Cần kiểm toán tài chính để minh bạch từng đồng tiền của người lao động

Nguồn lực tài chính lớn mạnh, tăng đều qua các năm

Thảo luận về dự thảo Luật Công đoàn sửa đổi, đại biểu Phạm Thúy Chinh (Hà Giang) cho biết, tài chính công đoàn với quy mô, nguồn lực tài chính lớn mạnh và tăng đều qua các năm, trung bình tăng 12%/năm.

Vì vậy, với ý nghĩa, vai trò, nhiệm vụ của tài chính công đoàn, đại biểu cho rằng việc dự thảo chỉ quy định có 3 điều về tài chính công đoàn là chưa tương xứng, chưa đảm bảo hành lang pháp lý cho quản lý, sử dụng và phát huy hiệu quả của nguồn lực này.

Từ thực tiễn quản lý, sử dụng tài chính công đoàn cho thấy tài chính công đoàn mang đầy đủ đặc điểm của một quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách theo quy định tại khoản 19 Điều 4 Luật Ngân sách nhà nước năm 2015.

Theo đó, cùng với việc cần nghiên cứu thiết kế quy định về tài chính, tài sản công đoàn thành một chương riêng, đại biểu đề nghị trên cơ sở Điều 29, Điều 30, Điều 32 thiết kế thành các điều để quy định rõ về khái niệm địa vị pháp lý của tài chính công đoàn, nguyên tắc hoạt động, nguồn thu, nhiệm vụ chi, lập, chấp hành dự toán, quyết toán, chế độ kế toán và thanh tra, kiểm tra, giám sát hoạt động quản lý, sử dụng quỹ tài chính công đoàn.

Về nguyên tắc hoạt động, đại biểu cho rằng cần tuân thủ theo một số nguyên tắc pháp lý chung của quản lý, sử dụng tài chính công.

"Quy định này có ý nghĩa hết sức quan trọng, đảm bảo cho tổ chức thực hiện, giám sát, kiểm tra, kiểm toán, đồng thời đề nghị thiết kế thành một điều riêng quy định về nguyên tắc trong luật", đại biểu Phạm Thúy Chinh nói.

Theo báo cáo của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam thì số dư quỹ công đoàn những năm qua tương đối lớn. Theo đại biểu, việc này đặt ra vấn đề cần nghiên cứu có quy định về đầu tư tài chính công đoàn ngay tại dự thảo luật.

Về quy định đoàn phí công đoàn và các nguồn thu khác chi theo quy định của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, đại biểu Phạm Thúy Chinh nhấn mạnh, nội dung đòi hỏi phải được quy định một cách rõ ràng và tuân theo nguyên tắc của quản lý tài chính công.

Thực tiễn cho thấy, việc đồng thời thực hiện những quy định khác nhau trong lập, chấp hành dự toán và quyết toán dễ dẫn đến sự trùng chéo, không minh bạch, thêm quy trình, thủ tục, khó tổ chức thực hiện hoặc thực hiện không nghiêm.

Đề nghị minh bạch kinh phí công đoàn

Về kiểm tra, thanh tra, kiểm toán, giám sát tài chính công đoàn, đại biểu cũng đề nghị nghiên cứu quy định chi tiết hơn, đồng thời bổ sung 2 điểm về giám sát và kiểm toán.

"Do đó, cần có cơ chế giám sát, kiểm toán tương ứng để bảo đảm mọi đồng tiền đóng góp của nhân dân, của đoàn viên lao động đều được sử dụng một cách hiệu quả và được báo cáo đầy đủ, minh bạch", nữ đại biểu đoàn Hà Giang nêu.

Đặc biệt, đại biểu đề nghị bổ sung quy định hằng năm Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam báo cáo tình hình quản lý, sử dụng tài chính công đoàn với Quốc hội tại kỳ họp cuối năm, Kiểm toán nhà nước thực hiện kiểm toán tài chính công đoàn theo quy trình và khung thời gian đồng thời với kiểm toán ngân sách nhà nước.

Giải trình về dự thảo Luật Công đoàn sửa đổi, Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam Nguyễn Đình Khang cho biết, về quản lý tài chính, Luật Công đoàn hiện hành, Nghị định của Chính phủ quy định rất cụ thể về tài chính công đoàn, về từng danh mục các khoản chi của tài chính công đoàn.

Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam cho biết, đã thực hiện đúng các quy định về chế độ dự toán giống như các quy định đối với các cơ quan ở Trung ương khác.

Về vấn đề công khai tài chính, ông Khang nêu, việc công khai tài chính thực hiện theo đúng các quy định hiện hành, ở cấp nào thì công khai ở phiên họp Ban chấp hành của 6 tháng đầu năm sau của năm liền kề.

Bên cạnh đó, tài chính công đoàn được Kiểm toán nhà nước định kỳ 2 năm/1 lần trên cơ sở kế hoạch kiểm toán được Quốc hội thông qua. Kết quả kiểm toán được báo cáo Quốc hội và tổng hợp chung vào báo cáo kiểm toán của Kiểm toán nhà nước.

"Ngoài ra, chúng tôi cũng chịu sự thanh tra, giám sát của tất cả các cơ quan khác như Thanh tra Chính phủ, Thanh tra Bộ Tài chính. Còn quy định ở trong luật này là để thể chế hóa cho nó rõ tình hình công khai tài chính công đoàn", ông Khang nói.