Vợ tỉ phú Trung Quốc ăn cắp giống bắp của Mỹ

Qua thế hệ 2 thì các loại giống lai ghép này kém khỏe và cho sản lượng thấp hơn, nên các công ty hạt giống mỗi năm đều phải tạo giống mới. Lĩnh vực này trở thành đích nhắm của tình báo công nghiệp TQ.

Các nhà sản xuất Monsanto và Pioneer của Mỹ đã phải chi hàng triệu USD để phát triển và bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ các giống bắp mới trước nạn ăn cắp từ nước ngoài.

Theo công tố viên Nicolas Klinefeldt, tổn thất về quyền sở hữu trí tuệ hạt giống của một nhà sản xuất hạt giống Mỹ bị ăn cắp là từ 30-40 triệu USD và họ phải mất từ 5-8 năm nghiên cứu.

Vụ ăn cắp của Mo Yun được công bố, nêu lên sự khó khăn của việc bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ Mỹ, cùng sự quyết tâm có được công nghệ “xịn” mà không phải tốn tiền của TQ, nơi nhiều năm gần đây là nhà nhập khẩu lớn nguồn bắp.

Đặc vụ FBI Thomas Metz nói việc xác định, ngăn chặn những tay "chôm" bí mật thương mại, quyền sở hữu trí tuệ và thông tin mật, bí mật an ninh quốc gia này là mục tiêu quan tâm thứ hai của FBI, chỉ sau khủng bố.

Việc “chôm” hạt giống bắp Mỹ giữ một vai trò lớn trong việc tăng sản lượng nội địa TQ. Nguồn bắp Mỹ này dùng để nuôi gà heo bò, do người TQ hiện ăn rất nhiều thịt gia súc. Báo cáo tháng 4 của Bộ Nông nghiệp Mỹ nêu: bắp qua mặt lúa, trở thành nguồn nông sản lớn nhất của TQ hồi năm 2012.

Quỹ đất trồng bắp cũng tăng gấp 7 lần trong 70 năm qua, trong khi ngành trồng bắp do chính phủ TQ lập kêu gọi đầu tư nghiên cứu loại nông sản này và trồng nhiều để hoàn thành chỉ tiêu thu hoạch toàn quốc.

Các chuyên gia Mỹ nói mục tiêu của TQ chỉ là “chụp” được tất cả các công nghệ Mỹ trong việc sản xuất lương thực mà không phải tốn tiền.

Đã có nhiều người TQ khác qua Mỹ “chôm” công nghệ gạo và bí mật hàng không cho TQ. Trong mấy năm gần đây, một loạt cá nhân đã bị cáo buộc đánh cắp bí mật thương mại của các công ty Mỹ như Ford, CME và Boeing cho các công ty TQ.

Các doanh nghiệp và giới chức Mỹ ngày càng quan ngại về hoạt động tình báo công nghiệp của TQ. Nhưng Bắc Kinh vẫn một mực phủ nhận những cáo buộc của Mỹ.  

Các nhà phân tích nói việc Bắc Kinh sử dụng tình báo kinh tế có thể góp phần cho TQ hiện đại hóa trong 30 năm qua.

Ăn cắp 113kg giống bắp

Mỹ cho biết sẽ tiếp tục điều tra để xác định xem còn công ty nông nghiệp Mỹ nào là nạn nhân của âm mưu đánh cắp hạt giống bắp kéo dài suốt 5 năm, từ năm 2007 đến 2013.

Vụ ăn cắp bắt đầu bị lộ năm 2011, khi một bảo vệ của công ty hạt giống Pioneer Hi-Bred trông thấy một người đàn ông quỳ gối bên vệ đường, đang đào đất để lấy hạt giống lên từ một cánh đồng thí nghiệm ở bang Iowa.

Bị bảo vệ hỏi, Mo Hai Long (anh ruột của Mo Yun) nói láo rằng ông ta là nhân viên của đại học bang Iowa, đang đi dự một cuộc hội thảo, rồi ông ta phóng lên xe chạy mất.

Năm 2013, Mo “anh” và 5 người khác bị buộc tội ăn cắp hạt giống bắp và toan tuồn về TQ. Mo “em” là bị cáo thứ bảy.

Hai anh em Mo đều là quan chức của tập đoàn này, gồm Mo “anh” là giám đốc kinh doanh quốc tế, còn Mo “em” là từng là trưởng bộ phận quản lý dự án nghiên cứu từ tháng 8.2001 đến tháng 3.2009.

Mo “em” hiện bị tạm giữ tại một nhà tù liên bang. Ngành công tố không cho biết Mo “em” đến Mỹ bằng visa làm việc hay du lịch, hoặc vì sao bà có mặt ở bang California. Luật sư của bà không bình luận. Shao và DBN hiện chưa bị Mỹ cáo buộc tội danh nào.

Ngoài anh em Mo, 5 nhân viên DBN cũng bị cáo buộc ăn cắp hạt giống bắp từ các cánh đồng ở bang Iowa và Illinois hồi tháng 12.2013.

Theo cáo trạng, nhóm này báo cáo với Mo “anh” rằng họ muốn tìm kiếm 1.000 mẫu giống chất lượng cao hiện có tại Mỹ.

Suốt 5 năm, những người TQ lang thang khắp vùng trồng bắp Iowa và Illinois, “chôm” các loạt giống có giá trị của Pioneer, Monsanto và LG Seeds, thuê mặt bằng hoặc mua đất để trồng thử nghiệm.

Họ dựng nhiều chuyện để tạo vỏ bọc vì biết rõ Mỹ sẽ xử nặng vụ tình báo công nghiệp này.

Tháng 5.2012, Mo “anh” và hai bị cáo toan đóng gói 113 kg hạt giống bắp lai vào 32 bao đựng trong 5 hộp để chuyển từ Illinois về Hồng Kông, rồi chuyển về TQ cho Kings Nower Seed để nghiên cứu tái sản xuất những loại giống này.  

Công ty con này của DBN không bình luận trước thông tin vụ bắt và buộc tội Mo “em”.