như đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế. Còn chị ở nhà vừa chăm sóc hai đứa con, buôn bán tạp hóa tại nhà, lúc rảnh đi làm thuê, mướn trong vùng, công ngày 230.000 đồng.

Gia đình chị Thiểu cũng được Ngân hàng Chính sách cho vay 30 triệu đồng trồng 9 sào keo (9.000m2) được 1 năm. Theo ông Nguyễn Quang Luyên, Tổ trưởng Tổ vay vốn tổ 5, thường cây keo đầu tư khoảng 5 năm mới thu hoạch, bình quân 1ha keo cho thu nhập 50-100 triệu đồng, tùy chất lượng vườn keo. Chị Thiểu cho biết, hiện nay nguồn thu nhập của vợ chồng chị vừa đủ chi tiêu cho cuộc sống hàng ngày, vừa tích lũy đầu tư vườn keo, lấy ngắn nuôi dài, sau một thời gian thu hoạch keo là có của để dành.

Anh Tuyền ở thôn Dốc Gạo, xã Khánh Sơn (mới) chia sẻ, ngôi nhà cũ tạm bợ, dột nát, bao năm qua, gia đình vẫn chưa có tiền để sửa chữa lại. Nay được nhà nước hỗ trợ 20 triệu đồng, gia đình bỏ thêm 40 triệu đồng nữa sửa chữa và cơi nới thêm để mùa mưa bão này có nơi ở mới tránh mưa nắng.

Số tiền mà anh Tuyền bỏ thêm vào là nhờ vụ thu hoạch 2 sào sầu riêng và 6 sào cà phê vừa qua của gia đình. Anh Tuyền cho hay, sầu riêng mới bắt đầu vụ thu bói cũng chưa đáng kể nhưng vì gia đình chủ yếu lấy công làm lời nên thu nhập từ đợt sầu riêng vừa rồi, cũng dư được tiền sửa chữa, cơi nới thêm ngôi nhà.

Sự tích lũy của gia đình anh Bo Bo Ngọc Tuyền là từ bài toán đơn giản nhưng không phải ai cũng làm được, phải bắt đầu từ ý chí, nghị lực vươn lên. Khi vay vốn 100 triệu đồng từ Ngân hàng Chính sách xã hội để đầu tư trồng sầu riêng, cà phê, trong khoảng thời gian chăm sóc đợi cây cho bói quả đến thu hoạch chính vụ cũng mất 4-5 năm. Khoảng thời gian này chính là lúc thực hiện bài toán lấy ngắn nuôi dài. Lúc này, gia đình anh ngoài chăm sóc sầu riêng, cà phê, thời gian rảnh rỗi đi làm thuê, mướn lấy tiền chi tiêu sinh hoạt gia đình và mua phân, thuốc trừ sâu chăm bón cây trồng.

Từ lúc cây sầu riêng phát triển mang lại hiệu quả kinh tế cao ở Khánh Sơn không chỉ giúp bao hộ gia đình nghèo khó vươn lên thoát nghèo bền vững, rồi trở thành hộ khá giả mà còn mang lại việc làm cho nông dân trong vùng, nhất là các hộ gia đình đồng bào dân tộc thiểu số.

Người Raglai có đất sản xuất nhưng chưa có kinh nghiệm, kỹ thuật sản xuất, khi đi làm thuê, mướn cho các hộ trồng sầu riêng khá giả trong vùng đã tích lũy được kinh nghiệm sản xuất, kỹ thuật canh tác sầu riêng, có thu nhập để đầu tư trồng sầu riêng. Bên cạnh đó, được nhà nước hỗ trợ vốn vay ưu đãi tín dụng chính sách từ Ngân hàng Chính sách xã hội đã mạnh dạn đầu tư trồng sầu riêng mang lại thu nhập cao, vươn lên thoát nghèo bền vững.

Gia đình anh Bo Bo Ngọc Tuyền là một ví dụ điển hình. Từ hộ nghèo năm 2009, rồi vượt qua hộ nghèo đến hộ cận nghèo, đến năm 2021 thì trở lại hộ nghèo vì theo anh Tuyền, lúc này do dịch Covid-19 ở nhà không có việc làm, nhà nước lại nâng chuẩn nghèo đa chiều nên gia đình thành “tái nghèo”. Đời sống kinh tế gia đình lúc này thu nhập bấp bênh. Đất đai nhiều nhưng chỉ trồng keo, mà keo thì đợi đến 7 năm mới thu hoạch. Mỗi sào keo chỉ bán được 5-6 triệu đồng.

Bây giờ gia đình Bo Bo Ngọc Tuyền đã có 2 sào (0,2ha) sầu riêng, năm tới đã vào thu hoạch chính vụ. Nếu tính bình quân mỗi sào cho 1 tấn, với giá 70.000 đồng/kg như vụ rồi thì vụ tới 2 sào sầu riêng của gia đình anh cũng cho thu nhập hơn 140 triệu đồng, chưa kể 6 sào cà phê. Đây chính là nguồn thu nhập căn cơ từ nguồn phát triển sản xuất kinh tế hộ từ cây trồng chủ lực ở địa phương, giúp cho bà con dân tộc thiểu số thoát nghèo bền vững, vươn lên làm ăn khá giả. Gia đình Bo Bo Ngọc Tuyền đã thoát khỏi danh sách hộ nghèo vào cuối năm 2023.

Theo ông Hồ Đắc Thích, Giám đốc Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Khánh Hòa, trong năm qua, nguồn vốn tín dụng chính sách xã hội đã giúp hàng chục nghìn lượt hộ nghèo, hộ cận nghèo và các đối tượng chính sách khác được vay vốn, tạo việc làm, xây dựng, sửa chữa công trình nước sạch và nhà vệ sinh hợp chuẩn, sản xuất kinh doanh vùng khó khăn.

“Để vốn tín dụng chính sách tiếp tục là đòn bẩy thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội vùng cao, giúp hộ nghèo, hộ cận nghèo có vốn sản xuất, nâng cao thu nhập, góp phần giảm nghèo bền vững, Ngân hàng Chính sách xã hội sẽ tiếp tục thực hiện quản lý vay vốn một cách hiệu quả, nhằm đảm bảo đúng đối tượng thụ hưởng, nguồn vốn vay được sử dụng đúng mục đích. Tiếp tục chỉ đạo thực hiện đồng bộ các giải pháp củng cố và nâng cao chất lượng hoạt động tín dụng chính sách trên địa bàn. Đồng thời, tăng cường công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của hộ dân trong việc sử dụng nguồn vốn tín dụng chính sách có hiệu quả và trách nhiệm trong việc hoàn trả vốn vay”, ông Hồ Đắc Thích cho biết.

Ngọc Minh