Có được lựa chọn hưởng chế độ hưu trí hoặc BHXH 1 lần?
Ông Nguyễn Ngọc Thu sinh năm 1967, tham gia BHXH từ tháng 3/1993 đến 10/2014 (21 năm 7 tháng). Khi nghỉ việc, ông không được nhận chế độ BHXH 1 lần mà phải chờ đến năm 2027 (60 tuổi) để về hưu.
Nhưng ông được biết, theo quy định mới ông phải đủ 61 tuổi 9 tháng mới đủ tuổi nghỉ hưu.
Ông Thu cho rằng, điều này rất bất cập và thiệt thòi cho người lao động như ông. Ông đề nghị BHXH cần có chính sách ưu tiên cho người lao động có thời gian tham gia BHXH dủ 20 năm, như có thể cho lựa chọn hoặc là hướng chế độ BHXH 1 lần, hoặc là chờ đủ tuổi hưởng lương hưu.
Về vấn đề này, Bảo hiểm xã hội Việt Nam trả lời như sau:
Điều 169 Bộ luật Lao động năm 2019 quy định tuổi nghỉ hưu của lao động nam trong điều kiện lao động bình thường được điều chỉnh theo lộ trình cho đến khi đủ 62 tuổi vào năm 2028. Kể từ năm 2021, tuổi nghỉ hưu của lao động nam trong điều kiện lao động bình thường là đủ 60 tuổi 03 tháng, sau đó cứ mỗi năm tăng thêm 03 tháng.
Theo quy định tại khoản 1 Điều 60 Luật BHXH năm 2014 và khoản 1 Điều 1 Nghị quyết số 93/2015/QH13 của Quốc hội khóa XIII thì người lao động đã đóng BHXH từ đủ 20 năm trở lên chỉ được hưởng BHXH một lần khi thuộc một trong các trường hợp sau:
- Ra nước ngoài để định cư;
- Người đang mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế;
- Lao động là sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp quân đội nhân dân; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật công an nhân dân; người làm công tác cơ yếu hưởng lương như đối với quân nhân; Hạ sĩ quan, chiến sĩ quân đội nhân dân; hạ sĩ quan, chiến sĩ công an nhân dân phục vụ có thời hạn; học viên quân đội, công an, cơ yếu đang theo học được hưởng sinh hoạt phí khi phục viên, xuất ngũ, thôi việc mà không đủ điều kiện để hưởng lương hưu.
Các quy định hiện hành nêu trên với mục tiêu gia tăng số lượng người lao động có cơ hội được thụ hưởng lương hưu hàng tháng khi đủ điều kiện về tuổi đời nhằm đảm bảo cuộc sống tuổi già khi người lao động không còn sức lao động. Đây là ý nghĩa nhân văn cao đẹp của chính sách an sinh xã hội của Đảng và Nhà nước.
Đối với kiến nghị của ông Thu về sửa đổi quy định của pháp luật về việc cho lựa chọn hưởng chế độ hưu trí hoặc chế độ BHXH một lần, do cơ quan BHXH có chức năng, nhiệm vụ thực hiện chính sách, pháp luật về BHXH nên BHXH Việt Nam xin ghi nhận nội dung kiến nghị này của ông để tham mưu đề xuất với cơ quan có thẩm quyền trong quá trình xây dựng, sửa đổi chính sách, pháp luật về BHXH.