Hoàn thiện hệ thống thông tin thị trường lao động

Hiện nay, Việt Nam có 2 mô hình tổ chức dịch vụ việc làm là dịch vụ việc làm công (Trung tâm dịch vụ việc làm) và dịch vụ việc làm tư (Doanh nghiệp hoạt động dịch vụ việc làm). Trong đó, hệ thống tổ chức dịch vụ việc làm công đóng vai trò trụ cột thực thi chính sách an sinh xã hội như tư vấn, giới thiệu việc làm, cung ứng lao động và bảo hiểm thất nghiệp.

Theo đánh giá của Bộ Nội vụ, hệ thống dịch vụ việc làm công trong thời gian qua về cơ bản đã phát huy được vai trò kết nối cung - cầu lao động. Đối tượng phục vụ của các tổ chức dịch vụ việc làm công là tất cả người lao động, chủ yếu là lao động phổ thông, lao động yếu thế, lao động thuộc các hộ nghèo, hộ cận nghèo, vùng nghèo...

Giai đoạn 2021-2025, hệ thống tổ chức dịch vụ việc làm công đã tăng cường tổ chức các phiên giao dịch việc làm (khoảng 1.300 phiên/năm); tư vấn, giới thiệu việc làm cho trên 3 triệu lượt người/năm; bình quân mỗi phiên giao dịch việc làm thu hút được 20-25 doanh nghiệp, khoảng 200-300 người lao động tham gia

Theo Bộ Nội vụ, cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đã tạo ra nhiều cơ hội nhưng cũng mang đến nhiều thách thức đối với hoạt động giao dịch việc làm. Để cung ứng dịch vụ tốt cần phải tiếp tục nghiên cứu để chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động dịch vụ việc làm.

Tuy nhiên, ứng dụng công nghệ trong hoạt động giao dịch việc làm cũng rất dễ bị lợi dụng, lừa gạt người lao động; đã xuất hiện nhiều website tuyển dụng lao động và điện thoại tuyển dụng lao động trá hình. Bên cạnh đó, có nhiều hoạt động giao dịch việc làm được tổ chức tự phát hoặc hoạt động giao dịch việc làm trên mạng chưa được quản lý, từ đó, ảnh hưởng đến quyền, lợi ích hợp pháp của người lao động.

Vì vậy, cần quy định công khai thông tin về tổ chức dịch vụ việc làm trên nền tảng cung cấp dịch vụ việc làm điện tử (Sàn giao dịch việc làm quốc gia), bảo đảm công khai, minh bạch.

Cục trưởng Cục Việc làm Vũ Trọng Bình cho biết, theo Luật năm 2025, tất cả lao động Việt Nam từ 16 tuổi trở lên đều được đăng ký lao động gắn với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Đây là nền tảng để xây dựng cơ sở dữ liệu lao động quốc gia.

“Đây là căn cứ để hoàn thiện hệ thống thông tin thị trường lao động. Từ đó, có thể nắm được trong 5 năm tới, nước ta có bao nhiêu lao động tham gia, bao nhiêu lao động thất nghiệp. Hệ thống dữ liệu cũng sẽ giúp phân tích, dự báo thị trường lao động”, ông Vũ Trọng Bình nêu rõ.

Bên cạnh đó, Luật cũng sửa đổi các quy định hướng tới xây dựng, quản trị và vận hành hệ thống thông tin thị trường lao động tập trung, thống nhất, đa tầng, đa lĩnh vực, được cập nhật thông tin kịp thời, chính xác, đầy đủ.

Bổ sung quy định về phát triển sàn giao dịch việc làm quốc gia, chính sách khuyến khích phát triển kỹ năng nghề, tạo việc làm trong lĩnh vực khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, kinh tế tuần hoàn, kinh tế xanh… Những quy định này nhằm góp phần thúc đẩy chuyển đổi số quốc gia và phát triển kinh tế số, xã hội số, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, góp phần quản lý được nguồn nhân lực quốc gia và điều tiết, kết nối cung - cầu lao động trong và ngoài nước.

“Bộ Nội vụ được giao thử nghiệm vận hành sàn giao dịch việc làm quốc gia, dự kiến tháng 9 sẽ khai trương. Đây là cơ sở giúp doanh nghiệp kết nối với người lao động. Các doanh nghiệp dịch vụ tư nhân có dữ liệu cũng có thể kết nối với sàn này, để bảo đảm tính đồng bộ. Hiện nay, kết nối của chúng ta còn mang tính thủ công, trực tuyến qua các phần mềm chứ chưa có hệ thống kết nối hiện đại như các nước”, ông Bình cho biết.

Bên cạnh đó, Luật giao Chính phủ quy định về điều kiện thành lập, tổ chức và hoạt động của tổ chức dịch vụ việc làm công nhằm tiếp tục phát triển hệ thống thiết chế về dịch vụ việc làm trong khu vực công (tổ chức dịch vụ việc làm công) bảo đảm cung cấp dịch vụ việc làm miễn phí (tư vấn, giới thiệu việc làm, cung cấp thông tin thị trường lao động) cho người lao động; quy định về hệ thống thông tin thị trường lao động; các trình tự, thủ tục thực hiện các chính sách; giao HĐND cấp tỉnh quyết định việc ủy thác nguồn vốn ủy thác cho Ngân hàng Chính sách xã hội...

Bảo Châu