Tỷ giá USD/VND tăng vọt và kịch bản năm 2009

Giá USD chợ đen tăng lên 17.430 VND

Các cửa hàng kinh doanh ngoại tệ trên phố Hà Trung (Hà Nội) cho biết: Giá USD hiện dao động ở mức: 17.380 VND (mua vào) - 17.430 VND (bán ra), tăng tới 110 VND so với hôm qua.

Một số chuyên gia cho hay, thị trường ngoại tệ hiện phản ứng khá nhạy cảm với những thông tin dự báo về nguồn cung ngoại tệ trong những ngày cuối năm 2008 và trong năm 2009.

Nhìn lại tình hình tỷ giá trong năm 2008 sẽ thấy nhiều diễn biến phức tạp, tỷ giá giao dịch thấp hơn giá sàn như tại thời điểm đầu năm và vượt trần rất cao tại thời điểm giữa tháng 6.

Dòng tiền ngoại hối vào và ra không khớp nhau khi khối nhà đầu tư nước ngoài dồn vốn để đầu tư vào đầu năm và rút vốn ồ ạt tại thời điểm tháng 5, tháng 6 và quý IV/2008; yếu tố tâm lý bất ổn dẫn tới việc găm giữ ngoại tệ trên cả thị trường từ doanh nghiệp, nhà đầu tư và các đối tượng dân cư, thể hiện rõ nhất trong giai đoạn giữa tháng 6 khi tỷ giá USD/VND đẩy lên tới 19.400 VND/1 USD là những nguyên chính dẫn tới việc tỷ giá tăng cao.

Trong thời điểm biến động đó, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã thể hiện được vai trò điều hành thị trường khi đã thực hiện những biện pháp can thiệp quyết liệt, đúng lúc và đồng bộ góp phần bình ổn tâm lý, tăng nguồn cung cho thị trường nên tỷ giá và tâm lý đã được bình ổn ngay sau đó.

Còn trong vài tuần gần đây, những thông tin không chính thức về việc Ngân hàng Nhà nước sẽ nới rộng thêm biên độ giao dịch tỷ giá và đón đầu đợt cắt giảm lãi suất của các ngân hàng, giá USD chợ đen tăng khá mạnh và hiện giữ ở mức 17.430 VND.

3 kịch bản cho tỷ giá năm 2009

Theo nghiên cứu của tổ nghiên cứu độc lập Ngân hàng đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV), tình hình ngoại hối của Việt Nam trong năm 2009 sẽ khó khăn hơn trong bối cảnh suy thoái kinh tế toàn cầu.

Với dự đoán tốc độ tăng trưởng xuất khẩu sẽ suy giảm và chỉ tăng 10 - 13%, nguồn vốn đầu tư gián tiếp cũng tụt giảm do các nhà đầu tư nước ngoài rút vốn, giá trị giải ngân FDI năm 2009 dự kiến ở mức 10 tỷ USD, nguồn kiều hối cũng sụt giảm dự báo giảm chỉ đạt khoảng 4 - 5 tỷ USD... nguồn cung về ngoại tệ sẽ gặp khó khăn.

Bên cạnh đó, nhu cầu ngoại tệ cho nhập khẩu dự kiến vẫn cao do Chính phủ vẫn khuyến khích việc nhập khẩu máy móc thiết bị nhằm thực hiện mục tiêu tăng trưởng kinh tế (dự đoán tốc độ tăng trưởng nhập khẩu từ 10 - 14%).

Sự chênh lệch về cung và cầu ngoại tệ sẽ là nguyên nhân chính gây nên tình trạng căng thẳng về ngoại hối trong năm 2009 tại Việt Nam.

Từ các phân tích về nguồn cung - cầu ngoại tệ trên thị trường cùng nhiều dự báo chỉ số kinh tế vĩ mô khác, nhóm nghiên cứu độc lập của BIDV đã đưa ra 3 kịch bản cho diễn biến tỷ giá năm 2009.

Kịch bản 1: Tỷ giá USD/VND cả năm sẽ tăng khoảng 3% (cuối năm dự kiến là 17.510 VND/USD). Kịch bản 2: Tỷ giá sẽ tăng từ 3,5 - 5% (tỷ giá cuối năm từ 17.600 - 17.800 VND/USD). Kịch bản 3: Tỷ giá sẽ tăng tới 6% (tỷ giá cuối năm khoảng 18.020 VND/USD).

Theo dự báo của BIDV thì khả năng kịch bản 2 là kịch bản tối ưu nhất trong điều kiện hiện nay với mục tiêu xuất khẩu tăng trưởng khoảng 13%, nhập khẩu tăng trưởng khoảng 14% nhằm đáp ứng nhu cầu tiêu dùng thiết yếu và đầu tư theo gói giải pháp kích thích tăng trưởng của Chính phủ.

Kinh tế thế giới dự kiến sẽ suy thoái thấp nhất trong quý II/2009 và dần phục hồi từ quý III. Đồng USD, JPY sẽ tiếp tục lên giá so với các ngoại tệ khác đến hết quý II.

Do vậy, tỷ giá USD/VND tương ứng sẽ tăng dần lên và đạt mức cao nhất khoảng 18.000 VND - 18.200 VND ở cuối quý II và sau đó giảm dần về mức 17.600 VND - 17.800 VND vào cuối năm.

Tuy nhiên, xét cả ba kịch bản thì khả năng can thiệp, bình ổn thị trường ngoại hối có thể thực hiện khi thâm hụt cán cân thanh toán và nợ ngắn hạn nước ngoài còn thấp rất nhiều so với dự trữ ngoại hối của Việt Nam.

Do vậy, khả năng bình ổn tỷ giá của Việt Nam là chắc chắn, vấn đề quan trọng nhất cần xác định chính xác các dòng ngoại tệ, qua đó đến cung cầu ngoại tệ thực tế trên thị trường để có biện pháp can thiệp phù hợp”, nhóm nghiên cứu về tỷ giá của BIDV nhấn mạnh.

Nguyễn Hiền