Thị trường bất động sản tiềm ẩn nguy cơ quay lại khủng hoảng?

Báo cáo thị trường mới đây từ Hiệp hội Bất động sản Việt Nam (VnRea) đánh giá, thị trường bất động sản năm 2016 đã vượt qua giai đoạn khó khăn và bước vào giai đoạn phục hồi với nhịp cung cầu có nhiều dấu hiệu khởi sắc. Hàng hóa bất động sản phát triển đa dạng ở mọi phân khúc đặc biệt nở rộ phân khúc nhà ở cao cấp phát triển mạnh mẽ cả nguồn cung lẫn nguồn cầu.

Cùng với đó, niềm tin vào thị trường tăng trở lại, người tiêu dùng không còn chờ đợi giảm giá và quyết định mua theo nhu cầu sử dụng. Hoạt động kinh doanh bất động sản được cải thiện hơn với mức tăng 4%, cao hơn mức tăng 2,96% của năm 2016. Cùng với đó hệ thống văn bản pháp luật hoàn thiện hơn và đã phát huy hiệu quả...

Tuy nhiên, VnRea cũng cho rằng, thị trường bất động sản năm 2016 đã bộc lộ một số vấn đề cần được theo dõi, điều chỉnh để thị trường bất động sản phát triển ổn định và bền vững.

Trong đó, vấn đề đầu tiên được nhắc tới là cơ cấu hàng hóa bất động sản có sự mất cân đối. Trong khi nhu cầu của đại bộ phận người dân là nhà ở phân khúc trung bình và thấp (chiếm khoảng 70% tổng nhu cầu) thì trên thị trường hầu hết các dự án lại cung cấp hàng hóa bất động sản là nhà ở cao cấp, thiếu hàng hóa có giá bán thấp, phù hợp với khả năng thanh toán của đại bộ phận người dân có nhu cầu nhà ở, tại thành phố Hà Nội và TPHCM rất ít căn hộ chung cư mới có giá bán dưới 20 triệu đồng/m2.

Bên cạnh đó, tình trạng phát triển ồ ạt các dự án, đặc biệt tại các thành phố lớn mà không căn cứ vào kế hoạch và nhu cầu phát triển kinh tế xã hội của địa phương tại từng thời điểm; Việc phát triển các nhà ở xã hội bị chững lại do nguồn vốn hỗ trợ cũng như các chính sách có liên quan đến nhà ở xã hội chưa được giải tỏa hoặc đáp ứng phù hợp.

VnRea cũng cho rằng, hệ thống thông tin, dữ liệu thị trường bất động sản vẫn chưa được cải thiện, các dự báo về thị trường thiếu và không sát với thực tế. Điều này ảnh hưởng lớn tới sự điều hành của Chính phủ và các quyết định của chủ đầu tư trở nên thiếu chính xác, nhiều rủi ro.

"Đây là những nguyên nhân chính gây ra khủng hoảng của thị trường bất động sản giai đoạn 2009 - 2013 mà chúng ta đã rút ra và có những điều chỉnh, nhưng những chính sách, điều chỉnh đó không được tiếp tục duy trì và kiểm soát phát triển một cách hiệu quả. Vì vậy, có nhiều rủi ro tiềm ẩn đến phát triển cân đối, ổn định và bền vững của thị trường bất động sản", VnRea nhận định.

Sang quý I/2017, VnRea cho rằng, diễn biến trên thị trường cho thấy mặc dù có những phân khúc bất động sản đang chững lại như căn hộ cao cấp nhưng tại một số phân khúc khác như nhà giá rẻ, condotel thị trường chứng kiến sự nhộn nhịp ngay từ đầu năm.

Lượng vốn FDI đổ vào bất động sản trong chưa đầy 3 tháng đầu năm 2017 đạt 7,71 tỷ USD tăng 91,5% so cùng kỳ năm ngoái và số lượng doanh nghiệp thành lập mới tăng mạnh cho thấy, thị trường bất động sản năm 2017 vẫn tiếp tục sự ổn định của năm 2016 và có phần mạnh mẽ hơn nhờ những chính sách hiệu quả của nhà nước giúp cho nền kinh tế vĩ mô có điều kiện tốt nhất để phát triển lâu dài và bền vững. Những yếu tố này sẽ tác động tích cực đến thị trường bất động sản.

Bên cạnh đó, tính thanh khoản tốt cũng đã thúc đẩy thị trường bất động sản giao dịch tốt hơn trong năm 2017. Tuy nhiên, VnRea vẫn cho rằng, thị trường bất động sản năm 2017 vẫn còn tiềm ẩn một số rủi ro cần theo dõi. Trong đó, tình trạng mất cân đối cung - cầu như đã nhắc tới ở trên.

Phương Dung