Trung Quốc muốn thống lĩnh dự án xây siêu đập thủy điện lớn nhất thế giới

Dự án xây đập thủy điện của Congo mang tên dự án Inga 3 nằm trên dòng nhánh của con sông Congo tại thác Inga, bao gồm 1 con đập lớn và một nhà máy thủy điện công suất 4.800MW có trị giá 14 tỷ USD. Số tiền này chỉ là phần đầu tiên của dự án thủy điện khổng lồ này.

Theo ước tính ban đầu, dự án này sẽ có thể cung cấp khoảng 11.050 megawatt điện cho thị trường Nam Phi và các công ty khai thác khoáng sản tại Congo.

Toàn bộ dự án có thể tiêu tốn số tiền tới 100 tỷ USD và trải khắp dòng sông Congo, lớn thứ nhì thế giới về lưu lượng dòng chảy. Công suất phát điện của dự án có thể đạt mức gần 40.000 megawatt, cao gần gấp đôi so với công suất của đập thủy điện Tam Hiệp ở Trung Quốc, hoặc tương đương công suất của 20 nhà máy điện hạt nhân lớn gộp lại.

“Đây là một bước đi rất quan trọng đối với dự án Inga III”, Bruno Kapandji, đứng đầu cơ quan xúc tiến dự án, nhận định.

“Mọi nỗ lực đang được đặt lên cao nhằm xúc tiến dự án nhanh nhất có thể, dù cho đại dịch Covid-19 đang đặt ra nhiều khó khăn cho chúng tôi. Siêu đập thủy điện đang dần trở thành hiện thực”, ông nói thêm.

Vào năm 2018, cựu Tổng thống Joseph Kabila đã mời thầu hai tập đoàn điện lực từ Trung Quốc và một từ Tây Ban Nha cùng thực hiện dự án này. Tuy nhiên, đến thời của người kế nhiệm của ông- Felix Tshisekedi, đề xuất trên vẫn bị bỏ ngỏ và vẫn chưa rõ liệu họ có được cấp độc quyền để tài trợ cho các nghiên cứu kỹ thuật, môi trường và xã hội cũng như thu hút người cho vay hay không.

Tuy nhiên, đến đầu năm nay, công ty xây dựng ACS của Tây Ban Nha đã tuyên bố rút khỏi dự án vào đầu năm nay, nhưng không hề nêu lý do.

Vào đầu tháng 8, tên của các nhà thầu tham gia vào dự án “siêu đập” tại Congo mới được tiết lộ. Trong đó, có 6 công ty đến từ Trung Quốc, đáng chú ý là có sự góp mặt của tập đoàn xây dựng đập Tam Hiệp và một đơn vị thuộc Tập đoàn lưới điện Trung Quốc.

AEE Power Holdings Sarl là công ty duy nhất của Tây Ban Nha góp mặt trong danh sách này.

6 công ty Trung Quốc sẽ nắm giữ 75% cổ phần của dự án, số còn lại thuộc về AEE của Tây Ban Nha.

Hiện, đại diện của các nhà thầu nói trên vẫn chưa đưa ra phản hồi.

Dự án này đã bị trì hoãn từ lâu do nhận nhiều phản ứng. Những người ủng hộ nêu bật các lợi ích mà thủy điện mang lại như đáp ứng 40% nhu cầu điện năng của lục địa đen. Những người phản đối lại đưa ra con số 60.000 người dân sẽ phải rời bỏ nhà cửa và con đập sẽ phá hỏng hệ sinh thái. Dự án này có thể vi phạm luật của Congo và các quy định quốc tế về xây dựng các đập thủy điện khổng lồ.