Tỷ phú AI Alexandr Wang tiết lộ bí quyết tạo nên thế hệ Bill Gates mới

Vào những đêm khuya thanh vắng ở Seattle, một cậu thiếu niên 13 tuổi tên Bill Gates thường lẻn ra khỏi nhà. Đích đến của cậu là một công ty máy tính địa phương, nơi duy nhất cho cậu truy cập miễn phí vào những cỗ máy thời sơ khai. Hàng giờ liền đắm mình trong thế giới của những dòng lệnh, cậu đã tự trang bị cho mình hành trang để sau này kiến tạo nên đế chế Microsoft.

Câu chuyện đó đã trở thành huyền thoại. Và giờ đây, Alexandr Wang, tỷ phú AI 28 tuổi và là Giám đốc Trí tuệ Nhân tạo (AI) của Meta, tin rằng một khoảnh khắc lịch sử tương tự đang lặp lại. Nhưng thay vì lén đến phòng máy, thế hệ trẻ ngày nay có một "biên giới công nghệ" mới để chinh phục, ngay trong phòng ngủ của mình.

Lời khuyên của Wang dành cho những người 13 tuổi rất rõ ràng và quyết liệt: “Bạn nên dành toàn bộ thời gian của mình cho vibe coding. Đó là cách bạn nên sống”.

Trước khi đưa ra lời khuyên có phần cực đoan, cần biết rằng Alexandr Wang không phải là một tỷ phú may mắn. Anh đồng sáng lập Scale AI khi mới 19 tuổi, biến nó thành một "kỳ lân công nghệ" được định giá gần 29 tỷ USD sau khi Meta rót 14,3 tỷ USD vào đầu năm nay. Với khối tài sản ròng khoảng 3,2 tỷ USD, Wang là một trong những bộ óc trẻ có ảnh hưởng nhất trong cuộc cách mạng AI toàn cầu.

Vậy "vibe coding" - thứ mà Wang tin rằng giới trẻ nên "dành toàn bộ thời gian" - thực sự là gì?

Khi "cảm hứng" trở thành ngôn ngữ lập trình

Hãy quên đi hình ảnh những lập trình viên cặm cụi gõ từng dòng mã phức tạp, khô khan. "Vibe coding" là một phương pháp hoàn toàn mới, nơi con người giao tiếp với AI bằng ngôn ngữ tự nhiên để tạo ra sản phẩm.

Bạn chỉ cần mô tả ý tưởng của mình, chẳng hạn: “Tạo một ứng dụng thời tiết với giao diện tối giản, hiện đại” hoặc “Xây dựng một website bán hàng đơn giản có giỏ hàng và thanh toán”. Các công cụ AI như Replit hay Cursor sẽ đóng vai trò như một kỹ sư cần mẫn, tự động viết mã, xây dựng cấu trúc, kết nối dữ liệu và thậm chí thiết kế giao diện.

Thuật ngữ này được Andrej Karpathy, đồng sáng lập OpenAI, đặt ra với ý tưởng rằng các nhà phát triển có thể "thả mình theo cảm hứng" (vibe) và quên đi gánh nặng của việc viết mã thủ công. Thay vì học thuộc lòng cú pháp, người dùng sẽ đóng vai trò đạo diễn, liên tục đưa ra chỉ dẫn và tinh chỉnh kết quả cho đến khi AI tạo ra sản phẩm ưng ý. Cảm giác này giống như bạn đang cộng tác với một trợ lý thiên tài, thay vì chỉ ra lệnh cho một cỗ máy.

Wang so sánh giai đoạn hiện nay với buổi bình minh của cuộc cách mạng máy tính. “Giống như khi máy tính cá nhân lần đầu xuất hiện, những người dành nhiều thời gian nhất với chúng, hay lớn lên cùng chúng như Bill Gates hay Mark Zuckerberg đã có lợi thế khổng lồ trong nền kinh tế tương lai. Tôi nghĩ thời khắc đó đang diễn ra ngay lúc này”, anh chia sẻ trên podcast TBPN.

Anh tin rằng, nếu một người trẻ chịu khó dành ra 10.000 giờ để mày mò, học cách sử dụng các công cụ AI hiệu quả hơn bất kỳ ai khác, họ sẽ tạo ra một khoảng cách vượt trội, một lợi thế không thể san lấp trong tương lai. Đó là một khoản đầu tư thời gian có lãi suất kép theo cấp số nhân.

AI viết code, tại sao vẫn cần học lập trình?

Chính Wang cũng đưa ra một dự báo gây lo ngại: “Toàn bộ số mã mà tôi từng viết trong đời sẽ có thể được một mô hình AI tạo ra trong vòng 5 năm tới”.

Viễn cảnh AI có thể tái tạo công việc của cả những kỹ sư phần mềm xuất sắc nhất đang khiến nhiều người hoài nghi về tương lai của ngành lập trình. Thực tế, ngày càng nhiều công ty đang ứng dụng AI để tăng tốc độ phát triển sản phẩm, thậm chí thay thế một phần nhân sự.

Tuy nhiên, Wang và các chuyên gia hàng đầu khác lại nhìn thấy một nghịch lý thú vị. Andrew Ng, đồng sáng lập phòng thí nghiệm Google Brain, khẳng định: “Khi việc lập trình trở nên dễ dàng hơn, nhiều người nên học lập trình hơn, chứ không phải ít đi”.

Tại sao vậy? Bởi vì kỹ năng quan trọng nhất trong tương lai không phải là khả năng viết code, mà là khả năng diễn đạt chính xác ý tưởng của bạn cho AI. Một người có nền tảng lập trình vững chắc sẽ biết cách đưa ra những câu lệnh, những chỉ dẫn (prompt) hiệu quả và tinh vi hơn rất nhiều. Họ hiểu cấu trúc, logic và ngôn ngữ của phần mềm, từ đó có thể "đạo diễn" AI tạo ra sản phẩm tốt hơn, phức tạp hơn.

Nói cách khác, những người hiểu về lập trình sẽ là những người khai thác sức mạnh của AI tốt nhất. Họ sẽ trở thành những nhân sự vô giá trong mắt các nhà tuyển dụng đang khao khát tài năng am hiểu AI.

Lời khuyên của Wang không phải là lý thuyết suông. Một thế hệ "coder nhí" đã và đang biến nó thành hiện thực. Thống kê cho thấy khoảng 40% người dùng của Replit - một trong những công cụ vibe coding phổ biến nhất - hiện là học sinh, sinh viên. Nhiều em chưa đầy 18 tuổi.

Cô bé Fay, 8 tuổi, đã dùng công cụ này để tạo ra game và chatbot của riêng mình. Trên TikTok, các video hướng dẫn vibe coding thu hút hàng triệu lượt xem. Trên YouTube, những sinh viên như “Young Nef” (19 tuổi) đang chia sẻ hành trình xây dựng startup công nghệ chỉ bằng các công cụ AI.

Từ phòng thí nghiệm máy tính của Bill Gates năm xưa đến phòng ngủ của những đứa trẻ ngày nay, một cuộc cách mạng âm thầm đang diễn ra. Vibe coding đang phá vỡ rào cản, mở ra một kỷ nguyên mới nơi bất kỳ ai, với một ý tưởng và khả năng giao tiếp, đều có thể trở thành một nhà sáng tạo công nghệ.