Tín dụng thoát kịch bản tăng trưởng âm

Tăng trưởng tín dụng đã tăng 0,17% so với đầu năm.

Khả năng hấp thụ vốn yếu

Ủy ban Giám sát Tài chính Quốc gia vừa công bố Bản báo cáo tình hình kinh tế 6 tháng đầu năm và dự báo cả năm 2012.

Theo đánh giá của Ủy ban Giám sát Tài chính Quốc gia, thanh khoản hệ thống ngân hàng cải thiện, mặt bằng lãi suất giảm dần, tỷ giá ổn định trong suốt thời gian dài giúp dự trữ ngoại hối cải thiện rõ rệt (tăng 30% so với đầu năm). Cán cân thanh toán quốc tế dự báo thặng dư khoảng 7,5 tỷ USD trong 6 tháng đầu năm 2012 nhờ vào sự cải thiện của cán cân thương mại.

Báo cáo cũng dẫn số liệu từ NHNN cho thấy tăng trưởng tín dụng tính đến ngày 12/6 đã tăng 0,17% so với đầu năm, cải thiện đáng kể so với mức -0,28% tính đến ngày 31/5.

Cũng theo báo cáo, lãi suất huy động thực tế tiếp tục đi xuống và dừng lại ở mức tối đa 9%/năm cho kỳ hạn dưới 1 năm và là mức lãi suất niêm yết thấp nhất trong vòng 8 năm qua. Trong khi đó, ở các kỳ hạn dài hơn 1 năm do không bị áp trần nên tuy không nhiều nhưng đã xuất hiện các mức lãi suất lên tới 12%/năm. “Điều này giúp cho đường cong lãi suất đã bắt đầu cong trở lại ở nhiều ngân hàng. Đây là tín hiệu tích cực khi mà trong suốt vài năm qua, đường cong lãi suất của hệ thống đã trở thành đường thẳng và thậm chí là dốc xuống khi các lãi suất các kỳ hạn ngắn luôn cao hơn lãi suất các kỳ hạn dài”, báo cáo nhấn mạnh.

Tuy nhiên, báo cáo cũng chỉ ra rằng, nguồn tài chính hỗ trợ cho tổng cầu vẫn còn khá khiêm tốn. Trong đó, biện pháp được xem là đánh trúng khó khăn hiện tại của doanh nghiệp và giải quyết việc ứ đọng đầu ra (đặc biệt là hàng tồn kho vật liệu xây dựng…) là đẩy nhanh vốn đầu tư cho các dự án thì quy mô vốn khá nhỏ chỉ 2.000 tỷ đồng.

Ngoài ra, việc giãn thuế VAT ứng với tổng giá trị khoảng 12.000 tỷ đồng chỉ chiếm 0,5% dự nợ tín dụng toàn nền kinh tế nên cũng không hỗ trợ được nhiều cho doanh nghiệp.

Hệ quả là khả năng hấp thụ vốn của nền kinh tế mặc dù đã cải thiện nhưng vẫn còn yếu, biểu hiện ở tốc độ tăng trưởng tín dụng trong những tháng gần đây tuy đã tăng nhẹ nhưng tính chung 6 tháng đầu năm ước chỉ tăng 0,4% so với đầu năm, thấp hơn nhiều so với kỳ vọng.

Tín dụng cả năm chỉ tăng khoảng 8%

Nhận định về tình hình kinh tế vĩ mô và thị trường tài chính trong thời gian tới, Ủy ban Giám sát Tài chính Quốc gia (UBGSTCQG) cho rằng tín dụng cả năm dự báo tăng khoảng 8%.

Tín dụng mặc dù đã có xu hướng tăng nhẹ trở lại trong những tháng gần đây nhưng khả năng hấp thụ vốn của doanh nghiệp vẫn thấp, nợ xấu ngân hàng và nợ đọng trong nền kinh tế khá cao nên tín dụng từ nay đến cuối năm khó có thể tăng mạnh. Theo ước tính của UBGSTCQG, mức tăng này nhiều khả năng sẽ chỉ khoảng 8% và như vậy sẽ ảnh hưởng đến kế hoạch tổng đầu tư toàn xã hội đạt 33,5% GDP.

Theo kiến nghị của UBGSTCQG, từ nay đến hết năm cần áp dụng các giải pháp thực hiện chính sách tài khóa và tiền tệ linh hoạt nhằm tăng tổng cầu của nền kinh tế đảm bảo đạt tổng đầu tư toàn xã hội theo kế hoạch 33,5% GDP.

Trong bối cảnh tăng trưởng tín dụng 2012 dự báo chỉ khoảng 8% và dư địa của chính sách tiền tệ đang bị thu hẹp rất nhiều, UBGSTCQG cho rằng, cần linh hoạt hơn nữa trong chi tiêu đầu tư công nhằm bù đắp phần thiếu hụt tín dụng, đảm bảo mức tổng đầu tư toàn xã hội theo kế hoạch, góp phần duy trì nguồn lực tăng trưởng trong ngắn hạn. Theo đó, cần thực hiện những biện pháp: Đẩy nhanh tiến độ giải ngân các dự án đầu tư trong kế hoạch năm 2012; Thực hiện ứng chi một phần vốn đầu tư cho những dự án xây dựng cơ bản từ vốn NSNN của năm 2013. Đặc biệt tập trung tăng đầu tư công vào các dự án xây dựng cơ bản ở vùng nông thôn đã có sẵn kế hoạch triển khai thực hiện, có tốc độ giải ngân và khả năng hấp thụ vốn nhanh.

Về chính sách lãi suất - tín dụng, với việc điều chỉnh các lãi suất điều hành xuống thêm 1% vào ngày 11/6 vừa qua, chênh lệch lãi suất giữa VND và USD đã giảm khá nhiều, theo cơ quan này, nếu giảm nhiều hơn nữa sẽ gây ảnh hưởng đến sự ổn định của tỷ giá. Trên cơ sở dự báo lạm phát khoảng 6% vào cuối năm 2012, dư địa công cụ lãi suất của Ngân hàng Nhà nước hiện chỉ còn khoảng 100 điểm cơ bản.

Do đó, theo quan điểm của UBGSTCQG, Ngân hàng Nhà nước cần thận trọng trong việc áp dụng công cụ lãi suất theo sát diễn biến chỉ số giá tiêu dùng (CPI) và tỷ giá.

Về quy mô, liều lượng của các biện pháp tăng tổng cầu, UBGSTCQG cho rằng, trên tinh thần ưu tiên ổn định kinh tế vĩ mô trong trung dài hạn, các biện pháp tăng tổng cầu nền kinh tế cần được phân bổ với qui mô và liều lượng phù hợp với khả năng hấp thụ của nền kinh tế trong 6 tháng còn lại của năm 2012, đồng thời đảm bảo không gây ra lạm phát cho năm 2013.

Đối chiếu với số liệu lịch sử cho thấy, mỗi khi lượng vốn trên 90 nghìn tỷ đồng/tháng được đưa vào nền kinh tế thì mức lạm phát 6 tháng sau đó đều trên 2%/tháng. Do đó, để ổn định kinh tế vĩ mô trung và dài hạn, UBGSTCQG kiến nghị cần đảm bảo nguyên tắc lượng vốn đầu tư được đưa vào nền kinh tế trong các tháng còn lại của năm nên trong khoảng 80 - 85 nghìn tỷ đồng/tháng; khả năng tăng vốn tín dụng và giải ngân vốn ngân sách cần được phối hợp hài hòa đảm bảo mục tiêu chung.

Nguyễn Hiền