Đại biểu quốc hội tiếc vì ủng hộ nhận BHXH một lần theo luật cũ

Tham gia tại chương trình giao lưu trực tuyến về chính sách BHXH do Cổng thông tin Chính phủ thực hiện hôm 3/8 tại Hà Nội, ông Bùi Sỹ Lợi, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban các vấn đề xã hội của Quốc hội, bày tỏ sự tiếc nuối vì đã ủng hộ việc tạm lùi thực hiện Điều 60 của Luật BHXH năm 2014.

Theo đó, từ ngày 1/1/2016, thay vì áp dụng các điều kiện khắt khe hơn để nhận BHXH một lần theo quy định của Điều 60 trong Luật BHXH năm 2014, Uỷ ban thường vụ Quốc hội ra Nghị quyết (năm 2015) đồng ý việc tiếp tục việc thực hiện Điều 55 Luật BHXH năm 2006 về nhận BHXH một lần cho tới năm 2020, sau đó mới có thể áp dụng Điều 60 của Luật BHXH năm 2014.

Thẳng thắn chỉ ra những bất cập, ông Bùi Sỹ Lợi nêu vấn đề: “Một chính sách BHXH tốt như vậy nhưng phải tạm dừng, dù chỉ bởi sự phản ứng có tính chất tức thời ở một doanh nghiệp. Trong khi đó, cả nước hiện có gần một triệu người tham gia BHXH mỗi năm và hơn 660 ngàn người đi ra khỏi hệ thống BHXH. Với tỉ lệ “ra - vào” như vậy, đến bao giờ chúng bao giờ chúng ta mới bao phủ bảo hiểm xã hội toàn dân”.

Phân tích về ý nghĩa nhân văn của Điều 60 Luật BHXH năm 2014, vị Phó chủ nhiệm các vấn đề xã hội của Quốc hội cho biết: “Một số người lao động không hiểu nên rút BHXH một lần để tiêu dùng. Nhưng khi về già, họ sẽ sống bằng cách nào khi không có lương hưu?. Trong khi đó, nếu duy trì khoản tiền đóng bảo hiểm xã hội chính là “của để dành” khi tuổi già và luôn được Nhà nước bảo hộ”.

Nguyên nhân chưa hiểu rõ chính sách khiến người lao động đăng ký nhận BHXH một lần và chịu thiệt thòi.

Ông Bùi Sỹ Lợi phân tích: “Quy định của Luật BHXH nêu rõ, người lao động đóng 22% mức lương trong, tương ứng với khoảng 2,64 tháng lương. Nhưng khi nghỉ hưu, chính sách chỉ chi trả 2 tháng lương/năm cho người lĩnh. Như vậy Nhà nước không thiệt mà người lao động thiệt. Nhưng họ không biết và vẫn đăng ký nhận BHXH một lần”.

Bóc tách khoảng 22 % kể trên, người lao động chỉ phải góp vào 8 % mức lương của vào quỹ hưu trí và tử tuất, phần 14 % còn lại là sự đóng góp của doanh nghiệp.

Ông Bùi Sỹ Lợi cho rằng, mức 14% trên của doanh nghiệp đã được hạch toán vào chi phí sản xuất kinh doanh và đã được trừ trong thuế thu nhập doanh nghiệp. Đây là trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp đối với người lao động.

“Do đó, nếu người lao động muốn nhận bảo hiểm xã hội một lần. Chúng ta nên nghiên cứu chính sách quy định người lao động chỉ được lấy 8% đã đóng chứ không thể lấy cả 14% nêu trên của doanh nghiệp. Đây cũng là biện pháp kỹ thuật nhằm hạn chế số người nhận BHXH một lần ồ ạt” - ông Bùi Sỹ Lợi phân tích.

Bổ sung thêm thông tin, ông Bùi Sỹ Lợi cho biết, nhiều người mới nhận chế độ BHXH một lần đã viết thư hỏi xin phép được nộp lại số tiền để được nhận lương hưu theo Luật BHXH năm 2014. Dẫu vậy, quy định pháp luật không cho phép hồi tố trong trường hợp này.

Tuy nhiên, vị Phó Chủ nhiệm Uỷ ban các vấn đề xã hội của Quốc hội cũng lưu ý: Việc đề xuất nộp lại tiền là thực tế đòi hỏi các cơ quan chức năng cần nghiên cứu, xem xét việc có cho phép họ được đóng tiếp hay không?.

Hoàng Mạnh