Vì sao giá cherry ở Việt Nam "rẻ chưa từng có"?

Cherry hay quả anh đào vốn là loại quả nhập khẩu có giá đắt đỏ, nhiều thời điểm lên tới 400.000-750.000 đồng/kg tại Việt Nam thậm chí còn cao hơn với hàng cỡ lớn.

Song vào mùa cherry năm nay, người tiêu dùng Việt khá bất ngờ khi cherry đang được rao bán với giá rẻ chưa từng có. Không chỉ ở siêu thị, cửa hàng, loại trái cây cao cấp này còn xuất hiện tràn ngập "chợ mạng" với giá chỉ hơn 100.000 đồng/kg.

Một số người tiêu dùng tỏ ra hoài nghi về chất lượng cherry giá rẻ được rao bán tràn lan. Tuy nhiên, nhiều người bán cho biết cherry giá rẻ hiện nay đều là cherry nhập khẩu từ Chile.

"Thời điểm này là chính vụ cherry tại Chile và được vận chuyển bằng đường biển nên giá sẽ rẻ hơn so với các loại cherry khác", anh Minh, một tiểu thương kinh doanh trái cây online, chia sẻ.

Nguồn cung vượt cầu

Cherry Chile có mùa thu hoạch từ tháng 10 cho đến tháng 1 năm sau hàng năm. Do đó, thời điểm xuất khẩu cherry của nước này thường tập trung từ tháng 11 đến tháng 2, trong đó tháng 1 là tháng quan trọng nhất.

Việc giá cherry Chile giảm mạnh chủ yếu do nguồn cung ngày càng tăng. Tờ San Carlos nêu, ngành công nghiệp cherry Chile đã có sự tăng trưởng bùng nổ trong những năm gần đây, điều này kéo theo sự sụt giảm đáng kể về giá xuất khẩu.

Năm 2013, diện tích trồng cherry ở Chile chỉ khoảng 16.250ha, nhưng đến năm 2020, đã tăng gấp đôi lên 39.500ha. Năm 2024, diện tích trồng cherry tại Chile dự kiến đạt khoảng 70.500ha.

Theo Bộ Nông nghiệp Mỹ, trong mùa vụ 2024-2025, sản lượng cherry của Chile dự kiến sẽ đạt 500.000 tấn, tăng 6,8% so với năm trước. Sản lượng xuất khẩu dự kiến cũng sẽ tăng 7,6%, đạt 445.000 tấn, theo Portalfruticola.

Jorge González Urbina, chuyên gia kinh tế tại Trung tâm nghiên cứu khu vực INIA Quilamapu, cho rằng sự tăng trưởng nhanh về diện tích trồng khiến nguồn cung dư thừa, giá trái cây giảm 50% so với mùa trước.

"Bên cạnh đó, việc chỉ tập trung xuất khẩu sang Trung Quốc, thị trường chiếm 88% sản lượng và 91% giá trị cherry xuất khẩu từ Chile trong giai đoạn 2022-2024, đã khiến ngành công nghiệp này dễ bị tổn thương", vị chuyên gia nhận định.

Theo Hội đồng Ngân hàng Trung ương Chile, hiện nay, Trung Quốc chiếm 90% lượng cherry xuất khẩu của nước này. Trong mùa vụ 2024-2025, tính đến gần hết tháng 1, xuất khẩu cherry của Chile đã ghi nhận tăng trưởng 55% - mức cao nhất từng được ghi nhận, tương đương gần 2,93 tỷ USD.

Cherry Chile tại Trung Quốc giảm còn giá tương đương hơn 30.000 đồng/kg 

Mùa vụ 2024-2025, cherry Chile đã tràn về thị trường Trung Quốc từ tháng 11 đến nay, trong đó một số lượng cherry cũng đã được nhập vào Việt Nam, nên giá của mặt hàng này trên thị trường đang ở mức rẻ chưa từng có.

Tại Trung Quốc, giá loại trái cây này đã giảm xuống mức người dân bình thường có thể mua được, theo 163. Cụ thể, kể từ cuối năm 2024, giá cherry tại quốc gia này liên tục giảm mạnh, từ mức 70-80 nhân dân tệ/kg (246.000-285.000 đồng/kg) xuống còn 15 nhân dân tệ/kg, thậm chí xuống mức thấp nhất là 8,8 nhân dân tệ/kg tại Vũ Hán.

Tương tự, tại các cửa hàng thực phẩm Trung Quốc, giá cherry cũng ghi nhận sự sụt giảm liên tục từ tháng 12 đến nay. Cụ thể, chỉ trong 2 tuần, giá cherry đã giảm từ 158,9 nhân dân tệ/907gram (loại size 28-30mm) xuống còn 115,9 nhân dân tệ/907gram.

Hiện, Trung Quốc chủ yếu nhập khẩu cherry từ Chile, Mỹ, Canada và các nước khác, trong đó gần 90% lượng cherry nhập khẩu có nguồn gốc từ Chile. Do lợi nhuận cao từ thị trường tỷ dân, không ít người Chile đã nắm bắt cơ hội kinh doanh và tham gia vào ngành trồng cherry, khiến diện tích trồng tăng mạnh.

Dự kiến tổng sản lượng xuất khẩu cherry của Chile mùa vụ 2024-2025 sẽ đạt 620.000 tấn, tăng 50% so với cùng kỳ năm trước, lập kỷ lục mới trong lịch sử, theo Hiệp hội Xuất khẩu trái cây Chile.

Bên cạnh đó, cherry Chile trước đây phụ thuộc vào vận chuyển bằng đường hàng không thì nay được vận chuyển về Trung Quốc chủ yếu bằng đường biển, giúp giảm thêm chi phí vận chuyển đến cảng. Giá thành sản phẩm theo đó cũng giảm theo.

Theo Sohu, giá cherry Chile tại Trung Quốc giảm mạnh trong năm nay còn do nguồn cung trong nước bùng nổ. Với lợi thế hái tươi và thời gian vận chuyển ngắn, giá cả phải chăng đã giúp cherry trồng tại Trung Quốc thu hút người tiêu dùng  và tạo ra sự cạnh tranh với cherry nhập khẩu.

Ngoài ra, do nền kinh tế Trung Quốc đang suy thoái, người tiêu dùng cắt giảm chi tiêu khiến nhu cầu tìm mua loại trái cây cao cấp như cherry cũng giảm. Đây cũng là một trong những lý do khiến giá cherry lao dốc.